Sociale Media als bron
voor ruimtelijke informatie
Sociale media zoals Facebook of Twitter zijn een 'fact of life'. Voor veel mensen is het een belangrijk
communicatiekanaal voor het maken van afspraken, uitwisselen van nieuwtjes en het starten en
beëindigen van vriendschappen. Meer dan 900 miljoen mensen maken gebruik van Facebook (juni
2012) waarvan, volgens onderzoeksbureau NewCom Research Consultancy, 73 miljoen Nederlanders.
Twitter is in gebruik bij ongeveer 3.2 miljoen Nederlanders, net als Linkedin. Al deze gebruikers posten
miljoenen berichtjes. Via Twitter ongeveer 3100 tweets per seconde (Brehanu 2012). Voor veel bedrijven,
marketing bureaus en nieuwsorganisaties vormen sociale media belangrijke bronnen van informatie.
Gespecialiseerde bedrijven bieden diensten aan om uit de grote brei van berichten zinnige informatie
te destilleren over trends en events. Politici, ondersteund door social media teams, volgen continu de
berichten en proberen deze te beïnvloeden.
De huidige opzet van
ruimtelijke planningsprocedures
past slecht bij sociale media
Belangrijke aspecten
Arend Ligtenberg (arend.ligtenberg@wur.nl),
Ron van Lammeren, Centrum Geo-lnformatie, Wageningen Universiteit (ron.vanlammeren@wur.nl)
Een belangrijke oorzaak van de explosie
van de sociale netwerken zijn 'smartpho-
nes'. Mensen posten berichten onafhan
kelijk van plaats en tijd. Veel van deze
berichten hebben een relatie met beleve
nissen op een locatie. Een goed voorbeeld
hiervan is de brand bij Moerdijk. Zo'n 33%
van de ongeveer 118.000 tweets over deze
brand waren verzonden via smartphones
(zie http://tinyurl.com/c6eyf36). Het gege
ven dat veel mensen berichten op en over
de locatie waar ze zich bevinden heeft
de interesse
gewekt van
de geo-
community
om sociale
netwerken
te gebruiken als bron voor ruimtelijke
informatie. Sinds 2009 kan ook een
geografische locatie meegegeven worden
met een Tweet. In de praktijk blijkt echter
dat minder dan 1% van de tweets coördi-
naatgegevens bezit (Brehanu 2012).
Onderzoek naar het gebruik van sociale
media als bron van ruimtelijke informatie
richt zich vooral op het detecteren van
ruimtelijke events zoals bosbranden, che
mische rampen, overstroming en orkanen.
Vaak worden technieken gebruikt die
gebaseerd zijn op'keyword'filtering voor
de selectie van relevante gebeurtenis
sen. Zo bestudeerde Longueville (2009)
de mogelijkheden van Twitter als bron
voor ruimtelijk-temporele informatie over
bosbranden in Frankrijk. Vieweg e.a. (2009)
onderzochten het gebruik van Twitter
in situaties met massa-evacuaties zoals
overstromingen en grote bosbranden.
Recent onderzoek richt zich vooral op het
verbeteren van de data mining technieken
en het ontwikkelen van rijkere represen
taties van de
resultaten
van deze data
mining.
Het Centrum
Geo-lnfor
matie van Wageningen Universiteit doet
onderzoek naar de inzet van Twitter als
bron van geo-informatie. We geven hier
kort een overzicht van enkele aspecten
van sociale media als geo-informatie bron
en een aantal Wageningse experimenten.
Hoewel sociale media als bron voor
geo-informatie interessant zou kunnen
zijn - passend in de huidige trend van
open source en crowdsourced data - is er
weinig specifiek onderzoek gedaan naar
de karakteristieken, mogelijkheden en
onmogelijkheden van geo-informatie.
Het onderzoek dat plaats vindt buiten de
geo-informatie gemeenschap richt zich
vooral op toepassingen voor het vergaren
van nieuws, het verkrijgen van marketing
gegevens en van gegevens voor socio
logisch onderzoek. Om toepassing als
bron van ruimtelijke informatie te kunnen
begrijpen zijn een aantal aspecten van
belang:
Social Sensor
Je kan sociale media zien als een 'social
sensor': zo valt iedere tweet te beschou
wen als sensor informatie. Het probleem
van'social sensors'vergeleken met hun
fysieke tegenhangers is dat ze niet stabiel
zijn (tijdelijk inactief of buiten bereik),
veel ruis bevatten en in een onduidelijke
omgeving en context data produceren.
Daardoor is de betekenis van de gegevens
niet eenduidig en dat maakt de betrouw
baarheid van individuele sociale sensoren
vaak beperkt.
Actief en passief gebruik
Inzet van sociale media is zowel passief als
actief. In het eerste geval wordt een deel
16 Geo-lnfo 2012-9