Wie is uw troonopvolger?
Column Kees de Zeeuw
Een tijdje geleden was ik in India om een zogenaamde keynote
speech te geven op een conferentie. Ook werden presentaties
gegeven door een Indiase minister en een paar belangrijke
mensen van grote Amerikaanse geo-bedrijven. Als blijk van
waardering werden we 's avonds uitgenodigd voor een diner bij
de Indiase gastheer thuis.
Tijdens dit etentje werd er over ongevaarlijke politieke ontwik
kelingen gesproken, afgewisseld met serieuze geo-onderwerpen
en af en toe een persoonlijke noot. De sfeer was amicaal en na
verloop van tijd kwam het onderwerp senioriteit ter sprake.
Dat ik nog een behoorlijke bos haar op mijn hoofd heb en de
kleur nog verre van grijs is, was een opvallende afwijking in het
sprekersgezelschap. Aanleiding vooreen interessant gesprek
over het verschil tussen India, Nederland en Amerika.
De Indiër gaf aan dat in India de maatschappelijke positie sterk
gekoppeld is aan leeftijd. Een minister of directeur is bij voor
keur de pensioengerechte leeftijd ver voorbij en de mening van
de oudere medemens is van groot belang. Gelijk of ongelijk heb
ben, is daarbij niet het belangrijkste criterium. De Amerikaan had
een hele andere insteek.'The American dream'gaat over hard
werken en creatief zijn. Een student met goede ideeën (denk
aan Microsoft, Google en Facebook) kan het helemaal maken in
Amerika. Leeftijd en ervaring zijn daarbij veel minder relevant.
Dit is ook een reden waarom veel buitenlandse studenten in
Amerika blijven hangen. In plaats van onder aan de maatschap
pelijke ladder aan te sluiten in eigen land, kan er in Amerika
meteen na de studie al 'gescoord'worden. Als gevolg daarvan
was de Amerikaan optimistisch over de Amerikaanse innovatie
kracht en concurrentiepositie in de wereld.
'And what about Holland?', was uiteraard de vraag.'Ik denk dat
het er ergens tussen in zit', was mijn voorzichtige antwoord.
Wij kijken naar leeftijd en professionele ervaring. En dat opti
mum zit voor ons dan ergens in het midden. Neem nou onze
nieuwe koning, zijn moment van troonopvolging is op die
manier bepaald. De babyboomers (1945-1965) hebben het de
afgelopen periode wel zo'n beetje voor het zeggen gehad,
en langzaam verschuift dat naar de generatie X (1961-1980).
De generaties Y (1981-2001) en Einstein (alles wat jonger is)
moeten nog even wachten. (Voor exacte definities, zie Wikipe-
dia). In onze professionele wereld vertalen we op die manier
senioriteit vaak naar fris en fruitig, maar dan wel met minimaal
20 jaar relevante ervaring op het cv. Mijn aanwezigheid in India
was daarmee voldoende gemotiveerd (ik ben een vroege gene
ratie X-er), maar over de kwaliteit van senioriteit was daarmee
eigenlijk niks gezegd.
Wanneer ben je nou eigenlijk een goede senior? Ikdenkdat
daarbij één aspect heel belangrijk is: de kunst van het begelei
den van een junior. Vroeger heette dat een Meester-Gezel relatie.
Het verwijzen naar een middeleeuws gebruik neemt natuurlijk
risico's met zich mee (Balkenende's oproep voor een beetje VOC
mentaliteit was ook niet zijn 'finest hour'), maar hopelijk begrijpt
u mijn punt. Het zou een competentie van de senior professional
moeten zijn, die we belangrijk vinden. Ook in onze geo-sector,
met GIN als een gilde van vakbroeders.
Dus als u zichzelf als een senior beschouwt in uw vak, zou u
ook moeten kunnen aangeven welke jonge mensen u naar een
hoger niveau brengt en meetrekt in uw kennis en ervaring. Als u
dat helemaal niet doet, bent u gewoon geen goede senior. Ik
spreek u er op aan, omdat ik denk dat het beter kan. Hoe vaak
zien we bijvoorbeeld jonge onbekende professionals op het
podium bij een GIN congres, waarbij op de achtergrond een
senior collega zit te glimmen van trots? Volgens mij te weinig.
Ondertussen nemen de jongeren het heft in eigen handen.
Binnen Kadaster is'Jong Kadaster'opgericht en zelfs in inter
nationaal verband proberen de'Young Surveyors'zich te groeperen
en jonge professionals op de kaart te zetten. Maar hoeveel kans
hebben zij, als de gevestigde orde ze niet op het podium helpt en
kansen biedt?
Ik merk dat in mijn eigen werk bij Kadaster International dit
ook speelt. In internationale (advies)projecten wordt veelal om
senioriteit gevraagd. Een zogenaamd 'zwaar cv'verhoogt de
kansen op het verkrijgen van een opdracht. In de uitvoering van
een project blijkt echter dat de senior die junioren weet mee
te trekken, uiteindelijk meer impact heeft en betere resultaten
boekt. Het is dus zaak, om ook in projecten constructies te
bedenken waarin jonge of onervaren mensen de kans krijgen
om zich te ontwikkelen met hulp van een senior-collega.
Ik zie gelukkig ook professionals die aan het eind van hun loop
baan wel heel 'senior opereren'. Jonge mensen worden bege
leid, maar krijgen wel de verantwoordelijkheid en de credits.
En inderdaad, ook krijgen ze de kans om fouten te maken en
daar van te leren. Het Meester-Gezel principe in actie. Het leuke
is bovendien dat u als senior waarschijnlijk minstens zoveel van
een junior leert en daardoor een veel betere professional bent en
blijft. Maar dat hoeft u natuurlijk aan niemand te vertellen.
Met een beetje aandacht voor ons senior-gedrag kunnen we het
volgens mij heel goed blijven doen ten opzichte van de Indiër en
de Amerikaan. En moet u net als ik nog door tot uw 67-ste, dan
wordt het misschien nog wel leuker ook, op dat laatste stukje
van uw loopbaan met uw troonopvolger(s) in het zicht.
Kees de Zeeuw,
Directeur Kadaster International
Geo-lnfo 2013-5 29
