Dit ontwerp is zó zeroes!
Column
Dat was het antwoord dat ik ontving van een collega die
ik gevraagd had even te kijken naar het ontwerp voor een
publieksgerichte kaart op het Portaal Natuur en Landschap.
Het ontwerp was gebaseerd op een bestaande atlas op een
provinciesite en in mijn ogen was het precies goed.
Daar dacht mijn collega anders over, want het antwoord ging
nog verder: "Dit ontwerp is zó zeroes en een schoolvoorbeeld
van hoe het niet moet. Het is een kaart die aansluit bij de bele
vingswereld van GIS'ers maar dat is niet de doelgroep. Ik vind
het een poging om een ArcGIS na te bouwen in een web-page
en dat moetje volgens mij echt niet willen. De vormgeving is
ronduit rommelig, lelijk en gebruiksonvriendelijk. Bijvoorbeeld:
dat kaartje naast de grote kaart om te navigeren, begrijpen
gebruikers niet. Dat moet er ook echt uit".
Stof tot nadenken dus. Eerst maar eens opzoeken wat bedoeld
wordt met'zo zeroes'. Na wat googlen, begreep ik dat verwe
zen wordt naar de eerste jaren van deze eeuw als jaren van
overvloed en overdaad. Nu, in de tens, gaat het alleen nog om
de essentie, we doen alleen nog die dingen die echt moeten.
Geen franje, geen toeters en bellen.
Terugvertaald naar mijn kaart: haal die knoppen er maar af, geen
transparantieschuif, geen overzichtskaartje, geen uitgebreide
zoekmogelijkheden: alleen maar een kaart waarop je kunt in-en
uitzoomen. Want dat is wat men wil.
Even wennen. Uiteindelijk heb ik gekozen voor de middenweg:
een iets kalere kaart met zo hier en daar toch nog wat toeters en
bellen. Maar het geeft te denken. En zoals dat vaker gaat met ver
anderende principes: in de weken erna kwam ik eenzelfde rede
nering ook tegen bij andere projecten. Overal moet de franje af:
"Maak maar een minimumvariant". Dat lijkt op het eerste gezicht
logisch, vooral bezien vanuit de opdrachtgevers die allemaal
kampen met krimpende budgetten. En zolang het over knoppen
op een kaart gaat kan het inderdaad een verbetering zijn.
Anders is het, als de minimumvariant zo minimaal dreigt te wor
den, dat kwaliteitsbewaking en gebruik van standaarden samen
met het badwater weggegooid dreigen te worden. En over water
gesproken; deze week nog, sprak ik iemand uit de watersector
over de bouw van een landelijke centrale website waar het
publiek geïnformeerd wordt over zwemwaterkwaliteit. Hij zei:
"Ach, zo'n website bouw ikzelf in een dag, dat kan nooit veel
geld kosten". Niet wetende dat er een complexe wereld achter
die eenvoudige website schuilgaat. Om de gegevens goed op de
kaart te zetten zijn tientallen mensen betrokken bij 38 verschil
lende organisaties. De website moet aan zeer hoge eisen van
toegankelijkheid en beschikbaarheid voldoen en Europa eist
gestandaardiseerde rapportages.
Marjan Bevelander
Ook hier, zou je kunnen zeggen, is er sprake van het achter ons
laten van de 'zeroes'. We hebben straks een hele simpele website
en na de verbouwing zal ook het achterliggende proces een stuk
eenvoudiger en efficiënter zijn. Echter, zover is het nog niet en
de weg ernaartoe is vol uitdagingen. Het is een misverstand om
te denken dat het bereiken van eenvoud en het komen tot de
essentie snel kan en goedkoop is.
Kortom, om de'zeroes'echt achter ons te laten, hebben we
opdrachtgevers met lef en visie nodig die bereid zijn te investe
ren. Het ontrafelen van de bestaande spaghetti aan websites en
bijbehorende processen kan niet plaatsvinden zonder afdoende
budgetten. Dat zou leiden tot mooie, simpele websites met
kaarten waarvan niemand weet of het klopt wat erop staat.1
Marjan Bevelander
Coördinator Geo-projecten
Interprovinciaal Overleg (IPO)
Mbevelander@ipo.nl
24 Geo-Info 2013-1
