IMY
16 I
Geo-Info 1 2015-4
niseerd. De eminente historisch-kartograaf
Peter van der Krogt neemt de geïnteresseerde
leek in zeven of acht stappen mee op een
ontdekkingsreis. Daarbij komen de volgende
onderwerpen en vragen aan de orde.
1. Wat zijn oude kaarten en wat kunnen we
ermee? Introductie Historische Kartografie.
2. De kartering van Nederland van Ptole-
maeus tot de Topografische dienst.
3. Abraham Ortelius en Gerard Mercator: de
Zuid-Nederlandse kartografie in de 16de
eeuw.
4. Stadskartografie.
5. Amsterdamse atlassen in de 17de en 18de
eeuw.
6. De aarde is rond: globeproductie in de
Nederlanden.
7. Kaarthistorische anekdotes: fouten in kaar
ten, waarom staat het noorden boven?
Dit programma wordt uitgebreid met een
middag gewijd aan zeekartografie, welke
wordt verzorgd door em. hoogleraar prof.
dr. Günther Schilder. Voorts is het mogelijk
om het programma te verrijken met aanvul
lende excursies op locatie naar het Scheep-
Figuur 4 - Affiche voor de Jansonius-lezing 2015.
vaartmuseum, een thema-wandeling door
Amsterdam, mogelijk zelfs een buitenlandse
expeditie naar het Museum Plantijn (Ant
werpen).
Jaarlijks vindt in januari de zgn. Jansonius-
lezing plaats. De Jansonius-lezingen zijn een
initiatief van Explokart, de Bijzondere Collec-
ties van de Universiteit van Amsterdam en het
Jansonius Fonds. Deze lezing wordt georga
niseerd voor alle donateurs, vrijwilligers en
geïnteresseerden in de historische kartografie,
met als spreker een prominente collega uit
binnen- of buitenland in het vak historische
kartografie of een sterk historisch gerelateerd
vakgebied. De spreker voor januari 2016 is nog
niet bekend, hoewel het voor de hand ligt de
nieuwe, Amsterdamse bijzondere hoogleraar
historische kartografie hiervoor als eerste de
gelegenheid te bieden. Door hem te vragen
uitdrukkelijk met zijn betoog aan te sluiten bij
het Jaar van de Kaart kan de Jansoniuslezing
van 2016 ook met recht onder dat vaandel
worden geschaard.
En verder...
En hiermee zijn we er nóg niet.
In september van 2015 wordt de benoeming
een feit van de nieuwe, bijzondere hoogleraar
Historische Kartografie, Bram Vannieuwen-
huyze. Hij zal ongetwijfeld initiatieven en
activiteiten gaan ontplooien die een impuls
zullen betekenen voor de Bijzondere Collecties
in het algemeen en de beoefening van de
historische kartografie in het bijzonder. Ook in
dat kader zal dus het nodige gebeuren dat
kan worden gerekend tot de activiteiten die
plaatsvinden als onderdeel van het Jaar van
de Kaart.
Explokart bereidt in 2015 en 2016 de publi
catie voor van vier karto-bibliografieën met
een uitgebreide historische inleiding, over
de Nederlandse Antillen, over de provincies
Gelderland en Brabant en over de zeventiende
Amsterdamse kaartmaker Frederick de Wit.
Hieraan is door tal van particuliere deskundi
gen en professionele onderzoekers langdurig
gewerkt. De publicatie en met name de
presentatie hiervan kan publicitair gezien
mede in verband worden gebracht met het
Jaar van de Kaart.
Ook in 2016 wordt door de Bijzondere
Collecties van de UvA een Summer School
georganiseerd, waarbij opnieuw de historische
kartografie de nodige aandacht krijgt. Het ligt
dan uiteraard opnieuw voor de hand deze
activiteit dan (ook) te laten plaatsvinden in het
kader van het Jaar van de Kaart.
Ten slotte zal in 2016 de cursus Historische
Kartografie opnieuw worden aangeboden.
Ook deze wordt dan mede georganiseerd
onder het label van het Jaar van de Kaart.
Al met al een rijke oogst aan activiteiten,
ideeën en initiatieven. Het is maar goed dat
het Jaar van de Kaart 17 maanden duurt
Links
Bijzondere collecties Universiteit van Amsterdam:
www.bijzonderecollecties.uva.nl
Explokart: www.explokart.eu
ICA: www.icaci.org
United Nations Cartography Section: www.un.org/Depts/
Cartographic/english/htmain.htm
Contactpersonen
Explokart: drs. Paula v. Gestel (PJ.W.vanGestel-vanhetSchip@
uva.nl) en of prof. dr. Ferjan Ormeling (F.J.Ormeling@uva.nl
Bijzondere Collecties, afd. Communicatie: drs. Marleen Smit
(E.M.Smit@uva.nl
Bijzondere Collecties, afd. Kaartenzaal: drs. Reinder Storm
(R.Storm@uva.nl
Summary - The International Map Year
and University of Amsterdam's Special
Collections
The initiative of the International Cartographic
Association and the United Nations to call
for an International Year of the Map 2015-2016
is reflected in the activities planned by the
Special Collections Section of the University
of Amsterdam. Its Map Room which houses
some 175.000 maps and 5000 atlases, many of
which should be regarded as rare, and which
also contains the library and map collection of
the Royal Netherlands Geographical Society,
is already a center of map research in its own
right, but it recently has been strengthened by
the incorporation of the historical-cartograph
ical Explokart research group, originally part
of Utrecht University. Against this background,
the Map Room plans for extra IMY activities in
the 2015-2016 period are:
A presence on facebook, incorporating
new maps and commentaries to them
every 3 weeks;
An exhibition on the Van Santen family of
illuminators, who coloured in 17th century
pronted maps;
A summer school on the history of the
book, including atlases;
A history of cartography course;
The yearly Jansonius-address, given by
a renowned specialist in the history of
cartography;
The appointment in September 1915 of
aprofessor in the history of cartography;
The publication in 2016 of four new
volumes in the Explokart series of cartobi-
bliographies.
Reirider Storm is conservator
Kartografie, Geografe en Reizen
van Bijzondere Collecties, Uni
versiteit van Amsterdam. Hij is te
bereiken via r.storrn@uva.nl.
