Onbemande vliegtuigjes
staan steeds meer hun mannetje
Artikel
Als je mensen vraagt of ze weten wat een RPAS is, zul je weinig goede antwoorden krijgen. Vraag je wat
een drone is, of een onbemand vliegtuigje, dan weet bijna iedereen waarover je het hebt. Steeds vaker zijn
Remotely Piloted Aircraft Systems, want dat betekent deze officiële benaming, in het nieuws en worden deze
voor commerciële of overheidstaken ingezet, of als speelgoed in de winkel verkocht. Toch zitten er nog de
nodige haken en ogen aan om UAVs, Unmanned Aerial Vehicles, op grote schaal operationeel in te zetten.
Hiervoor zijn op het gebied van regelgeving en technologie nog een aantal stappen te zetten. Dit neemt niet
weg dat er al een aantal mooie voorbeelden van de inzet van UAVs zijn in het geo-domein.
Soorten en maten
Onbemande vliegtuigen
in alle soorten en maten
Toepassingen
Mark van Persie, Rick I. Ghauharali
UAVs in alle soorten en maten.
UAVs zijn er in alle soorten en maten.
Ze variëren van complete vliegtuigen die
wereldwijd en dagenlang kunnen opere
ren tot systeempjes zo groot als een wesp
die enkele minuten vliegen en door het
raam naar binnen kunnen. Van vastvleu-
gelige platformen tot helikopters met één
of veel meer rotors, tot systeempjes met
klapwiekende vleugels als bij een vogel of
insect. Van handmatig gevlogen tot vol
ledig autonoom in een zwerm opererende
systemen. Van systemen die 200 miljoen
dollar kosten tot speelgoed vliegtuigjes
van enkele tientjes. Er zijn allerlei indelin
gen gemaakt voor UAVs. Grofweg zou je
onderscheid kunnen maken tussen grote
lange afstand UAVs zoals de Amerikaanse
Predator, middelgrote UAVs tot grofweg
100 kilo die tot enkele uren in de lucht
kunnen blijven en afstanden van een
aantal kilometers kunnen afleggen, kleine
UAVs die tot 20 kilo wegen en vaak korter
dan een uur in de lucht blijven en mini en
micro UAVs van minder dan 2 kilo met nog
kortere vliegafstanden en -tijden.
Er wordt wel gezegd dat UAVs vooral tot
zijn recht komen in 'dull, dirty en dange
rous'situaties. Bij'dull'kan je dan denken
aan routinematige klussen, zoals het in de
gaten houden van grensgebieden of het
inspecteren van uitgestrekte infrastructuur
als pijpleidingen of spoorwegen. Bij'dirty'
gaat het om omstandigheden waarin je als
mens liever niet aanwezig wilt zijn, bijvoor
beeld bij inspecties in radioactief besmette
gebieden of het bemonsteren van de rook
bij chemische branden. Bij'dangerous'
gaat het om gevaarlijke situaties, zoals in
oorlogsgebieden.
Los hiervan kunnen UAVs echter ook tot
hun recht komen vanwege de flexibiliteit
en lage kosten. UAVs zijn relatiefsnel
inzetbaar voor een klein gebied, waardoor
maatwerk en flexibiliteit in relatie tot de
12 Geo-lnfo 2013-5