Specificaties opbouw 3D IMGeo data
Uitbreiding BGT naar 3D-3D brondata
en eisen aantextuurinformatie
Artikel
Het is mogelijk om 2D BGT uit te breiden naar de derde dimensie. IMGeo, het informatiemodel dat de
inhoud van de BGT vastlegt, maakt dit mogelijk volgens de principes van CityGML, de OGC 3D standaard.
Om het opbouwen van 3D IMGeo data eenduidig en eenvoudig te maken, heeft de 3D Pilot eind vorig
jaar als onderdeel van de 3D IMGeo toolkit technische specificaties voor de opbouw van 3D IMGeo data
opgeleverd. Met dezelfde auteurs als dit artikel, besteedden we in de voorgaande uitgave van Geo-lnfo
aandacht aan de eisen die de technische specificaties stellen aan geometrie. In dit tweede en laatste artikel
beschrijven we de broninformatie die voor opbouw van 3D data kan worden gebruikt alsook de eisen die
de technische specificaties aan textuur stellen.
Open Geospatial Consortium en
de 3D IMGeo data specificaties
Joris Goos, Friso Penninga, Marcel Reuvers, Jantien Stoter en George Vosselman
Dit artikel tracht (net als het eerste deel in
Geo-lnfo 2013-2) de opzet en doelstelling
van de technische specificaties te presente
ren, door een aantal van de gedefinieerde
eisen uit te lichten. Echter, we proberen
niet volledig te zijn. Complete informatie
is te vinden in het eindrapport van de
betreffende 3D Pilot werkgroep:Techni
sche specificaties voor de opbouw van 3D
IMGeo-CityGML data (Geonovum, 2013).
De andere onderdelen van de 3D IMGeo
toolkit van de 3D Pilot zijn in Geo-lnfo
(2013-1) gepresenteerd en te vinden op:
De 3D IMGeo data specificaties die
worden behandeld in dit (en voor
gaand) artikel, zijn een nadere uitleg
van de nationale 3D IMGeo standaard,
maar ook van CityGML. Daarom kun
nen de specificaties niet los worden
gezien van beide standaarden.
De Engelse vertaling van onze speci
ficaties dient op dit moment als input
voor discussie in de OGC Working
Group CityGML over de implicatie hier
van op de specificaties van CityGML.
www.geonovum.nl/3D
Terugblik op het doel
en de opbouw van de
technische specificaties
Het doel van de technische specificaties
voor de opbouw van 3D IMGeo-CityGML
data (Geonovum, 2013) is enerzijds, dat
de CityGML standaard uniform wordt
uitgelegd bij de implementatie van 3D
IMGeo en anderzijds, dat dezelfde keuzen
worden gemaakt daar waar CityGML
vrijheden toestaat. Overheidsorganisaties
kunnen met de technische specificaties
een aanbesteding, om 2D IMGeo data te
laten opwaarderen naar 3D, uniform in
de markt zetten of, op basis hiervan, zelf
eenduidig vormgeven aan keuzes voor
3D IMGeo data opbouw. Hierdoor hoeft
niemand het wiel opnieuw uit te vinden
en kan het bedrijfsleven investeren in een
standaard productieproces.
De specificaties gaan uit van een zo veel
mogelijk automatische opbouw op basis
van data die veelal voorhanden is: 2D BGT,
BAG en hoge resolutie hoogtepunten
(uit AHN2 of uit luchtfoto's). Verschillende
ervaringen hebben als input gediend voor
de specificaties: de experimenten binnen
de 3D Pilot om 3D IMGeo data te genereren
uit 2D BGT, BAG en AHN2; de ervaringen
van gemeenten Rotterdam en Den Haag bij
het opbouwen van hun 3D model in 2009
respectievelijk 2010; de ervaringen van de
Universiteiten Twente en Delft met het
automatisch genereren en valideren van 3D
data; en de input van bedrijven die ervaring
hebben met de opbouw van 3D data.
In de specificaties is een tabel opgenomen
die de technische eisen aan 3D IMGeo
data verdeelt in vier groepen van 27 zeer
diverse use cases, zoals de bepaling van
bouwvergunning, geluid- en milieuana
lyses, ontwerpprocessen voor stadsont
wikkeling en simulaties ten behoeve van
openbare orde en veiligheid. Afhankelijk
van de beoogde toepassingen van de 3D
IMGeo data, kan een organisatie uit de
tabel afleiden welke eisen moeten worden
gebruikt.
In de specificaties worden eisen gesteld
aan diverse onderdelen van 3D IMGeo data:
1. Generieke eisen
2. Eisen ten aanzien van de LODo (2.5D)
representatie van IMGeo vlakobjecten
3. Eisen ten aanzien van volume presen
taties:
- LOD0-LOD1-LOD2 Gebouwen (Pan
den, Overig bouwwerk)
- LOD1-LOD3 Bruggen,Tunnels
- LOD1-LOD2 Begroeid terreindeel
Geo-lnfo 2013-3 7
