Remote Sensing
II
Marktcijfers
Voorbeeld:
Agro en voedselzekerheid
Voorbeeld: Energie
12
Geo-Info I 2015-2
Nederland: downstream-sector in 2012
Bedrijfsomzet 16 miljoen (afnemend in 2013)
Werkgelegenheid 180 fte
Europa: gemiddelde jaarlijkse downstream-groei
2006 - 2012 10,1%
Wereld: marktvolume aard-observatieproducten en -diensten
2012 1,6 miljard
2020 (projectie) 3,2 miljard (op basis van EU-groeicijfer)
(bron: EARSC)
Deze cijfers laten zien dat in Nederland sprake is van een bescheiden, kwetsbare
downstream-sector. Kijken we naar de verwachte wereldwijde markt in 2020 dan lig
gen er echter grote kansen, ook voor Nederland.
Uit internationale onderzoeken blijkt dat
Nederland op dit moment een aandeel heeft
van ongeveer 1 van de mondiale markt voor
satelliettoepassingen op deze drie segmenten,
onderverdeeld in 0,25 (agro en voedselze
kerheid), 0,50 (energie) en 0,25 (stedelijke
ontwikkeling in delta's).
Ambitie
Om dit marktaandeel te behouden en te ver
beteren moet blijvend geïnvesteerd worden.
Van oudsher worden aardobservatietoe
passingen in de landbouw als kansrijk
beoordeeld. Er kan onderscheid gemaakt
worden in drie toepassingsgebieden:
1. informatie uit satellietdata omtrent
oogsten, 2. precisielandbouw, en 3. infor
matie over herkomst en kwaliteit van
landbouwproducten. Oogstinformatie
(opbrengst per hectare en het areaal) is
van belang voor overheden, ketenpart
ners voor boerenbedrijven (verwerkende
bedrijven, toeleveranciers), verzekeraars,
handelsbedrijven, etc. Bij precisieland-
bouw gaat het hier om het gebruiken van
satellietinformatie om meer rendement
te verkrijgen uit de investeringen die de
boer doet in de productie van gewassen
en vee. Tenslotte kunnen diensten op
basis van satellietdata ook bijdragen aan
de informatievoorziening inzake de her
komst en de kwaliteit van de producten
die de consument kopt (duurzaamheid,
certificering, traceability).
Zonder investering kan worden verwachtdat
het Nederlandse aandeel op de markt gelei
delijk zal dalen. Andere EU-lidstaten nemen
juist maatregelen om hun sectoractiviteiten te
laten meegroeien metde Europese investerin
gen in Copernicus.
Op basis van de verwachte groei van de
wereldmarkt en een analyse van het potenti
eel van de Nederlandse value-adding-sector,
heeft deTaskforce de ambitie geformuleerd
om de totale jaarlijkse omzet van de value-
adding-sector binnen de drie geselecteerde
marktsectoren te laten groeien van 16 Me in
2012 (zie kader) tot 105 Me in 2020, met een
verdere doorgroei naanooMe in 2025. Dit
komt overeen met een groei van het mondiaal
marktaandeel naar 3,3% in 2020 met een totale
werkgelegenheid van boven de 1000 fte.
Value-adding wordt gezien als 'versneller'
waarmee de concurrentiekracht van het
sectorspecifieke bedrijfsleven wordt vergroot.
Hiermee wordt bedoeld dat het bedrijfsleven
in de sectoren energie, agro en voedselzeker
heid en stedelijke ontwikkeling in delta's
naarverwachting zodanig profiteertvan de
satelliet-dienstverlening dat ze efficiënter
en duurzamer kunnen werken en kosten
zullen besparen, dat hun concurrentiekracht
toeneemt. Deze extra economische activiteit
wordt door de Boston Consulting Group
geschat op een factor 15 a 20, d.w.z. dat een
uitgave aan de inkoop van een satellietdienst
leidt tot een omzetverhoging van 15 tot 20
keer die investering. Met zo'n factor komt voor
Nederland de totale economische impact van
value-adding op de Nederlandse economie uit
op ca. 1,5 a2Me (2020).
Aanbevelingen
Deze verwachte impact is reden genoeg voor
de Nederlandse overheid om het stimuleren
van aardobservatie value-adding op te nemen
in de ruimtevaart-beleidsagenda. Om deze
beleidsagenda te implementeren, dus om de
drie geselecteerde markten daadwerkelijkte
ontwikkelen en de ambitie te realiseren, heeft
deTaskforce een aanzetgedaan vooreen
uitvoeringsagenda, bestaande uit een drietal
'aanbevelingen op hoofdlijnen'. De door NSO
in ontwikkeling zijndedownstream-roadmaps,
die in lijn zijn met de bevindingen van de
Taskforce, vormen een geschikt kader voor
de verdere uitwerking en implementatie van
de uitvoeringsagenda. Bij de aanbevelingen
hieronder is een samenwerking voorzien tus
sen alle stakeholders, nl.
1. value-adding-sector;
2. markt-specifieke bedrijven en/of branche
organisaties;
3. kennisinstellingen;
4. de overheid.
De aanbevelingen zijn gegroepeerd opdrie
thema's: 1. Kwalificatie (met als doel de sector
zodanig te versterken dat ze de markt opera
tioneel kunnen bedienen), 2. Positionering
I Aan de ene kant neemt de wereldwijde
behoefte aan energie nog steeds toe,
terwijl aan de andere kant er een
toenemende schaarste is aan eenvoudig
te winnen energiebronnen. In deze
markt leidt dit tot ontwikkelingen
gericht op onder andere het verken
nen van nieuwe regio's en het inzetten
van nieuwe technologieën. De olie- en
gassector is hier nog steeds dominant
alhoewel er steeds meer aandacht
uitgaat naar duurzamere vormen van
energie. Op beide gebieden is een grote
behoefte aan omgevingsinformatie
voor activiteiten in de hele energieke
ten: exploratie, ontwikkeling, productie,
transport, verwerking en verkoop.
Door de specifieke kenmerken van
satellietdata (grotere gebieden ineens,
wereldwijd, actueel, etc.) is die uiter
mate geschikt als bron van informatie
voor diensten ten behoeve van bijvoor
beeld risicomanagement, controles van
bouwkundige constructies, gevaar- en
werkbaarheidsstudies, risicoanalyses
voor productieplatforms en advies over
omgevingscondities.