THEMA
Corine LC,
EuropeseOpen Data
overlandgebruik
2015-2 I Geo-Info
31
en 2012. Ook de veranderingen tussen de
jaren zijn steeds vastgelegd in zogenaamde
veranderingsbestanden.
Pan-Europese component
Binnen hetGMES/Copernicus Land Monitoring-
programma 2011-2013 (GIO) zijn, naast de
gewone landcover-data (CLC2012), ookszoge-
naamde"High Resolution Layers", HRLs,gemaakt.
De resolutie daarvan is 20x20 meter. Dat zijn
datasets die de 5 hoofd bodembedekkingsty-
pen beschrijven: stedelijk gebied, bos, grasland,
moerasgebieden en water (zie kader). Deze data
wordt aangeduid als de pan-Europese compo
nent binnen het Copernicus-programma.
De HRL stedelijk gebied (HRL IMP) geeft
een index voor de graad van bodemaf-
dekking (imperviousness/soil sealing)
van 0-100%.
De HRL bos bestaat uit 2 databases:
een database met een classificatie van
de boomdichtheid (HRL TCD) en een
database die het dominante bladtype
aanduidt (HRL FTY).
De HRLs permanent grasland (HRL GRA),
moerasgebieden (HRL WET) en permanent
water (HRL PWB) zijn gebaseerd op beel
den van de tijdserie 2006, 2009 en 2012.
Lokale component
In de lokale component wordt meer gede
tailleerde informatie geleverd die comple
mentair is aan de pan-Europese component.
Het betreft hier onderandere gedetailleerde
LC-informatie over 695 Europese steden met
meer dan 50.000 inwoners (de 'Urban Atlas') en
LC-informatie langs rivieren ('Riparian zones').
Uitkomsten Nederland
In de 2012-editie van Corine LC domineert
agrarisch grondgebruik nog duidelijk het
Nederlandse landschap: de legenda-eenheden
211,231,242 en 243 beslaan samen meer dan
45% van het grondgebied. Verder valt op dat
de belangrijkste toe- ofafnames sinds CLC
2006 plaats vinden in de volgende klassen:
Beb. en industriegebied: 112 (+0,2%), 121 (+1,5%)
Agrarisch gebied: 211 (-0,3%), 231 (-0,2%),
242 (-0,2%)
Natuurgraslanden: 321 (+0,1%).
Het oppervlakveranderde in deze gevallen
met meerdan 50 km2.
Tussen 2006 en 2012 is er volgens CLC 619 km2
aan bodembedekking veranderd. Dat is ver
gelijkbaar met de 647 kmc die er in de periode
2000 - 2006 veranderde. Elkjaarverandert het
landgebruik dus voor een gebied van ruim
100 km2. De belangrijkste veranderingen zijn
naar'tonstruction sites"(CLC code 133),"discon
tinuous urban fabric"(CLC code 112),"industrial
and commercial sites"(CLCcodei2i)en "natu
ral grasslands"(CLC code 321). Deze4typen
verandering omvatten meer dan 60% van alle
veranderingen. Voor Nederland geldt dus dat
tussen 2006 en 2012 de gebruiksveranderingen
naar stedelijk gebied nog steeds de belang
rijkste verandering zijn. Maar veranderingen
richting natuurzijn sterkin opkomst.
Toepassingen
De toepassingen van CLC liggen met name op
hetvlakvan Europese studiesom hetbeleidvan
de EU op hetgebied van onderandere milieu,
landbouw, transport en ruimtelijke planning te
onderbouwen. CLC is een Europees geharmo
niseerde dataset die met een gelijkblijvende
methodiek is geproduceerd waardoor LC-veran-
deringen in de tijd gevolgd kunnen worden.
CLC wordt onder andere gebruikt in thematische
evaluaties, zoals de Europese "State ofthe Environ
ment Report') en bij regionale evaluatie studies
zoals berg-en kustgebieden. Verderzal CLC
natuurlijkeen belangrijk pijler zijn in het EU-com-
muniqué"Landasa resource"in20i5. Doelstelling
hierbij is om tot een "Resource Efficient'Europa
te komen. Ookvormt CLC de hoeksteen voor
bepaalde EEA-kernindicatoren, zoals "land take", de
uitbreiding van landgebruikdoor verstedelijking.
CLC speelt een rol in diverse EU-studies op het
gebied van landschapsfragmentatie, ecosys-
teemkartering en -taxatie, en bijhetgemeen-
schappelijk landbouwbeleid.
Gebruik in Nederland
In Nederland zijn de volgende toepassingen
van CLC in Europa brede studies mogelijk:
basisbestandlandgebruikEuropa
het monitoren van consistente landge
bruiksveranderingen in Europa, zoals
stedelijke ontwikkeling
1 Artificial surfaces
111 continuous urban fabric
112 discontinuous urban fabric
121 industrial and commercial
units
122 road and tail net verts and
assoc. tand
123 port areas
124 airports
131 mineral extraction sites
132 dump sites
133 construction sites
1 41 green urban areas
1 42 sport and leisure facilities
2 Agricultural areas
211 non-irrigated arable land
212 perm anerttly irrigated tand
213 rice fields
221 vineyards
222 fruittrees and berry
plantation
223 olive groves
231 pastures
241 annual crops assoc. with
permcrops
242 complex cultivation
patterns
243 land principally occupied by
agriculture with significant
natural vegetation
244 agro-forestry areas
3 Forests and semi-natural
Areas
311 broad-leaved forest
312 coniferous forest
313 mixed forest
321 naturel grasslands
322 moors and heath lands
323 sderophyllous vegetation
324 transitional woodland-scrub
331 beaches, sand, dunes
332 bate rocks
333 sparsely vegetated areas
334 burnt areas
335 glaciers and perpetual
snow
4 Wetlands
411 inland m arshes
412 peatbogs
421 salt marshes
422 salines
423 intertidai flats
Tabel 1 - Legenda van Corine LC. De eenheden die in
Nederland voorkomen zijn gemarkeerd.
hefinschattenvandegevolgenvan
klimaatverandering
het vergelijken op Europees niveau van het
voorkomen van habitats en soorten (voor
onderandere Vogel- en Habitatrichtlijn,
ecotones)
het in kaart brengen van de territoriale
diversiteit (bijvoorbeeld fragmentatie van
het landschap, EU-studies naarecologische
netwerken en connectiviteit)
het bepalen van de effectiviteit van het
agrarisch beleid
het ontwerpen van groene infrastructuur
het in kaart brengen van de gevolgen van
milieurampen
Op nationaal vlak is de toepassing van CLC
natuurlijk beperkt vanwege het geringe
