Een bak open data
waar nog steeds
niemand iets mee kan
Sjakie in ieder geval niet!
André van der Zande praat
altijd vanuit wat mensen in
de samenleving willen weten,
vertelt hij ons. Bijvoorbeeld over
de simpele vraag een fabriek te
beginnen. Laten we zeggen, een
chocoladefabriek, die van Sjakie.
Sjakie is 30, zelfstandig ondernemer,
ambitieus en werkt al jaren in
de chocoladebusiness. En Sjakie
heeft een droom. Een eigen
chocoladefabriek, in Nederland,
op een plek waar hij zijn 'goodfood'
chocoladeproducten kan
produceren en waar vanuit hij de
wereld als afzetmarkt bereiken
kan. Op een locatie die zorgvuldig
gekozen is, waar hij duurzaam,
geïntegreerd met de leefomgeving
en fairtrade kan ondernemen.
Dan rijst de vraag: hoe bereidwillig
is de informatiemaatschappij
voor Sjakie?
2014-3 I Geo-Info
35
van al die data
leefomgeving?
Door Sytske Postma en
Caroline Porsius
Sytske Postma en Caroline Porsius spreken
André van der Zande, Directeur-Generaal bij
het RIVM, over zijn visie op de 'Laan van de
leefomgeving'.
Nederland is klein en de regels legio. Over
heden, burgers en ondernemers; wanneer ze
plannen hebben om een gebied te ontwik
kelen, een dakkapel op het huis te zetten of
een chocoladefabriek te starten hebben ze
te maken met veel wet en regelgeving. De
vragen wat is er, wat kan er, wat mag ik? zijn
momenteel niet makkelijk te beantwoorden.
Een ondernemer als Sjakie moet kosten
maken door een consultant in te huren om
bij verschillende loketten en overheidsorgani
saties de juiste informatie te verzamelen. Dan
nog blijft het verschrikkelijk lastig om op basis
hiervan vragen te beantwoorden als, is alle
vergunningsruimte al opgesoupeerd in deze
regio? Is op deze locatie al eerder gekeken
naar de mogelijkheden een chocoladefabriek
te beginnen? Welke beschermde planten en
diersoorten komen voor in dit gebied en wat
betekent dit voor mijn droom?
In Nederland is veel informatie beschikbaar,
maar heel erg versnipperd. Er is weinig
samenhang en weinig integratie. De vertaling
van informatie naar een antwoord op een
vraag is niet eenvoudig te maken. Ik kan er
geen chocola van maken, verzucht Sjakie.
"Wat zo storend is: het maatschappelijk en
politiek denken over meer samenhang en
de ontwikkeling van milieubescherming
naar duurzaam gebruik van de leefomgeving
matcht eigenlijk niet met die hele praktische
wereld van kennis van onderzoek en data"
zegt Van der Zanden hierover. "Want als dat
heel erg verbrokkeld blijft dan blijft dat duur
zaam gebruik van de leefomgeving slechts
een mooie droom."
Hoe anders zou het zijn wanneer Sjakie
gebruik kon maken van één digitaal stelsel
van data, informatie en diensten. Gegevens
over de leefomgeving, of het nu geluid,
bodem, archeologie of natuur betreft, een
voudig te vinden en te raadplegen. Beschik
baar, bruikbaar en bestendig: triple B. Het ein
deloos zoeken naar gegevens is verleden
tijd, evenals het onnodig onderzoeken doen.
Want niet alleen weet hij nu de gegevens te
vinden (de eerste B van beschikbaar), ze zijn
ook bruikbaar voor hem -ze hebben beteke
nis-, omdat ze zijn toegesneden op toetsings
instrumenten vanuit de Omgevingswet (de
tweede B van bruikbaar). En omdat de wijze
van gebruik van de gegevens in de wet en
onderliggende regelgeving is verankerd, zijn
de gegevens ook betrouwbaar en houdbaar
(de derde B van bestendig). Er is geen discus
sie over. Zoals Van der Zanden aangeeft, een
basisinfrastructuur waardoor projecten niet
bij nul beginnen en aanvullend onderzoek
gericht kan worden gedaan. Dat scheelt
tijd en geld. Bovendien maakt zo'n stelsel
het gemakkelijker gegevens uit te wisselen,
waardoor besluitvorming sneller kan gaan.
Voor Sjakie is het niet nodig te weten waar
al die gegevens vandaan komen, als hij maar
één loket hoeft raad te plegen. Het zou
helemaal fijn zijn voor Sjakie als hij eenvoudig
een eerste screening over de hele breedte
van de leefomgeving kon doen om de
mogelijkheden voor zijn fabriek te bepalen.
Een 'voorwas' doen, vergelijkt Van der Zanden
deze screening. Kortom, het digitale stelsel
zal leiden tot betere, snellere en goedkopere
dienstverlening van de overheid.
