Vraag naar geografische
informatie
VTV sinds 1993
Rokers 2008-2011
Afstemming vraag en aanbod huisartsenzorg 2010
focust op het regionale en lokale niveau.
Er worden heel veel kaarten aangebo
den op gemeentelijk niveau, soms zelfs
gedetailleerder; op vierpositie postcode,
op wijk- of op buurtniveau. Als gegevens
niet zo gedetailleerd beschikbaar zijn,
gebruiken we grotere gebieden, zoals de
GGD-regio's. Momenteel kent Nederland
28 GGD-en. De GGD-en worden aange
stuurd door de gemeenten en dragen bij
aan het bewaken, verbeteren en bescher
men van de volksgezondheid.
De eerste versie van de Atlas werd
gepubliceerd in februari 1999. Deze versie
bevatte vooral kaarten met de locaties
van zorgvoorzieningen in Nederland. De
eerste onderwerpen die in kaart werden
gebracht, waren de ziekenhuizen, ver
pleeg- en verzorgingshuizen, GGZ-instel-
lingen, openbare apotheken en ambu
lancestandplaatsen. Voor de ziekenhuizen,
apotheken en ambulancestandplaatsen
waren ook al bereikbaarheidskaarten
opgenomen. In januari 2001 is de Atlas uit
gebreid met gegevens over gezondheid
en sterfte en cijfers over ziektepreventie,
factoren die de gezondheid beïnvloeden
en bijkomende thema's zoals wachtlijsten,
arbeidsmarkt, gezondheid in de grote
steden en zorgverzekeringen. Met het toe
voegen van deze onderwerpen werd het
hele onderzoeksterrein van VTV gedekt.
De Zorgatlas is een thematische atlas die
het complete terrein van zorg èn gezond
heid weergeeft en is daarmee uniek in
zijn soort. Momenteel staan er zo'n 1000
kaarten op de site.
De Atlas biedt consequent een geogra
fisch perspectief. Dit is heel bruikbaar om
van de waargenomen situatie een beeld
te schetsen. Zo kunnen regio's met elkaar
vergeleken worden. De regio met de beste
score kan gebruikt worden als benchmark
voor de andere regio's. Figuur 2a geeft een
voorbeeld: deze kaart toont het percen
tage rokers per GGD-regio. Het percentage
varieert van 23,3% tot 30,3%. Dat betekent
dus dat de slechtst scorende regio ruim
30% meer rokers telt dan de best scorende
regio. Wellicht dat meer beleid op het
ontmoedigen van roken in die regio kan
worden ingezet. Het is immers mogelijk,
gezien de prestaties in andere regio's, om
het percentage rokers te laten dalen.
Voor de afstemming van vraag en aanbod
van gezondheidszorg is een geografisch
perspectief ook uitermate belangrijk. Zo
betekent nog niet dat voldoende aanbod
op nationaal niveau ook in elke gemeente
voldoende aanbod betekent. Figuur 2b
geeft een voorbeeld van afstemming van
zorgvraag en aanbod van huisartsen. In de
rode gemeenten zijn minder huisartsen
dan er verwacht mogen worden op basis
van de geschatte vraag. In de groene
gebieden is juist een overschot aan huis
artsencapaciteit. De grote steden springen
eruit als gemeenten met een overcapaci
teit (donkergroen).
Kaarten zijn ook zeer geschikt om locatie
gegevens van zorginstellingen te ont
sluiten. In de Atlas zijn ook veel kaarten
opgenomen met locatiegegevens. Figuur
3a geeft een voorbeeld van de zieken
huislocaties. Verder kan met kaarten zeer
goed de bereikbaarheidssituatie worden
beschreven. Vooral bij acute zorg speelt
dit een belangrijke rol. Figuur 3b laat een
voorbeeld zien van een bereikbaarheids-
kaart. In deze kaart is de reistijd vanaf de
dichtstbijzijnde ambulancestandplaats
weergegeven.
Hierbij is de norm dat iedereen bin
nen 15 minuten bereikt kan worden.
Deze norm is inclusief een meld- en
uitruktijd van 3 minuten. Er blijft dan nog
12 minuten netto reistijd over. In de kaart
is duidelijk te zien in welke gebieden de
bevolking 12 jaar en ouder, per GGD-regio, gecorrigeerd voor leeftijd en geslacht
Percentage
23,3 -
I I 24,3 -
I 25,3 -
I 26,3-
27,6 -
29,0 -
24,3
25,3
26,3
'27,6
29,0
30,3
gemiddelde
INiet voldoende gegevens
Bron: Nivel (Vaam)
Bron: CBS Gezondheidsenquête
per gemeente
Afwijking van het verwacht aantal huisartsen
op basis van de vraag (aantal)
Minder dan landelijk gemiddeld
0,0- 4,1
Meer dan landelijk gemiddeld
I I 0,0- 2,0
I I 2,0- 4,0
■I 4 ,0 11,0
11,0-58,0
Figuur 2a - Percentage rokers van 12 Jaar en ouder per GGD-regio, 2008-2011.
Figuur 2b -Afstemming vraag en aanbod van huisartsenzorg per gemeente, 2010.
Geo-lnfo 2013-6 15
