ENEXIS
24 I Geo-Info I 2014-5
weten ze dus meer over hun laagspanningsnet.
"Is die informatie, in een wereld waarin we alles
lijken te weten van elkaar, bij jullie nog niet
bekend dan?" vraag ik Driessen. Alle gege
vens zitten onder de grond. De geografische
informatie dateert soms al van lang terug,
bijvoorbeeld van een schetsje uit 1957. Toen
hadden ze natuurlijk niet de middelen van nu
om alles vast te leggen zoals dat nu gebeurt.
"We monitoren de grote middenspannings-
stations. Maar dat kost wel geld. De eenieder
wel bekende kleine grijze kastjes in de straat
houden we niet real-time in de gaten, dat kost
te veel geld. Maar als we via slimme meters
laagspanning inlezen, krijgen we toch inzage
in eventuele storingen in de straat. Want geen
meting betekent geen stroom!" Daarbij zijn er
drie fasen in het laagspanningsnet. Door de
slimme meters kan straks ook precies geregis
treerd worden welke klant op welke fase zit. Al
met al is dit een prachtige bron aan informatie.
Lonneke's ogen schitteren: "En het mooie is, alle
losse blokken hebben we allemaal. We moeten
nu alleen nog goed nadenken hoe we de
blokken informatie gaan gebruiken. De puzzel
moet alleen nog aan elkaar gelegd worden. Er
gaat dan een enorme sprong gemaakt worden.
Digitaal staat alles klaar. En dat kan in smart
grids, in ons netbeheer. Omdat we het allemaal
al digitaal beschikbaar hebben, mede dankzij
ons geo-informatie systeem GEN"
Licht op openbare verlichting
De wizzkids Joery Korobejnik en de via Spatial
Eye ingehuurde Maurice Willemsen zijn daarom
ook bezig met de kwaliteit van geografische
data, in hun geval binnen hun project Licht op
Openbare Verlichting (OVL). Via een omweg
brengt mijn autonavigatie me bij het regionale
kantoor in Zwolle, dat verstopt zit achter grote
elektriciteitsmasten. Ik word warm welkom
geheten en door een kantoorgebouw met knal
roze en appelgroene accenten gebracht naar
een kleine kantoortuin waar heel veel mensen
echt mèt elkaar aan het werk zijn. Op laptops
met 'licht op OVL'-stickers. Het is er energiek,
rumoerig, en er wordt gelachen. Het is meteen
duidelijk dat hier een apart team aan het werk is.
Ik ontmoet Joery en Maurice die vertellen dat ze
bovengrondse data van gemeenten combineren
met ondergrondse eigen data en cyclorama's.
Dit om precies in kaart te brengen waar alle
lantaarnpalen binnen hun beheergebied staan.
In figuur 2 is te zien dat gemeenten bepalen
waar lantaarnpalen moeten komen te staan.
Hierbij zorgt Enexis voor de zekeringen
en kabels onder grond. Dit wordt door de
gemeente aangevraagd. En de gemeente zorgt
op haar beurt voor het onderhoud van lampen.
Het gaat hierbij dus om een gedeelde verant
woordelijkheid. "Hierbij is het belangrijk dat je
het over precies hetzelfde hebt" legt Joery uit.
"Zij zien de bovengrond en wij de ondergrond."
vult Maurice aan. "We moeten in zo'n geval
zeker weten dat we het over dezelfde aanslui
tingen en spullen hebben" Ook hier geldt dat
data soms al heel oud is, via een schets in het
systeem is opgeslagen, terwijl zo'n mast er ook
in werkelijkheid misschien helemaal niet meer
staat. Daarom zorgt het project ervoor dat data
van de netbeheerder wordt vergeleken met de
data van de verschillende gemeenten.
"De primaire reden dat we dit willen weten is
dat we alle assets in beeld willen hebben, en
vooral ook hoe ze met elkaar verbonden zijn.
Voor storingen is het ook belangrijk om zeker
te weten dat je het openbare verlichtingsnet
goed in beeld hebt" vertelt Joery. "Ook voor
uitbreidingen is het handig want dan kan je
aanhaken op bestaande kabels" vult Maurice
aan. Daarbij heeft de afdeling assetmanage-
ment als filosofie om precies te weten welke
aansluitingen op welke transformators zijn
aangesloten. Geo-data wordt vaak gebruikt
voor het efficiency proces, en dat is hier ook zo.
"Wij zorgen dat de datakwaliteit beter wordt.
Vroeger waren we kaartgericht, tegenwoordig
zijn we datagericht in spatial data warehouses.
Nu brengen we door middel van smart apps
ontzettend veel kennis over, over wat waar ligt"
Ja zegt Maurice: "Waar ligt bijvoorbeeld 'grijs
gietijzer'?" "Wij zorgen er als geo-afdeling voor
dat alles van het hele gas- en elektriciteitsnet
werk is vastgelegd, zodat anderen die met smart
grids slimme meters werken deze slimme data
kunnen gebruiken" Binnen het dataopwerkings-
project worden alle relevante kenmerken voor
de bedrijfsvoering en de geografische ligging
vastgelegd. "Maar" zegt Maurice: "we houden
natuurlijk nog steeds van kaarten. Door onze
inspanningen hebben we nu bijvoorbeeld de
nachtkaart kunnen maken!" (zie figuur 3)! Smul
len voor de kaartliefhebber.
Figuur 3 - Samen verantwoordelijk voor openbare verlichting: de gemeenten bovengronds en de netbeheerder ondergronds.