Deformatiemetingen
in de Willemsspoortunnel
Ondergrondse metingen op hoog niveau
Sinds de bouw van de Willems
spoortunnel in 1993 worden er in
de tunnel deformatiemetingen
uitgevoerd: een waterpassing door
de buitenste tunnelbuizen en
een horizontale meting door de
westelijke buis.
36 I Geo-Info I 2014-6
Rotterdam
Centraal
Door Leon van Osnabrugge
De afgelopen jaren groeide de behoefte aan
een vernieuwde meetopzet, vanwege andere
meettechnieken, strengere veiligheidseisen
langs het spoor en het steeds meer verdwij
nen van de originele aansluitpunten.
In dit artikel bespreken wij een stukje achtergrond
van de tunnel, de oude en de nieuwe meetopzet
en de daaruit voortkomende producten.
Historische achtergrond
De Willemsspoortunnel is in de jaren 1987 - 1993
gebouwd ter vervanging van het toenmalige
Figuur 1 - Locatie Willemsspoortunnel (Bron: spoor-
kaart ProRail, 2013).
tracé door de stad met de Willemsspoorbrug
over de Nieuwe Maas. Het tracé is onderdeel
van de spoorlijn Breda - Rotterdam. De brug
is gebouwd in 1877 en was na 100 jaar aan
vervanging toe. Daarnaast bepaalde de
openingstijden van de brug in grote mate de
dienstregeling van de NS (zie figuur 2).
De gehele tunnel is ongeveer drie kilometer
lang. Het rivier kruisende deel is 1000m lang
en bestaat uit acht tunnelelementen, die
gebouwd zijn volgens de afzinkmethode
[Van Aart, 1993].
Oorspronkelijke meetopzet
De oorspronkelijke meetopzet van de
deformatiemeting uit 1994 bestaat uit een
waterpassing door de buitenste tunnelbuizen
(de buizen L en H) en een horizontale meting
door de westelijk gelegen buis (buis H).
De waterpassing wordt aangesloten op
2 ondergrondse peilmerken, die overdag
gemeten worden. In de nacht werd de
waterpassing in de tunnel uitgevoerd met
slagen van maximaal 30m, om de invloed van
de refractie ten gevolge van het meten door
verschillende luchtlagen te minimaliseren.
Bij de waterpassing worden de hoogtemerken
gemeten en die zitten ongeveer om de 50m
bij de mootscheidingen.
Figuur 2 - Huidige situatie van de hefbrug van de oude spoorbaan (Bron: Wikipedia).
hoard
Rotterdam
Nourd
Rotterdam Blaak
lb Rotterdam
Zvïi
Schiedam
Centrum
Waadiawn
otnr ts
-;A Botterdam t
jA, j HViXjfh.iVffl Lombardijs!»
WaeLbeiten
Zi^ii