GIN-werkgroep bijeen dankzij koperplaten
van Hydrografie
Verslag
Op 12 oktober 2012 hield GIN-werkgroep voor de Geschiedenis van de Kartografïe in Het Scheepvaartmuseum
in Amsterdam een studiemiddag. Onderwerp was de maritieme kartografïe van de i6e tot en met de 20e eeuw.
Aanleiding voor de middag was de overdracht van meer dan 300 koperplaten van zeekaarten van de
Hydrografische Dienst (80% van Nederlandsch-lndië) aan genoemd museum.
Museumbezit
Zeemansgidsen
In de Zaal van De Ruyter kon middag
voorzitter Jan Werner (UB UvA) een vijftig
belangstellenden welkom heten, waaron
der de Chef der Hydrografie kapitein-ter-
zee Peter Kortenoeven. De eerste spreker
was conservator Diederick Wildeman van
Het Scheepvaartmuseum over'Kaarten
voor de zeeman: constanten en contrasten
1550-2012'.
Indrukwekkend was het door Wildeman
opgesomde museumbezit ter zake:
Kapitein-ter-zee Kortenoeven uitnodigend in de
Zaal van De Ruyter.
Luisterend naar de presentatie van Wildeman van Het Scheepvaartmuseum.
6000 losse kaarten, 400 atlassen, 79 glo
bes en nu 320 koperplaten. Om de laatste
in het depot te krijgen was twee ton koper
getransporteerd en "grappen over de
koperprijs waren daarbij niet van de lucht".
Als TomTom-op-zee toonde Wildeman niet
alleen een kaartplotter op een zeiljacht,
maar ook de eeuwenoude elementen als
kustprofielen, kaarten en zeemansgidsen.
In de i9e eeuw worden kaarten meer
afzonderlijke producten, aanvankelijk nog
wel met kustprofielen. Deze verhuisden
later naar de zeemansgidsen en tekenin
gen werden daarin vervangen door foto's.
Toen was in de 2oe eeuw op de kaarten al
sprake van een vergaande internationale
standaardisatie van symbolen en kleuren.
De volgende spreker was universitair
docent Djoeke van Netten (UvA). Zij bleek
in april 2012 gepromoveerd aan de
Rijksuniversiteit Groningen op 'Koopman
in kennis. De uitgever Willem Jansz Blaeu
(1571-1638) in de geleerde wereld van zijn
tijd". (De handelseditie daarvan moest
nog uitkomen!) In 2010-2011 had zij als
'Dr. Ernst Crone-fellow'van Het Scheep
vaartmuseum gewerkt aan een project
over zeventiende-eeuwse zeemansgidsen.
Haar titel was deze middag: 'Een verhaal
vanuit (niet) zomaar een i70~eeuwse
zeemansgids: Pieter Goos' Derde deel
der Nieuwe Groote Zeespiegel (1662)'.
Mooi illustreerde ze hoe op de eerste
28 Geo-lnfo 2012-10
