tm w
Oceans «w
Beneath rlio
12
Geo-Info I 2014-3
willen bewaren, brengt dat een geweldige
vertekening van de interne gebieden met zich
mee. Wanneer we een meer coherente interne
structuur proberen aan te houden, resulteert
dat in onherkenbare monstruositeiten zoals
getoond wordt voor Griekenland (zie figuur 14).
Kaartontwerp
Als karteringsmethoden tot vertekening kun
nen leiden, geldt dat ook voor kaartontwerp,
waarmee hier layout-beslissingen worden
bedoeld. We vertekenen kaarten in onze atlas
sen omdat we bijvoorbeeld conventies volgen
die ons vertellen dat we hoogtezone-kleuren
moeten weergeven in plaats van landschaps-
kleuren. Alleen in de atlassen van Klett en
Esselte worden dergelijke landschapskleuren
gebruikt. Kinderen die andere schoolatlassen
gebruiken, zullen schrikken wanneer ze in lan
den aankomen die op de atlas een vruchtbaar
groene tint hebben omdat ze minder dan
200m hoog zijn, maar in feite tot 's werelds
ergste woestijnen horen, zoals de Danakil
depressie in Ethiopië of de Saoedische woestijn.
Onder kaartontwerp verstaan we ook het
veranderen van de nadruk op specifieke
gegevenscategorieën om de relaties tus
sen die categorieën zichtbaar te maken. Als
meesters van de schepping interveniëren we
zo in het landschap, onderdrukken we naar
believen hele gegevenscategorieën, alleen om
een bepaald verband goed uit te laten komen.
We kunnen, zoals in figuur 15 rechtsboven, de
relatie tussen wegen en gebouwen bena
drukken als het om toegankelijkheid gaat, of
tussen rivieren en gebouwen (rechtsonder) als
we het overstromingsgevaar willen vaststel
len. De niet-geselecteerde datacategorieën
worden weggegooid, om voor eeuwig in
cyberspace te verdwijnen.
Kaartprojecties
De meest blatante vertekening van de werke
lijkheid vinden we natuurlijk bij de projecties.
Als kartografen ergens vertekenen dan is het
hier wel. Natuurlijk weer met de beste bedoe
lingen, zoals in bijna alle gevallen die ik heb
beschreven. Bijvoorbeeld om meer ruimte te
Figuur 16 - projectie van de nationale atlas (A.Karssen).
n^:i
■K
Figuur 17 - National Geographic (2012) "Beneath the Oceans"map supplement, September2012 issue, Washington: National Geographic.
