Droomeiland Conclusie Implicit geometry Referenties Figuur 7 - a: LODi van Begroeid Terreindeel, samen met LODi gebouwen (bron: iDeift); b: Bomen in LOD2 op basis van kroonbreedte en hoogte (bron: Alterra). vegetatie kan worden toegepast, is in de 3D pilot niet uitgetest, maar biedt de komende jaren naar verwachting veel potentie. We verwachten namelijk dat er steeds meer 3D bibliotheken beschikbaar zullen komen. Dit artikel is helaas te beperkt om de volle dige set overwegingen, eisen en aanbeve lingen voor 3D IMGeo data te behandelen die de 3D Pilot in de technische specifi caties heeft vastgelegd. Daarom hebben we volstaan met een selectie waarmee we beogen duidelijk te maken dat elke potentiële opdracht gever of data producent voor een 3D IMGeo dataset een aantal keuzes moet maken. Er is dus niet één standaard 3D model datje wel of niet wilt gaan gebruiken.Tegelijkertijd worden de verschillende 3D varianten wel in detail beschreven en geïntegreerd ondersteund door de 3D IMGeo standaard. Dit is dan ook de kracht van de standaard waardoor 3D haalbaar wordt: 3D IMGeo-CityGML maakt het mogelijk om - afhankelijk van de wensen - een op de lokale situatie toe gesneden 3D model, met meer of minder detail, te produceren. Lokaal belangrijke objecten worden gedetailleerd gemodel leerd (bijvoorbeeld in LOD2), terwijl minder belangrijke objecten in LODo of LODi gemodelleerd kunnen worden, allen volgens dezelfde standaard. In de ene toe passing zullen gedetailleerde 3D bomen heel nuttig zijn, in de andere toepassing zijn tunnels en viaducten weer onmisbaar. En in weer andere zijn blokmodellen van gebouwen meer dan voldoende. Zoals eerder aangegeven kunnen over heidsorganisaties met deze technische aanbesteding om 2D IMGeo data naar 3D te laten opbouwen inhoudelijk uniform in de markt zetten, kunnen zij zelf eenduidig vorm geven aan keuzes voor 3D opbouw en kunnen bedrijven investeren in een standaard productieproces. Met de ervaringen die zullen worden opgedaan met 3D IMGeo, zullen de specificaties daar waar nodig worden verbeterd. Het verbeteren en voor heel Nederland beschikbaar maken van het verbeterde document zal één van de activiteiten zijn van de 3D Special Interest Group (de opvolger van de 3D Pilot). 3D data opbouw heeft hiermee een belang rijke stap gemaakt van onderzoek, van prototypes, van ad hoc en van project- gebaseerd, richting een landsdekkende implementatie, f Geonovum, 2012, Technische specificaties voor de opbouw van 3D IMGeo-CityGML, auteurs: Jan Blaauboer, Joris Goos, Hugo Ledoux, Friso Penninga, Marcel Reuvers, Jantien Stoter, George Vosselman.www.geonovum.nl/sites/default/ files/3 D/too I ki t/3 DIM Geo Bestekte kste n .pdf Stoter J., Vosselman G., Goos J., Zlatanova S., Verbree E., Klooster R., Reuvers M. (2011). Towards a National 3D Spatial Data Infrastruc ture: Case ofThe Netherlands. PFG Photogram- metrie, Fernerkundung, Geoinformation, 2011(6): 405-420. L. van den Brink, J.E. Stoter and S. Zlatanova (2012a). Establishing a national standard for 3D topographic data compliant to CityGML, in: International Jour nal of Geographical Information Science, in press. URL: http://www.tandfonline.com/doi/abs/ 10.1080/13658816.2012.667105 Van den Brink L., J.E. Stoter, S. Zlatanova (2013) UML-based approach to develop a CityGML application domain extension, Transactions in GIS, in press. Geo-lnfo, 2013-01 (p.14-18), Jantien Stoter, Levendige slotdag 3D Pilot NL: Aan de slag met de derde dimensie van de BGT. SYDNEY - Een eiland in het zuiden van de Grote Oceaan dat op Google Earth en Google World Maps staat aangege ven, blijkt volgens Australische weten schappers niet te bestaan. Ze gingen op zoek naar de mysterieuze landmassa tijdens een speciale expeditie. aangegeven als Sandy Island. Het moet tussen Australië en Nieuw-Caledonië liggen. Het stuk land staat ook aange geven op The Times Atlas of the World, maar dan met de naam Sable Island, en is bekend bij een Australisch maritiem onderzoeksschip. bekijken, maar er was helemaal geen eiland", vertelde Dr. Maria Seton van de expeditie. "Het is een raadsel en heel bizar. We hebben geen idee hoe het eiland op wereldkaarten terecht is gekomen, maar dat gaan we zeker uitzoeken." Het onzichtbare eiland in de Koraalzee staat op de wereldkaarten van Google "Omdat het eiland op verschillende kaarten is aangegeven, gingen we het Bron: Telegraaf 22 november 2012 Geo-lnfo 2013-2 9 Geo Info 02-13.indd 9 18-02-13 09:34

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Geo-Info | 2013 | | pagina 11