i
Kartografie
Y
1 ys
W'
A Workshop on
Eve Tracking: Why, When, and How?
1CA
AC I
26
Geo-Info I 2014-2
ontwerpen, bruikbaarheidsonderzoek, evaluatie
methoden en technieken, etc. Daarmee is dit
boek op dit moment op ons vakgebied wellicht
het beste leerboek dat er is, maar het ontbeert
een systematische behandeling en vergelijking
van verschillende methoden en technieken van
gebruikersonderzoek.
Bijeenkomsten, congressen en
workshops
De commissie is bijeengekomen op uiteenlo
pende plaatsen verspreid over de hele wereld.
Minstens een keer per jaar werd er ergens
vergaderd over praktische zaken, maar veel
aantrekkelijker waren en zijn de workshops en
congressen die door de commissie worden
georganiseerd, al dan niet als onderdeel van
een groter geheel. Gemiddeld is er sprake van
minstens twee activiteiten per jaar. Elke twee
jaar runt de commissie een aantal sessies over
gebruik en gebruikers op de grote ICA-confe-
renties, maar daarnaast worden ook speciale,
op zichzelf staande, workshops en studiedagen
georganiseerd. Omdat niet alle activiteiten hier
kunnen worden opgesomd, volsta ik hier met
een paar voorbeelden:
In 2010 was er in London een workshop over
methoden en technieken van gebruiks-,
gebruikers- en bruikbaarheidsonderzoek bij
de verwerking en verspreiding van geo-
informatie. Dit was de eerste internationale
workshop op dit gebied en de presentaties
vormen de basis van het geplande leerboek.
In 2011 was er in Parijs een workshop over het
gebruik en de bruikbaarheid van geo-infor-
matie met betrekking tot het openbaar ver
voer. Als onderdeel van de workshop werden
de deelnemers Parijs ingestuurd voor het
uitvoeren van een aantal geografische taken
waarbij gebruik moest worden gemaakt van
het openbaar vervoer (metro, bus, trein). De
bruikbaarheid van de hulpmiddelen (niet
alleen openbaar vervoerkaarten, maar ook
de informatiepanelen, naamborden, gespro
ken aanduidingen, etc.) werd onderzocht
door middel van observatietechnieken.
In 2012 werd er in Columbus, Ohio een een
daagse workshop georganiseerd over het
ontwerpen en uitvoeren van gebruikerson
derzoek. Deze workshop werd georganiseerd
in samenwerking met de ICA-commissie
Cognitieve Visualisatie die in 2011 werd inge
steld. Waar de Commission on Use and User
Issues zich vooral bezighoudt met de vraag
óf iets werkt (bijvoorbeeld een kaart, een
navigatiesysteem, een geo-portaal), besteedt
de Commission on Cognitive Visualization
met name aandacht aan de vraag hoé iets
werkt (bijvoorbeeld in de hersenen van de
gebruikers). Beide commissies vullen elkaar
1 'V
Figuur 2 - Veldonderzoek in Parijs naar het gebruik van geografische informatie in het openbaar vervoer
(foto: Kristien Ooms).
daarmee heel goed aan en werken vaak en
uitstekend samen. Ze staan bijvoorbeeld
paraat om de workshop nog vaker uit te voe
ren op verschillende plaatsen in de wereld,
aangepast aan de specifieke behoeften.
In 2013 was de commissie betrokken bij de
organisatie van een workshop over "GeoHCI"
bij de jaarlijkse CHI2013 conferentie in Parijs.
Deze conferentie wordt georganiseerd
door SIGCHI (de "special interest group on
human computer interaction" van ACM de
"Association for Computing Machinery"; 's
werelds grootste vereniging op het gebied
van computerkunde voor onderwijs en
wetenschap). SIGCHI is de belangrijkste
internationale community voor professionals,
academici en studenten die zijn geïnteres
seerd in Human-Computer Interaction. De
GeoHCI-workshop werd georganiseerd door
een groep vertegenwoordigers van het
geo- en karto-domein en leden van SIGCHI.
Omdat ruimte en locatie steeds belangrijker
worden in veel (mobiele) computertoepas
singen (Location Based Services, navigatie en
oriëntatie, augmented reality, crowdsourcing,
etc.) raakte SIGCHI steeds meer geïnteres
seerd in de geografische componenten
van computertoepassingen en er ontstond
een behoefte om meer te leren van geo
deskundigen. Tegelijkertijd zien we dus bin
nen ons eigen domein een sterk groeiende
belangstelling voor gebruik, gebruikers en
bruikbaarheid en wij realiseren ons dat wij
heel veel kunnen leren van de HCI-commu-
nity over hoe mensen interactief bezig zijn
met computers en hoe gebruikersonderzoek
kan worden uitgevoerd.
Voorafgaand aan de grote ICA-conferentie in
2013 in Dresden organiseerde de commissie
samen met de ICA-Commission on Cognitive
Visualization en de ICA-Commission on
Geovisualization een tweedaagse workshop
over de oogbewegingsregistratie onder
zoekstechniek. Deze techniek is momenteel
sterk in opkomst (bij de Faculteit ITC van de
Universiteit Twente staat er ook hiervoor
geschikte apparatuur in het usability lab)
en wordt steeds meer op effectieve wijze
ingezet in combinatie met andere onder
zoekstechnieken, zoals hardop-denken en
schermopnames.
Doorgeven van kennis
De commissie richt zich sterk op het delen
van kennis en ervaring in de breedste zin van
het woord. Een van de beleidsdoelstellingen
van de commissie is altijd geweest om zoveel
mogelijk jonge (promotie-)onderzoekers in alle
delen van de wereld te betrekken bij het werk
van de commissie. Die beleidslijn heeft bijzon
der goed uitgepakt. De commissie begon met
twee vicevoorzitters die aan hun promotieon
derzoek werkten en twee andere promovendi
hebben de online bibliografie over gebruik,
gebruikers en bruikbaarheid opgezet. Daarvan
profiteerden ze zelf bij hun eigen onderzoek,
maar andere jonge onderzoekers konden er
ook volop uit putten (en aan bijdragen). Velen
iCACömnu55ïDn on CorjirI Visualization
iga commission on Gfco visualization
fCA Commission on Use 00,1 user Issues
Figuur 3 - Workshop over oogbewegingsregistratie in Dresden.