Nationale Opera Ballet
zet zichzelf op de kaart
OPEN
kaart
De Nederlandse Opera, Het Nationale
Ballet en Het Muziektheater zijn
gefuseerd en gaan verder als "Nationale
Opera Ballet'. Het Amsterdamse
ontwerpbureau Lesley Moore heeft
de nieuwe huisstijl en vormgeving
ontwikkeld. Voor de reclamecampagne,
om de nieuwe naam bekendheid te
geven, heeft grafisch ontwerper en
striptekenaar Tim Enthoven
(www.timenthoven.nl) de posters
gemaakt. In de campagneposter
contrasteert de strakke huisstijl
met de illustratieve afbeelding,
waar Noordwest-Europa wordt
geprojecteerd rond de Stopera,
waarmee het concentrisch beeld van
de grachtengordel wordt versterkt.
32
Geo-Info I 2014-2
Winifred Broeder
(zelfstandig kartograaf):
Directeur Els van der Plas van Het Nationale
Ballet is blij met de fusienaam. "Daarmee positi
oneren wij ons als (inter-)nationaal topinstituut
voor opera en ballet" (NRC). De poster verbeeldt
deze positionering op niet mis te verstane wijze
door het theater groot in het midden van de
grachtengordel van Amsterdam te plaatsen en
tevens aan te geven met een gigantisch Google
Maps-icoon. Knap vind ik, dat de vervorming
van de grachtengordel de herkenbaarheid
ervan niet aantast. Net buiten de grachtengor
del liggen herkenbare plekken zoals Schiphol,
het Rijksmuseum, de Bijlmer en het Tropen
museum. Den Haag, Rotterdam en Utrecht
liggen net iets verder. Het internationale accent
Berlijn ligt niet verder dan Den Haag. Londen en
Dublin liggen op het randje. Naar het noorden
toe is de afstand in verhouding veel minder
gecomprimeerd. Zouden bezoekers uit Gro
ningen schaars zijn? Nationale Opera Ballet
ziet zijn naam binnenkort graag bovenop het
theater te staan, het overleg met de gemeente
daarover loopt. De kaart gaat uit van een goede
afloop, want daar staat 'ie er al op.
Edward Mac Gillavry
(adviseur kartografie en geo-ICT):
Na alle kaarten die de afgelopen drie decen
nia met tekenpakketten en GIS-pakketten zijn
gemaakt, lijkt er een ware herleving te zijn
van de getekende kaart! In Groot-Brittannië
is er zelfs een 'Hand-Drawn Maps Association'
die de laatste jaren haar ledental weer ziet
groeien. Heerlijk om eens ongegeneerd op
straat naar een reclameposter te kunnen turen
en tegelijkertijd in gedachten door de andere
straten van Amsterdam te dwalen. Als je de
stad vanaf de nieuw-ingerichte IJ-oevers had
bekeken, waarbij het noorden dus onderaan
was geplaatst, had je je bijna terug in de 17e
eeuw gewaand. Van Enthoven laat de karto-
grafische hoogtijdagen van Berckenrode weer
herleven. Inderdaad: buiten de i7e-eeuwse
grachtengordel lijkt er in Amsterdam weinig
te beleven. De rest van Nederland lijkt van de
kaart geveegd. Dat geeft te denken voor nota
bene een nationale instelling! Hopelijk krijgt
Van Enthoven de kans om buiten de hoofd
stad de kaart af te maken...?
Tjeerd Nijeholt
(adviseurgeo-informatie en auteur 'Handboek
Geo-visualisatie'):
Onlangs las (lees: keek) ik 'A Map of the World
According to Illustrators Storytellers', met
daarin de crème de la crème van hedendaagse,
internationale, toonaangevende illustratoren.
Met verademend originele en vrijwel allemaal
handgetekende kaarten. Vooral de tientallen
kaarten met daarop in 3D getekende gebouwen
intrigeerden mij vanwege de enorme gedetail
leerdheid én energie die ik in die kaarten zie.
De kaart/reclame-uiting van Van Enthoven kan
zó in dit boek. Ondanks de gedetailleerdheid
zorgt de bescheiden, consistente, eenkleurige
vormgeving voor een rustig en effectief beeld.
Het door iedereen van afstand herkenbare
Google Maps-icoon percipieerde ik als een lucht
ballon die méér waarmaakt dan een luchtkasteel:
'Als je her op bezoek komt, ben je niet alleen in
het centrum van de (kunst) wereld, maar ontstijg
je ook de saaie, zwart-witte, twee-dimensionale
alledaagse werkelijkheid'. En net zoals als een
goed kartograaf dat ook zou doen, is er hier voor
gekozen om herkenbare (ArenA) en toonaange
vende (vliegveld, Passenger Terminal Amsterdam)
KlATirMIAI C
OPERA
BALLET
www.geo-info.nl/geo-info
objecten wél op te nemen, en alle andere objec
ten juist weg te laten. Door het perspectief en de
bolling van de aarde zijn 'de provincies' vervormd,
gelukkig nog wel herkenbaar, maar visueel
dichter bij de Stopera gehaald... slim; Amsterdam
lijkt zo ineens zeer bereikbaar.
Frédérik Ruys
(information designer en organisator jaarlijks
Infographics Congres):
Zelden zo prachtig het egocentrisch zelfbeeld
van de Amsterdammer in beeld gezien.
Door - hoe kan het ook anders - een Amster
dams reclamebureau. Als illustratie is het bij
zonder geslaagd en de centrische vorm is con
sequent en minutieus doorgevoerd persoonlijk
beleef ik veel plezier aan bijvoorbeeld het
vliegtuig, waarvan de gekromde romp prachtig
op de route ligt van de - net zo kromme lan
dingsbanen van Schiphol. De grachtengordel
die plotseling bij Artis ophoudt en daarmee het
failliiet van de stad destijds treffend laat zien. Ja,
zelfs de Utrechtse Domtoren is te bewonderen.
Maar komt de boodschap over? Afgezien van
de Stopera, die ook voor andere doeleinden
gebruikt wordt, is er geen enkele visuele associ
atie met ballet of opera. En dat maakt deze
prachtige illustratie heel inwisselbaar. En dat is
eigenlijk ook wel jammer.
