Automatische kaartgener
innovatie van Hollandse b
Er wordt al jaren over gepraat
en sinds dit jaar kan het: de
automatische generalisatie van
kleinere kaartschalen. Deze nieuwe
productiemethode van het
Kadaster levert een meer actuele
en consistente BRT-productfamilie
op voor de gebruiker. Volledige
automatische generalisatie is een
internationaal baanbrekende
innovatie in de productie van geo-
infomatie. Van Hollandse bodem.
30 Geo-lnfo I 2013-10
Door Ben Bruns
Actualiteit en kosten
Al jaren wordt er over de mogelijkheid van auto
matisch generaliseren gepraat. Dat het mogelijk
was, leek duidelijk, maar het was ook duidelijk
dat systemen nog niet geschikt waren om de
klus te klaren. Eind 2011 besloot het Kadaster te
onderzoeken of het inmiddels mogelijk was om
automatisch kaarten te generaliseren naar een
kleinere schaal. Daar waren twee belangrijke
redenen voor. Kaarten waren niet actueel genoeg
en voldeden daarmee niet aan de wettelijke
actualiteitseis van twee jaar. Daarnaast moest de
productie van kaarten kostendekkend worden.
Achtergrond
Het traditionele handmatige productieproces
(TDNOffice) van kaarten met CAD (Computer
Aided Design) software is erg arbeidsintensief.
Ook is het onmogelijk om de gebruikersvraag
naar meer gegevensactualiteit te realiseren.
De oudste kaart (1:50.000) is van 2004. De BRT
voldoet daardoor niet aan de wettelijk actuali
teitseis van twee jaar.
Het CAD softwareplatform is er sinds de
jaren'8o en werd vooral gebruikt in het
civieltechnische domein. De Topografische
Dienst Nederland heeft de CAD-software
geoptimaliseerd voor het digitaal produceren
van papieren kaarten. Het gebruikte oude
dataformaat kent een spaghettimodel waarbij
de topografische elementen alfanumeriek
werden gecodeerd. De coderingen zijn het
unieke koppelmechanisme naar daadwer
kelijke topografische betekenis. Door de
opkomst van GIS-systemen is het mogelijk
geworden om objectgerichte-modellen te
realiseren waarbij de topografische betekenis
door middel van objecten met attributen en
attribuutwaarden direct benaderbaar zijn.
De basisdata van de BRT-productfamilie
TOP10NL (1:10.000) kent al sinds 2003 een
objectgericht datamodel en wordt door mid
del van ArcGIS geproduceerd.
In 2010 hebben we geconstateerd dat het tra
ditionele generalisatieproces voor de kleinere
kaartschalen aan het eind van zijn bestaan was
en nodig moest worden vernieuwd.
Het productieproces van TOP10NL is geba
seerd op ArcGIS waarbij de topografische
gegevens inclusief historie worden opge
slagen in een Oracle database. Dit proces is
de afgelopen periode geoptimaliseerd voor
de realisatie van de gevraagde twee jaren
actualiteit voor deTOPioNL.
Naast de noodzakelijke technische modernise
ring van het productieproces, de wensen van
de gebruikers met betrekking tot objectge-
richte gegevens, is het wettelijk noodzakelijk
de BRT productenfamilie kostendekkend te
realiseren. Dit bleek niet mogelijk te zijn, onder
andere door de geplande taakstellingen door
het Ministerie van l&M.
Vlucht vooruit
Eind 2011 hebben we met een zogenaamde
Highs innovatie sprint onderzocht of automa
tische generalisatiefunctionaliteit voldoende
volwassen is om daadwerkelijk in te kunnen
zetten.
Bij innovatie gaat het erom om producten en
diensten of productie- en distributieprocessen
op een betere en effectievere wijze aan te pak
ken. De uitkomst van de Highs was dermate
veelbelovend dat we hebben besloten dit
voortvarend op te pakken.
Bepalende uitgangspunten
Tijdens de start van het ontwikkeltraject heb
ben we een aantal succesbepalende uitgangs
punten vastgesteld.
Het proces moet als een 100% automatisch
werkend proces worden gerealiseerd.
De "nieuwe kaart" mag afwijken van de
"oude kaart".
Het automatische proces moet direct aan
sluiten op deTOPioNL-productie waardoor
de actualiteit gelijk is aan de actualiteit van
de bron 2jaar).
De BRT-productfamilie moet kostendek
kend worden gerealiseerd.
Gebruikersevaluatie tijdens de ontwik-
keifase is noodzakelijk.
Noot: Internationaal zijn ook andere NMO's bezig
met het inzetten van automatische generalisatie.
Hierbij wordt veelal getrach t de oude kaart zoveel
na te maken, wat uiteindelijk leidt tot aanvul
lende handmatige handelingen.