De grenzen van Erasmus' erf
De grenzen van Erasmus' erf
Boek
René van der Schans, 2014, DVD begeleidend boekje van 48pp, te bestellen via r.vanderschans@hccnet.nl,
tegen een donatie aan Artsen zonder Grenzen.
52
Geo-Info I 2015-3
De grenzen van Erasmus'erf
Veel lezers van dit blad kennen René van der
Schans als een onderzoeker en publicist, die
zeer nauwgezet een onderwerp onderzoekt,
en dit uiterst professioneel vormgegeven
aanbiedt aan de buitenwereld. De laatste jaren
richt hij zich vooral op het historische erfgoed,
blijkens publicaties als 400 jaar buren rond het
Schielandshuis (2007), de heruitgave van de
RécueilMéthodique (2012), en zijn welhaast
heroïsche strijd tegen het nationale geodeti
sche instituut over het besluit om de papieren
hulpkaarten te vernietigen. Van der Schans
is sinds 2007 onderzoek blijven doen in Rot
terdam, en heeft nu een detailstudie over het
stukje Rotterdam rond Erasmus' geboortehuis
gepubliceerd. Dit 'werkstuk' bestaat uit een
boekje en een DVD, gepubliceerd ter gelegen
heid van het 25-jarig jubileum van de val van
de Berlijnse Muur en het IJzeren Gordijn - een
grens met wel bijzonder grote invloed.
Het boekje is niet zozeer een lopend verhaal,
als wel een bundel van bijdragen. Eerst
geeft Van der Schans een impressie van hoe
hij het onderzoek heeft opgezet (en waar
hij aangeeft nog vele 'open' eindjes te zien
voor vervolgonderzoek). Dan volgen meer
specifieke bijdragen over het geboortehuis en
de standbeelden van Erasmus, over grensver
kenningen waarin Van der Schans het idee van
'grens' doortrekt naar vele niveaus, en over 'de
grenzen van Erasmus' waarin diens denkwe
reld wordt geanalyseerd. Het boekje besluit
met een bijdrage van David Napolitano over
Erasmus en Terminus, bij de Romeinen de god
van de grenzen.
En dan de DVD. Een 'mer a boire' zou ik bijna
zeggen - maar dan een zeetje van minder dan
één vierkante kilometer... De schijf bevat een
groot aantal dossiers met de resultaten van Van
der Schans' onderzoek op enerzijds de grenzen,
erven, eigenaren en bouwwerken rond het
geboortehuis van Erasmus in Rotterdam (alsook
een uitgebreid dossier over de twee locaties
van het standbeeld van Erasmus), en anderzijds
'grensverkenningen' over het verschijnsel grens
in het algemeen (een inhoudsopgave is te
vinden op www.erasmushuisrotterdam.nl/
download/geedos.pdf). Van der Schans heeft
er voor gekozen om slechts één publicatie van
Erasmus toe te voegen bij wijze van reliëf; voor
méér kan de geïnteresseerde terecht bij de
Rotterdamse bibliotheek die 's werelds grootste
Erasmuscollectie bezit.
Van der Schans heeft een zeer gestructureerd
werk gemaakt, dat tegelijkertijd heel associ
atief is doordat hij voortdurend aanklikbare
links legt naar aanpalende dossiers. De DVD
werkt als een kleine internetsite, met die
beperking dat je niet kunt verdwalen buiten
de grenzen van het erf dat Van der Schans
heeft gedelimiteerd. Zo kun je in het deeldos-
sier over het Grotekerkplein doorklikken naar
bijvoorbeeld de discussie over het rookverbod
op de toren. De foto van het standbeeld van
Erasmus, dat van 1622 tot 1940 op de Groote
Markt stond, toont een kloek hek - waar je
na een muisklik van alles over te weten kunt
komen - met aan weerszijden twee urinoirs
- waar je...inderdaad. De (vermeende - er is
11 d IkVc'M
ïz
üelioprltiliyis
'HmI dc wereld is je vaderland'
Jr*vi» be a '"l® aniund me
