nsformatie
GIS-gebruikers
EPSG-codes voor coördinaatconversies en datumtransformaties tussen RD en ETRS89
2014-5 I Geo-Info
19
de INSPIRE projecties (ETRS89-LAEA, ETRS89-LCC
en ETRS89-TMzn) worden geconverteerd naar
geprojecteerde coördinaten in het platte vlak.
Hoogte effect in RDNAPTRANS™
Voor de conversie van geografische naar recht
hoekige coördinaten is hoogte-informatie nodig.
Als deze hoogte-informatie niet beschikbaar is
moet een aanname worden gedaan. De uitkomst
van de conversie is afhankelijk van de gebruikte
hoogte. Voor Nederland is het verschil in de uit
komst in de transformatie maximaal 1 millimeter
bij een verschil van 50 meter verschil in de inge
voerde hoogte voor de coördinatenconversie.
Figuur 2 geeft een illustratie van de verschillen
tussen de transformatie met RDNAPTRANS™ toe
gepast op het AHN 100 metergrid, dat maaiveld
hoogtes in NAP bevat, en op een grid waarbij als
hoogte 0 meter NAP is gebruikt. Het figuur geeft
de horizontale verschillen: Dit is de lengte van de
verschilvector tussen beide transformatieproce
dures, op de getransformeerde gridpunten.
De hoogteverschillen in Nederland op de
Veluwe en Zuid-Limburg zijn duidelijk zichtbaar.
De keuze van een juiste hoogte bij de transfor-
Figuur2 - Horizontaal verschil tussen transforma
tie met RDNAPTRANSmet als hoogte 0 meter
NAP of maaiveldhoogte uit het AHN.
matie van RD naar ETRS89 is dus relevant in deze
gebieden. In Flevoland en aan de landsgrens
zijn ook een aantal geïsoleerde punten zichtbaar
met een afwijking van meer dan 1 millimeter,
de naast gelegen punten wijken niet af. Omdat
het AHN-grid dat gebruikt is dichter is dan het
RD-correctiegrid duidt dit op lokale mismodel-
lering in het gebruikte AHN-grid, immers een
mismodellering in het RD-correctiegrid zou ook
de buurpunten beïnvloeden.
Geldigheidsgebied van het RD
RDNAPTRANS™ is ontworpen voor een geldig
heidsgebied dat wordt gevormd door een con
tour die alle klassieke RD-punten, de bladen van
de topografische kaart en het geldigheidsge
bied van de geoïde omvat. Een groot deel van
de Nederlandse Exclusieve Economische Zone
op de Noordzee valt niet binnen deze contour.
Sinds RDNAPTRANS™2008 is de transformatie
tussen RD en ETRS89 en vice versa met RDNAP
TRANS™ wel toegestaan op de Noordzee, maar
buiten de contour wordt niet gecorrigeerd voor
de vervormingen van het RD [2].
De Rijksdriehoeksmeting stelt broncode
beschikbaar voor de RDNAPTRANS™ proce
dure. Wanneer een partij de RDNAPTRANS™
procedure implementeert en de verschillen
met de RDNAPTRANS™ implementatie van de
Rijksdriehoeksmeting niet groter zijn dan 1 mil
limeter, mag de naam RDNAPTRANS™ worden
gebruikt door deze partij in documentatie van
zijn implementatie.
Benaderde transformatie tussen RD en
ETRS89 uit 2000
Bij de introductie van de herziene definitie van
RD is onderscheid gemaakt tussen de transfor
matie met een nauwkeurigheid van beter dan
25 centimeter en overige nauwkeurigheden.
Voor nauwkeurige transformatie is gebruik van
RDNAPTRANS™ een vereiste. Voor mindere
nauwkeurigheden kan een benaderde transfor-
De EPSG geodetische parameter dataset is
een verzameling van datumdefinities, pro
jectiedefinities en transformatieparameters
voor coördinatenconversies en datumtrans
formaties. De database bevat wereldwijde,
regionale, nationale en lokale datums.
De dataset kan benaderd worden via een
online interface en kan als database worden
gedownloaded. Voor meer informatie zie,
http://www.epsg.org//
De definities van EPSG worden door diverse
GIS-pakketten ondersteund, bij de uitwis
seling van geo-informatie wordt vaak de
EPSG-code gehanteerd voor de aanduiding
van het al dan niet geprojecteerde coördi
naatstelsel van de data. In Figuur i, Figuur 3
en Figuur 5 zijn de EPSG-codes behorend bij
coördinaten in de specifieke geografische,
geocentrische of rechthoekige coördinaat
representatie van het RD en ETRS89 datum
gegeven.
Door het schaalverschil van het RD en het
ETRS89 datum zijn de parameters voor de
datumtransformatie tussen RD en ETRS89
andere waarden dan de datumtransfor
matie tussen ETRS89 en RD. De 7 en 10
parameter datumtransformatie van ETRS89
naar RD is in EPSG respectievelijk bekend
met de codes 4830 en 4831, de inverse trans
formatie heeft geen EPSG-code. Gebruikers
van software gebaseerd op de open-source
proj4 bibliotheek (http://trac.osgeo.org/
proj/) kennen de transformatieparameters
tussen ETRS89 en RD als de +towgs84 optie
bij het gebruik van RD. In de EPSG-database
is bij zowel code 4830 en 4831 aangegeven
dat deze parameters in beide richtingen
mogen worden gebruikt en dat de nauw-
keurigheid van de transformatie met
deze parameters 50 centimeter is. Met het
voorbehoud van de nauwkeurigheid van
de transformatie mogen de parameters
in EPSG-codes 4830 en 4831 inderdaad in
beide richtingen worden gebruikt.
Het RD-correctiegrid is niet opgenomen
in EPSG, evenals definitie van de gridinter-
polatie die bij het RD-correctiegrid hoort.
De volledige RDNAPTRANS™ transformatie
kan dus niet worden teruggebracht tot een
reeks EPSG codes. De benaderde transfor
matie uit 2000 kan wel volledig met EPSG-
codes worden uitgevoerd. Voor de verbe
terde benaderde transformatie bestaat
momenteel voor het Nederlandse NTv2-grid
nog geen EPSG-code, deze zal wel beschik
baar komen. NTv2 wordt als methode al wel
ondersteund in EPSG (code 9615).
