Homoselfsuatiteil
noga straf w j
2015-1 I Geo-Info
15
Hortwhuwclifkij^
Samenlevingscontract
©Noord ho ff Uiige veis bv, Gioningen
Gevangenisstraf
Dnodslraf
situatie' ZQ11
Homoseksualiteit
legaal
Homohuwelijk erkend,
maarniet uitgevoerd
Samen lavingsconi i actsn
met erkend
G, WETTELtJKE STATUS
HOMOSEKSUALITEIT
1300000000
Een thematische kaart uit de meestrecente, 54s editie van De Grote Bosatlas (2012).
In het onderwijs staat het aanleren van grote
hoeveelheden feitenkennis centraal.
In de loop van de twintigste eeuw komter in
het aardrijkskundeonderwijs meer aandacht
voor sociaalgeografische thema's, maardegrote
omslag komt pas in dejaren zestig. Watopdat
moment breed in de maatschappij gebeurt
zien weookterug in hetvakaardrijkskunde.
Een breed scala van thema's doetzijn intrede.
Het onderwijs gaat zich richten op inzicht, toe
passing en denkvaardigheden[3j. Deverhalen in
de klas eninde aardrijkskundemethodes krijgen
daarmee een fundamenteel ander karakter.
De atlas past zich vanzelfsprekend bij die
ontwikkelingen aan, al gebeurt dat niet op de
meest radicale wijze. De basisindeling blijft
regionaal, met achtereenvolgens Nederland,
Europa, werelddelen en tenslotte wereldkaar
ten over allerlei fysisch- en sociaalgeografische
onderwerpen. Degrote verandering zit in de
explosieve groei van het aantal thematische
kaarten. De atlas gaat aandacht besteden aan
onderwerpen als wonen, werken, milieu en
toerisme. In 1967 bestaat al meer dan de helft
van de atlas uit thematische kaarten. Na een
staatkundige en natuurkundige overzichts
kaart volgt telkens een set thematische
kaarten over de betreffende regio. Dat gebeurt
steeds systematischer: in 1967 is per regio bij
voorbeeld standaard een set kaarten opgeno
men over neerslag, grondgebruik, mijnbouw
industrieën bevolkingsdichtheid.
Op dit moment bestaat meer dan 85% van
De Grote Bosatlas uit thematische kaarten.
Hetvaltopdat niet alleen hetaantal, maarook
de gevarieerdheid van de kaarten is toege
nomen. De huidige editie van de atlas bevat
kaartjes overontpoldering,vergrijzing, priori-
teitswijken, natuurrampen, klimaatverandering,
globalisering, conflictgebieden, migratiestromen,
strafbaarstelling homoseksualiteit, landen met
een Shariawetgeving, cannabisgebruik, internet,
mobiel telefoongebruik en nog veel meer.
De atlas is zo een steeds breder interpreta
tiekader gaan bieden voor alles wat erinde
wereld gebeurt, zowel op fysisch-geografisch
als op sociaal-geografisch gebied.
Hetatiasconcept
Het aardrijkskundeonderwijs wordt gevoed
vanuit verschillende bronnen. De docent aard
rijkskunde speelt met zijn kennis en ervaring
een centrale rol, de aardrijkskundemethoden
werken de regio's en thema's op hun eigen
manier uit en tenslotte is er een veelheid aan
informatiebronnen op internet. In dit speel
veld moet de atlas zijn toegevoegde waarde
bewijzen.
Uit de aard der zaak ligt die toegevoegde
waarde in de ruimtelijke dimensie: kartografen
analyseren thema's en regio's op zo'n manier
dat ruimtelijke patronen en systemen zicht-
baarworden en duidelijk wordt hoe verschijn
selen zich in tijd en ruimte ontwikkelen. Bij die
analyse wordt de atlasredactie bijgestaan door
een grote groep deskundigen. Adviseurs uit
de wereld van geografie en aardrijkskunde-
didactiekvoorzien concepten van commen
taar; voor specifieke onderwerpen worden
inhoudsdeskundigen ingeschakeld. De atlas
redactie heeft zelf beperkte mogelijkheden
tot hetdoen van onderzoek; het merendeel
van de informatie verkrijgen we van gerenom
meerde kennisinstituten en internationale
instellingen. Met sommige instellingen bestaat
al een decennialange samenwerking (bijvoor
beeld KNMI en CBS).
De informatie wordt uitgewerkt in thema
tische atlaspagina's.Twee uitgangspunten
spelen daarbijeen belangrijke rol. In de eerste
plaats geldt ook hier het principe van de
leeg lijkende kaarten: vrijwel alle kaarten zijn
monothematisch. Slechts een enkele keer
wordt gekozen voor synthetische kaarten,
met een combinatie van twee of meer
thema's. Ten tweede dient iedere pagina of
dubbele pagina (spread) een samenhangend
en afgerond geheel te vormen. Er is een
overkoepelend thema dat op de pagina
wordt uitgewerkt aan de hand van een aantal
deelthema's. Samen vertellen deze deelthe-
ma's een kaartverhaai dat het centrale thema
inzichtelijken begrijpelijk maakt. De ambitie is
om verhalen uit te werken die zowel inhou-
delijkals didactisch een zo groot mogelijke
zeggingskracht hebben.
Uiteindelijk ontstaat zo een complete beschrij
ving van de nieuwe editie. De hoofdindeling
is en blijft regionaal: Nederland, Europa,
overige werelddelen, Aarde (fysisch) en Wereld
(sociaal-geografisch). Na staatkundigeen
natuurkundige overzichtskaarten van een
gebied volgt een reeks thematische kaarten,
steeds per spread geordend. Een belangrijke