Molenaar:
'Hoe de landmeter verdampte'
Verslag
Meer dan vijfjaar na terugtreden als rectorvan het ITC hield prof. dr. ir. Martien Molenaar (Geoinformatics and
Spatial Data Acguisition) op 12 februari daar zijn Nederlandse afscheidsrede.'Hoe de landmeterverdampte'
was de titel, voorzien van de ondertitel:'Een korte geschiedenis vanuit het perspectief van een deelnemer'.
Om fysieke redenen werd de afscheidsrede met tien maanden vertraging uitgesproken.
50
Geo-Info I 2015-2
Uit: Het Slot (F. Kafka, 1926)
Delft 1967-1973
'Met mijn studietijd in Delft erbijben ik nu
47jaar actiefgeweest in wat we tegenwoordig
omschrijven als geo-informatiewetenschap-
pen. Ik begon mijn loopbaan als geodeet, of
landmeter, en ik beëindig die nu als,ja, als
wat? Doet dat er eigenlijk toe? Nee, eigenlijk
niet!', aldus Molenaar.'De wereld was in bewe
ging, maar in de opleiding in Delft zag men de
landmeter toen nog op laarzen in het veld de
topografie inmeten en op kaart vastleggen', zo
vertelde de oud-student nu. Tienstra, Baarda
en de'Delftse School'werden gememoreerd,
maarook de trage verandering van werkpro-
cessem'Men werkte met landmeetkundigeen
fotogrammetrische instrumenten die lange
tijd meegingen, zodat investeringstermijnen
lang waren.Organisaties kenden relatief lange
tijd nauwelijks de noodzaaktot reorganisaties
of institutionele herinrichting. Een investe-
rings- en planningshorizon van zo'n 20jaar
leektoen nog redelijk.'
ITC 1973-1983
In 1973 ging Molenaar voorde eerste maal
bij het ITC werken. Naar later bleek was dit
geregeld in een onderonsje tussen professor
Baarda (TH Delft nog) en diens vriend profes
sor Van derWeele (ITC). De Delftse ideeën
zouden moeten worden toegepast op de
fotogrammetrie, maardaarzaten de nieuwe
collega's niet op te wachten! De methodiek
om te bepalen ofgeodetische netwerken
goed genoeg waren sloeg vervolgens op
zichzelfterug.'De berekeningen toonden aan
dat verdere verfijning van die methodiek niet
zo zinvol was, die was goed genoeg. Dus werd
het tijd om me op andere onderwerpen te
richten. Deze resultaten zijn eigenlijk nooit
goed gepubliceerd. Je wilde dingen weten,
je begrip verdiepen. Lang niet alles werd
gepubliceerd, als we snapten hoe iets zat
deelden we dat vaak informeel met col-
Molenaar tijdens zijn afscheidsrede.
lega's, brachten de nieuwe inzichten in in het
onderwijs en richtten ons weerop andere
vragen. Tegenwoordig lijkt het dat onderzoek
vooral gedaan wordt om te publiceren, dat is
goed voorje cv. en voor de beoordeling van
onderzoeksgroepen. Publicaties en citatie-
indices lijken nu een doel op zich, belangrijker
dan de intrinsieke waarde van het onderzoek)
aldus de oud-rector. Vervolgens kwamen satel-
lietbeelden op grote schaal beschikbaar voor
civiele toepassingen en volgden steeds betere
beeldanalyses.
Wageningen 1983-1996
In 1983 werd Molenaar in Wageningen
benoemd tot hoogleraar Landmeetkunde en
Teledetectie. ('Dat was toen Wagenings voor
Remote Sensing!')'Je moet welje plaats weten'
was de titel van de inaugurele rede. Belang-
'Wat ben je eigenlijk?, vraagt ze.
'Landmeter'.
'Wat is dat?'.
K. legt het uit,...
...de uiteenzetting deed haar geeuwen.
stelling voor landmeten verschoofechter naar
RS en GIS en de semantische opdeling van
de representatie van objecten werd daarbij
verhelderd.'Deze dichotomie werd vaak
verward met die van vector- en rasterstructu-
ren. De eerste is gebaseerd op vlakken, lijnen
en punten; de tweede op vlakdekkende-
aaneengesloten-vierkante-cellen. Analyse
maakteduidelijkdat ze in wezen dezelfde
diepere basisstructuur hebben, ze bieden
daarom in principe dezelfde representatiemo-
Wageningen, 1983 -1996:
'je moet wel je plaats weten