De traditionele loodrecht
heeft familieleden gekreg
Remote Sensing
Luchtfoto's vormen een belangrijke
bron van informatie bij het beheer
van de openbare ruimte. Toch is
het goed om te realiseren dat
er geen enkel plaatje is dat alle
informatie bevat waar behoefte
aan is. Een combinatie van
beeldmateriaal is dus nodig om
een zo compleet mogelijk beeld
te verkrijgen. Een creatiefgebruik
van traditionele foto's, aangevuld
met beeldmateriaal, waarbij
gebruik is gemaakt van andere
typen sensoren zal steeds meer
in de informatiebehoefte kunnen
voorzien.
4
Geo-Info I 2015-2
Door Ries Visser
Dit artikel is vanuit het perspectief van de
gemeenteAmsterdam geschreven, maarde
bevindingen gaan op voor iedereen die met Geo-
informatie bezig is.
Een stukje historie
Amsterdam maakt allang gebruikvan
luchtfoto's, die in eerste instantie werden
gemaakt als basis voor de bijhouding kaart van
Amsterdam schaal 1:10.000. Vanafi974werden
erjaarlijks in opdracht van de gemeente lucht
foto's gemaakt. Voor die tijd werden er slechts
incidenteel luchtfoto's gemaakt. Beginjaren
'70 lagen er op de tekenkamer nog doosjes
met glasnegatieven van luchtfoto's. Wanneer
je de emulsielaag met het fotobeeld van de
glasplaatwaste, hadje een handig glasplaatje
met mooi geslepen randen dat voor veel
doeleinden gebruikt kon worden. Dat wij in
die tijd materiaal misbruikten waar men nu
veel geld voor over zou hebben, is een besef
dat veel te laat kwam.
Van 1974 tot 1978 werden er zwart-wit foto's
gemaakt, die als negatiefwerden aangeleverd.
Die foto's werden schaal 1:20.000 gefotogra
feerd. Vanafi979 kwamen er kleuren positieve
dia's beschikbaarop schaal 1:10.000. Ditwas
een enorme vooruitgang. Alle kartografen kre
gen een eigen spiegelstereoscoop die boven
een lichttafel was gemonteerd, zodat er direct
naarde dia gekeken kon worden. Daarnaast
werden de mutaties op afdrukken van de foto's
onderde stereoscoop ingetekend. Ditzorgde
vooreen settekengereedschapdatgua lengte
was aangepast aan de beperkte ruimte die er
was om te tekenen.
Toen de kaartproductie gedigitaliseerd werd,
werd er een eigen scanner aangeschaft.
De foto's werden zo goed mogelijk, met
gebruikmaking van in de foto aanwezige
terreinkenmerken, getransformeerd en op de
kaart ingepast. Het was geen wetenschap-
pelijkverantwoorde methode, maar voor
kartering op schaal 1:10.000 ruim voldoende.
Toen de eerste digitale luchtfotocamera's hun
intrede deden, was het digitaliseren overbodig
geworden. Vanafdat moment stapten we in
Amsterdam in een andere luchtfotowereld.
Probleemgebied
De ligging van Schiphol ten opzichte van
Amsterdamwas nooiteen probleem.Totin
de 21ste eeuw het vliegverkeer van en naar
Schiphol enorm toenam. Voorde economie
van het land erg goed, maar voor de kar-
tograafin dit gebied in toenemende mate
een probleem. Het kwam er uiteindelijk van
dat er in sommige jaren geen toestemming
werd afgegeven om binnen het luchtruim
rond Schiphol projectvluchten uit te voeren.
Amsterdam kwam er nog redelijkgoed mee
weg, maarenkele buurgemeenten kregen
nooit meer luchtfoto's.
Dit was het moment waarop het gemeentelijk
samenwerkingsverband ICC werd geboren.
Doorvanafhet eerste begin Luchtverkeerslei
ding Nederland (LVNL) te betrekken, ontstond
ereen sfeerwaarin vanuit beide belangen naar
een oplossing kon worden gezocht. Niet in de
laatste plaats heeft de coöperatieve houding
van LVNL ertoe geleid dat de problemen
grotendeels zijn opgelost.
Het samenwerkingsverband omvat nu zo'n
óogemeenten die jaarlijks hun luchtfoto's
kunnen bestellen.Sommigegebieden worden
nu heel hoog gevlogen om boven hetvlieg-
verkeer met bestemming Schiphol te blijven,
maarandere gebieden worden juist weer laag
gevlogen om onder het andere vliegverkeer
te blijven.
In 2014 is het gelukt om 100% van het gebied
te fotograferen. Samenwerking loont dus!
Niet alleen loodrecht
Naast de traditionele loodrecht opnamen
die als stereofoto's en als orthofoto's gebruikt
kunnen worden, worden er ook birdviewfoto's
(obligue) gemaakt. Hiervoor is een andere
camera noodzakelijk. Eigenlijk zijn het vijf
