Kartografisch onderwijs: twee
IMY
Er zijn in Nederland een aantal
instituten waar cursussen met
betrekking tot kartografie gevolgd
kunnen worden. Twee van de
hieronder genoemde instellingen,
de Hogeschool Utrecht en
Nieuwland, zullen zich in dit artikel
nader voorstellen.
8
Geo-Info I 2015-4
Door Jonna Bosch, Elger Heere en
Peter Kaspers
Op hbo-niveau zijn dat de HAS in Den Bosch,
waar de opleiding Geomedia Design gevolgd
kan worden. Deze opleiding kan vanaf dit jaar
ook gevolgd worden aan de CAH Vilentum
Hogeschool in Almere. De Hogeschool Utrecht
neemt Geo-ICT en Kartografie op in zijn
nieuwe opleiding Bachelor of Built Environment.
Op universitair niveau kan kartografie
gestudeerd worden aan de Faculty of Geo-
information Science and Earth Observation, het
voormalige ITC, aan de Universiteit Twente.
Ook aan de Universiteit Utrecht, bij de Faculteit
Geowetenschappen, kunnen cursussen op het
gebied van (GIS-) Kartografie gevolgd worden.
Cursussen met betrekking tot de geschie
denis van de kartografie kunnen gevolgd
worden aan zowel de Universiteit Utrecht als de
Universiteit van Amsterdam. Ook is er een aantal
masters waarbij kartografie in het curriculum
zit. De universiteiten van Utrecht, Wageningen
en Twente bieden de GiMA (Geographical
Information Management and Application)
aan en de Technische Universiteit Delft de
master Geomatics. Tenslotte zijn er particuliere
opleiders die kartografische cursussen aanbie
den. De GeoAcademie is hier afgelopen najaar
mee gestart. Nieuwland is een opleider die al
wat langer in het kartografische veld actief is.
Hbo Geodesie Geo-Informatie
Aan de Hogeschool Utrecht kunnen studenten
de opleiding Geodesie Geo-informatica volgen,
waar een aantal cursussen met een kartografi
sche component in is opgenomen. De karto
grafische cursussen worden gegeven door Elger
Heere. Deze opleiding houdt op te bestaan en
gaat op in de nieuwe opleiding Bachelor of Built
Environment. Maar ook binnen deze nieuwe
opleiding zal kartografie een rol blijven spelen.
Kartografie binnen de opleiding GeodesieGeo-
informatica: het oude curriculum.
De opleiding Geodesie Geo-Informatica,
kortweg GEO, maakt tot en met dit jaar deel
uit van het Instituut Gebouwde Omgeving
(IGO), dat op zijn beurt weer een onderdeel
is van de Faculteit Natuur en Techniek (FNT)
binnen de Hogeschool Utrecht. Het Insti
tuut Gebouwde Omgeving huisvest naast
Geodesie ook de opleidingen Bouwkunde,
Bouwtechnische Bedrijfskunde, Civiele Tech
niek, Milieukunde en Ruimtelijke Ordening en
Planologie.
GEO wordt in twee varianten aangeboden.
Er is de standaard voltijdsvariant, gericht op de
reguliere studenten die van de havo of het vwo
komen, en er is een duale variant. Deze richt
zich op studenten, vaak met een mbo-achter-
grond, die al werken in het vakgebied.
Er zijn circa 125 studenten GEO, met een
jaarlijkse instroom van ongeveer 20 studenten
die de voltijdstudie doen en 10 studenten die
de duale variant doen. Ongeveer van de
studenten studeert af op een landmeetkundig
onderwerp, circa doet dat op een Geo-ICT-
onderwerp. Per jaar studeren 1 a 2 studenten
af op een kartografisch onderwerp, zoals de
ontwikkeling van stylesheets, automatische
tekstplaatsing, symboolontwerp, etc.
Kartografie komt op diverse plekken in het
programma terug. De kartografische basisken
nis wordt bijgebracht in de cursus Kartografie.
Hier worden alle aspecten van topografische
en thematische kaarten behandeld. Er wordt
ingegaan op kaartelementen zoals kleur,
symbolen en teksten, grafische grammatica
en diverse thematische kaartsoorten. In een
andere cursus, die tegelijk loopt met de cursus
Kartografie, wordt GIS geïntroduceerd. Deze
twee cursussen komen samen in een project
waarin studenten met behulp van ArcGIS een
atlas maken. De cursus Kartografie krijgt in het
vierde jaar een vervolg met de cursus Visua
lisatie. Hier wordt ingegaan op onder meer
webkartografie, animaties, mobiele kartogra
fie, virtuele werelden, maar ook op ethische
aspecten van het gebruik van geo-informatie.
Kartografische aspecten kunnen ook terugko
men bij de interdisciplinaire projecten in het
vierde jaar. Hier hebben studenten de afgelopen
jaren onder meer gewerkt aan webapplicaties
voor dataontsluiting, 3D-modellen bij civieltech
nische werken en een serious game ten behoeve
van de ontwikkeling van een spoorzone.
Daarnaast zijn er ieder jaar studenten die
een kartografische stage of een minor doen.
Stages met een kartografische invulling zijn
onder meer te vinden bij commerciële bedrij
ven als CartoStudio of EMK. Sinds kort kiezen
studenten ook steeds vaker voor een minor
