Compleet overzicht Nederlandse geschiedkundige schoolwandkaarten in boekvorm verschenen
2015-1 I Geo-Info
RoelofKeppel
27
'Nederlandse geschiedkundige school
wandkaarten. Tevens supplement op:
bibliografie en foto-overzicht van de
Nederlandse schoolwandkaarten
(1801-1975)'. Dat is de volledige titel van
het nieuwste boek van antiquariaat
De Wereld aan de Wand in Nijmegen.
Auteur Lowie Brink heeft alle geschied
kundige schoolwandkaarten die in
Nederland zijn uitgegeven in beeld
gebracht en beschreven.
Een intensieve speurtocht naar informatie
over geschiedkundige (school)kaarten
leverde veel boeiend materiaal op.
Het eerste gedeelte van deze rijk geïl
lustreerde uitgave vormt daar de weerslag
van. Na een bespreking van het geschie
denisonderwijs en de geschiedeniskarto-
grafie in de afgelopen eeuwen worden de
Nederlandse geschiedkundige school-
wandkaarten uitgebreid besproken: eerst
chronologisch en vervolgens aan de hand
van hun kartografische eigenschappen.
Stigma van onnut
Het schoolvak geschiedenis heeft in de
paar eeuwen van zijn bestaan steeds last
gehad van het stigma van onnut. 'Andere
vakken zijn belangrijker', 'het is een luxe
vak', werd er gezegd. Maar telkens weer
waren er onderwijzers, leraren en historici
die zich sterk maakten voor het uitdragen
van kennis over het verleden. Lange tijd
lag de nadruk op een chronologische, met
veel jaartallen gelardeerde behandeling
van de politiek-militaire geschiedenis.
Later kwam er meer oog voor culturele,
economische en sociale geschiedenis. En
vaak werd de geschiedeniswandkaart erbij
gehaald om de historische gebeurtenissen
te lokaliseren en het onderwijs aanschou
welijker en aantrekkelijker te maken.
Variëteit aan kaarten
Een groot aantal uitgevers - waaronder
bekende namen als Brill, Malmberg,
Thieme, Van Goor Zonen, Wolters en
Ykema - heeft zich bezig gehouden
met geschiedeniswandkaarten. In het
tweede gedeelte van het boek zijn alle
in Nederland uitgegeven geschiedkun
dige schoolwandkaarten in de periode
1801-1975 afgebeeld en bibliografisch
beschreven. Het boek vormt daarmee een
(eenmalig) supplement op een eerdere
uitgave van antiquariaat De Wereld aan
de Wand: 'Bibliografie en foto-overzicht
van de Nederlandse schoolwandkaarten
(1801-1975)'. Daarin stonden de aardrijks
kundige schoolwandkaarten centraal.
Bestelinformatie
Het met een linnen band uitgevoerde boek
'Nederlandse geschiedkundige school
wandkaarten' is in eigen beheer uitgebracht
in een genummerde oplage van 100 stuks.
Het telt 202 pagina's en 138 illustraties
in kleur. Bijgevoegd is een cd-rom met
duidelijke foto's van de geschiedeniswand
kaarten. De uitgave is voor 39 euro (plus
6,95 euro verzendkosten) te bestellen via de
website www.wereldaandewand.nl
ken dat hijdoordeverschijning van dit boek
hoopt dat de veronachtzaamde geschied
kundige schoolkaarten weer op gelijke voet
komen te staan met de aardrijkskundige
school(wand)kaarten. Erwas lange tijd sprake
van een statusverschil: het behoorde zelfs tot
de tragiek van de geschiedenisleraarom met
kaarten te moeten zeulen, waar zijn aardrijks
kundige collega meer voorrechten genoot
doordat de vaklokalen voor dat vak wei waren
voorzien van opbergsystemen.
In het laatste hoofdstukwordtgeconcludeerd
dat de geschiedeniswandkaart een gepas
seerd station is. Dat lag ookwel in de lijn der
verwachtingen. Op geschiedeniskaarten zijn
al zoveel grote en machtige rijken en staten
opgekomen en weer in het niets verdwenen,
dat de ondergang van de geschiedeniswand
kaart geheel in stijl is. Inmiddels geschiedenis
van de geschiedeniskaart.
Voor geïnteresseerden: enige haast is geboden
want de oplaag is beperkt tot slechts honderd
stuks.
