Duurzaam
-ë
Column
-
2014-3 I Geo-Info
Laatst was ik op een netwerkbijeenkomst van Vrouwen op
de Kaart met het thema: hoe pitch je jezelf? Zo'n 20 vrouwen
leerden van een pro dat niet alleen de vragen 'wat doe je' en
'hoe doe je dat' centraal staan, maar dat je vooral stil moet
staan bij de vraag 'waarom doe je de dingen die je doet. Tja, dat
is zo'n gewetensvraag. Waarom doe je het werk dat je doet?
Wat drijft je, waar krijg je energie van? Voor mij stond als een
paal boven water dat mijn drijfveer 'duurzaamheid' is. Niet voor
niets ben ik milieukunde gaan studeren. Maar bij het oefenen
van de pitch riep ineens iemand dat het een containerbegrip
was, dat er een geitenwollensokken imago aan kleefde. O jee,
dacht ik toen, met geitenwollensokken wil ik toch niet worden
geassocieerd, want ik ben toch immers een zakelijke vrouw op
hakken!
Ik stel mezelf de vraag: wat is duurzaamheid voor mij'?
Duurzaamheid. Duurzaam. Als ik die woorden een aantal keer
over mijn tong laat rollen, proef ik een verschil. Duurzaamheid
klinkt stellig, klinkt als een blok. Net als 'waarheid' en 'redelijk
heid. Duurzaam, daarentegen, klinkt beter. De woorden 'duur'
en 'samen' kun je er in horen. Het klinkt meer omarmend. Voor
mij heeft duurzaam alles te maken met een langere termijn
perspectief, met het vermogen daar rekening mee te houden
en ons handelen af te kunnen stemmen op de draag- en her
stelkracht van Moeder Aarde. Begrijpen dat in onze natuurlijke
omgeving alles met alles verbonden is. Weten dat alles wat wij
doen impact heeft op dat natuurlijk systeem. Is het niet nu, dan
wel later en is het niet hier dan wel daar. Want laten we niet
verbaasd zijn dat de grote grondwateronttrekking door -laten
we zeggen- een bierbrouwerij kan leiden tot verdroging in een
natuurgebied, waar we vervolgens maatregelen moeten tref
fen om die effecten teniet te doen. Dat kost geld. Dat kan een
keuze zijn, maar laat het een keuze zijn en ons niet overkomen.
Duurzaam handelen is ook zakelijk handelen. De voor
beelden zijn legio waaruit blijkt dat ons handelen ongewenste
-en kostbare- gevolgen heeft, omdat we niet goed hebben
begrepen hoe het natuurlijk systeem werkt. Op een sympo
sium hoorde ik een verhaal van een gemeenteambtenaar wat
mij erg raakte. Het geval was dat er een woonwijk, natuur en
een waterpartij gerealiseerd gingen worden. De landschapsar
chitect tekende een plan. De inrichting van het gebied paste
prachtig in het cultuurhistorisch verkavelingspatroon van het
gebied. Helaas, voordat het project goed en wel van start ging,
zakte één van de grote graafmachines tot aan de cabine in
de bodem weg. Dit leidde tot bestuurlijke commotie. Er moest
onderzoek worden gedaan naar de bodemgesteldheid. Maar
de gemeenteambtenaar legde eerst de bodemkaart onder de
plantekening en zag al snel dat juist de woningen gepland wer
den in een gebied met een flink veenpakket en het water en
natuur op de meer zandige bodems. Het probleem zou al een
stuk kleiner worden als deze situering omgedraaid zou worden.
Het zou ook schelen in de kosten, maar de landschapsarchitect
moest wel zijn idee van verkaveling loslaten.
Natuurlijk stel ik deze casus wat eenvoudig voor. Ging het
hier om niet begrijpen? Of om niet weten? Misschien beiden.
ra
Cl
O
3
O"
Misschien is een landschapsarchitect niet zo bezig met de
ondergrond, maar loopt die warm voor wat er bovengronds
voor mooie zaken te maken zijn. Feit is wel dat in deze casus
bleek dat informatie een sleutelbegrip is. Er is al zoveel infor
matie beschikbaar, misschien nog niet gedetailleerd genoeg,
maar genoeg om te weten wat verder onderzoek nodig heeft.
Om duurzaam met onze omgeving om te kunnen gaan, is
informatievoorziening noodzakelijk. Dat is mijn idee.
En daar is mijn brug naar geo-informatie. Jarenlang ben ik
als adviseur op het gebied van bodem- en ondergrondbeleid
actief. Wat mij verbaasde is dat in die branche informatiebe
heer en -voorziening niet iets is wat iedereen cruciaal vindt.
Men loopt er niet voor warm. Ik wel en een jaar of vier geleden
ben ik daarom ook projecten gaan doen in de geo-informatie.
De brug overgestoken.
Het begrip duurzaam neem ik graag mee, immers dat
is wat mij drijft. En ik hoor de term steeds regelmatiger: een
duurzame informatievoorziening, een duurzaam digitaal stelsel.
Technisch en beheermatig toekomstbestendig ingericht,
maar functioneert het als systeem? Gebruikers willen voor hun
toepassing inpluggen op die voorzieningen. Vertrouwen heb
ben in de continuïteit op wat wordt aangeboden. Dat scheelt
tijd en geld en levert kwaliteit op, want er wordt gewerkt met
de actuele gegevens. Maar als die zekerheid er niet is, gaan ze
data downloaden en worden gebruikers ook databeheerders.
Met tig keer beheerkosten. Zoals vroeger, toen we water uit de
dorpsput haalden en we elk onze eigen voorraad aanlegden.
Nu zijn we aangesloten op de waterleiding en denken we daar
verder niet meer over na als we de kraan opendraaien: er komt
water uit.
Op naar een duurzame geo-informatieinfrastructuur!
Dat kan alleen als we weten hoe de gegevens stromen.
Gebruikers van de data zijn een onlosmakelijke schakel in die
infrastructuur. Maar weten we goed genoeg wat hun werkpro
cessen zijn en wat zij nodig hebben? Waar zij warm voor lopen?
Daar komen we alleen achter door in gesprek te gaan en dat is
eng, want we begrijpen hun wereld en taal misschien niet zo
goed. Toch geloof ik echt, dat als we de informatievoorziening
duurzaam willen maken, we dit samen moeten oppakken.
En zo kom ik toch nog bij mijn pitch.
Sytske Postma
s.postma@nieuwdenkers.nl