Een sociaal medium als databron
Verslag van een experiment met Foursquare-data
Sociale media herbergen een grote hoeveelheid geografische gegevens, maar makkelijk te gebruiken
voor de liefhebber van geo-informatie zijn die gegevens niet. Toch is in een recent onderzoek geprobeerd
geografische data van een sociaal medium (Foursquare) te gebruiken voor serieuze analyses op het gebied
van geomarketing. Dit artikel doet verslag van dat onderzoek.
Steeds meer data!
Foursquare
Frans Knibbe
Als liefhebbers van geografische data leven
we in een mooie tijd. Meer en meer data
komen op het wereldwijde web beschikbaar
en we kunnen die gegevens naar harten-
lust combineren, analyseren en karteren.
Sommige data zijn wel wat makkelijker te
gebruiken dan andere.
Data in het web komen uit verschillende
bronnen. Zo zijn er overheden, op verschil
lende bestuurlijke niveaus, die er langzaam
aan van overtuigd raken dat het publieke
belang gediend is bij het vrijgeven van data
en datasets. Er zijn nijvere gemeenschappen
van vrijwilligers die via het web samenwer
ken om indrukwekkende datasets zoals
OpenStreetMap of Wikipedia te maken.
Er zijn onderzoeksinstituten die hun steentjes
bijdragen aan de globale vooruitgang, door
onderzoeksresultaten en meetgegevens te
publiceren als open data. Er is het sensorweb,
dat ons toegang geeft tot meetgegevens
van vele soorten sensoren overal in ons
zonnestelsel. En, niet te vergeten, we moeten
ook de dappere individuen erkennen die zich
opwerpen als globale weldoeners en ook hun
best doen om het web met data te verrijken.
En dan zijn er nog de sociale media. Over
deze bron van data in het web gaat dit artikel.
Sociale media als dataleverancier zijn een
bijzonder geval. De overige dataleveranciers
kunnen dan wel hun gegevens ter beschik
king stellen uit welwillendheid tegenover
de samenleving, bij sociale media spelen
andere belangen de hoofdrol. Gegevens van
sociale media worden soms (mondjesmaat)
vrijgegeven, omdat de gebruikers er aan
spraak op maken. De databases van sociale
media worden immers gevuld door diezelfde
gebruikers. Niet onterecht zijn er gebruikers
die vinden dat ze daarom ook best data uit
zo'n database mogen ophalen, al zijn het
alleen hun eigen gegevens.
Ook worden gegevens vrijgegeven als onder
deel van de bedrijfsvoering van een sociaal
medium. Om er geld mee te verdienen, dus.
De verzamelde bijdragen van gebruikers
kunnen een schat aan waardevolle informatie
leveren aan grote bedrijven, die door slimme
data-analyses hun marketing kunnen verbe
teren. De sociale media, als eigenaren van de
data, zijn zich daarvan bewust en willen de
waarde kunnen verzilveren.
Daarnaast kunnen gegevens selectief aan
derden worden geleverd als directe steun
voor het eigen merk. Door ontwikkelaars
applicaties te laten bouwen, die iets doen met
data, wordt het sociale medium versterkt.
Hoe interessant de databases van sociale
media ook mogen zijn, het is lastig om die
data zomaar te gebruiken voor een willekeu
rige toepassing die niet direct het belang van
het medium dient. In het onderzoek waar
van hier verslag wordt gedaan, is het toch
geprobeerd, en wel met het sociale medium
Foursquare.
Zoals zoveel andere sociale media is Fours
quare conceptueel simpel. Je hebt mensen,
zoals gebruikelijk aangeduid als'gebruiker)
en je hebt locaties (venues), die door mensen
bezocht kunnen worden. Als je als gebruiker
een locatie bezoekt, kan je een check-in
doen: doorgeven aan Foursquare datje er
bent, eventueel samen met een tekstje of
een foto.
Het aardige van Foursquare is dat het
sociale medium zélf geografische data heeft.
Van alle locaties zijn namelijk de coördinaten
bekend. Het heeft ook een API (Application
Programming Interface) die gebruikt kan
worden om gegevens uit de database op te
vragen. Die API is voornamelijk bedoeld voor
ontwikkelaars van applicaties voor mobiele
telefoons en heefteen aantal beperkingen.
Zo zijn er limieten voor de hoeveelheid data
die per uur kan worden opgevraagd.
De vraag die door het onderzoek beant
woord zou moeten worden, is of de gege
vens die door Foursquare ter beschikking
worden gesteld, bruikbaar zijn voor geomar
keting. Zou het bestuderen van die gegevens
ruimtelijke patronen aan het licht kunnen
brengen? En zouden die patronen gebruikt
kunnen worden om de relatie van een bedrijf
of een bed rij ven sector met de marktte kun
nen verbeteren?
Marketing bestudeert de stroom van
goederen en diensten van aanbieders
naar afnemers, en probeert die stroom te
optimaliseren. Binnen deze discipline richt
geomarketing zich op ruimtelijke patro
nen van de markt. Hierbij kan gedacht
worden aan vestigingsplaatsanalyses en
aan het regionaliseren van behoeften van
(potentiële) afnemers. In geomarketing is
een GIS een belangrijk werktuig.
4 Geo-lnfo 2013-5
