De horizon
achterna
Column
2015-4 I Geo-Info
Hobbelend en glijdend doe ik een poging om naar
de volgende fotogenieke bestemming te rijden met mijn
inmiddels met modder besmeurde auto. Op de weg ligt een
eenzame koe te luieren. Nou ja, 'weg', volgens de kaart is dit
misschien een weg. Maar mij bekruipt het voorgevoel dat
deze modderstrook in vergaande staat van ontbinding er
waarschijnlijk achter die heuvels niet veel beter op zal worden.
We durven de rit naar boven niet aan met de centimeters
dikke laag modder rond de banden, dus we draaien om en ik
rij over het naastgelegen weiland terug naar het laatste dorp
waar we doorheen zijn gekomen. Rijdt een stuk beter eigenlijk,
zo'n weiland. De Moldavische koe kijkt ons verbaasd na en loeit
een paar keer, alsof die wil zeggen 'gekke toeristen'. Zijn we ook.
Eenmaal terug in het dorp - waar verharde wegen
overigens ook nog niet zijn uitgevonden - bekijken we hoe
we dan naar Orheiul Vechi komen, onze bestemming van van
daag. De papieren kaart toont een lege vlek en is onbruikbaar
op deze schaal. Dan Google Maps maar weer, we geven hem
een tweede kans na het shortcut-fiasco van even daarvoor.
Ironisch genoeg zijn sommige wegen onbegaanbaar in afge
legen delen van Oost-Europa, maar 3G is vaak keurig in orde.
Na wat gepuzzel vinden we een route die ons straks naar een
fatsoenlijke weg zou moeten leiden, zodat we het netwerk
van modderwegen kunnen verlaten. Gelukkig bereiken we
na een tijdje heelhuids onze bestemming, maar wat was een
kaart die iets over de staat van de weg had verteld handig
geweest... Die zijn er wel voor Moldavië als je weet waar je
moet zoeken, maar evengoed niet op dit schaalniveau. Jam
mer, tenzij je van avontuurlijke verrassingen houdt. Zorgt altijd
wel voor mooie kampvuurverhalen trouwens.
Ondanks dat het wel eens misgaat, gaat het 99% van
de keren goed en merk je vaak niet eens wat kaarten voor
je betekenen. Kaarten spelen een onmisbare rol in onze
reisavonturen. Mijn man en ik reizen met onze eigen auto
heel Europa door op weg naar bijzondere, karakteristieke
en meestal prachtige fotogenieke locaties. Als part-time
reis- en landschapsfotograaf verruil ik in totaal ongeveer twee
maanden per jaar het kantoor voor de camera om zowel
onbekende als bekende plekken op een mooie manier vast te
leggen. Dat zou niet lukken zonder kaarten.
De roadtrips die we maken zijn het resultaat van vaak
maandenlange voorbereiding waarin kaarten de hoofdrol
spelen. Wat begint als een bizar idee (in de categorie 'laten
we naar de Zwarte Zee of Murmansk rijden') wordt daarna
op haalbaarheid gecontroleerd op een kaart. De hoofdroute
wordt geplot, waarna de details worden uitgezocht. In deze
fase bekijk ik uiteenlopende soorten kaarten op zoek naar
mooie bestemmingen onderweg: terreinkaarten, cultuurkaar-
ten, natuurkaarten, stadskaarten, wandelkaarten... Er is meestal
van alles te vinden. Mogelijke kandidaten op de kaart worden
daarna bekeken op o.a. Google Images en Wikipedia voor
verdere selectie. Willen we er op basis van de informatie op
internet heen? Dan gaan we kijken of het haalbaar is. 300 km
rijden in Oekraïne is écht anders dan 300 km rijden in buurlan
den Wit-Rusland of Polen. Daar waar straatfoto's beschikbaar
zijn komen we er in de voorbereiding makkelijk vanaf en
kunnen we onze planning nauwkeurig afstemmen. Maar op
andere plekken word je vaak op de harde feiten gedrukt: goed
kaartmateriaal en andere geo-informatie die wij in Nederland
als basis beschouwen is nog lang niet overal gemeengoed.
Nog genoeg werk te doen voor data- en kaartleveranciers!
De kracht van het gebruik van kaartmateriaal voor en
tijdens de reis zit in de details. Natuurlijk wil je ook weten waar
de wegen lopen, maar de echte toegevoegde waarde zit in
de dataverrijking. Waar zijn de natuurparken? Hoe groot zijn
de wegen? Is een grensovergang open of dicht? Waar vind
ik op die lange weg een benzinestation, restaurant of andere
'points of interests'? Helemaal mooi wordt het als er ook
externe databronnen worden gekoppeld. Denk aan straat
foto's, openingstijden en achtergrondinformatie. Tekstgerichte
reisgidsen zonder goede kaarten zijn vrijwel waardeloos
vergeleken met deze 'supermaps' en dienen bij ons alleen nog
maar voor een eerste inspiratierondje en achtergrondinforma
tie. Daarom verbaas ik me er wel eens over dat er nog steeds
reisgidsen verkocht worden waar de kaart is gedegradeerd tot
een derderangs plekje in zwart-wit aan het begin of eind van
elk hoofdstuk. Gemiste kans.
Bij elke reis krijg ik meer respect voor kaarten. Waar we
ooit ontdekkingsreizigers hadden om de wereld in kaart te
brengen, zijn kaarten nu de bron voor onze eigen ontdek
kingsreizen. Als je dat als mede-geo-vakmens nog niet deed:
bestudeer eens grondig een kaart voordat je de volgende
reis boekt. Zodat als je de horizon achterna jaagt richting het
onbekende, je in ieder geval weet of je aan het einde links- of
rechtsaf moet om de lokaal verborgen schatten te ontdekken.
Sabine de Milliano
Technisch communicatiespecialist in hetgeo- en ruimtevaartdomein en
eigenaar van Knalblauw(sabine@knalblauw.nl).
Een impressie van haar reizen is te vinden op www.highdynamicrange.nl.
