Militaire Geografische Info van de Koude Oorlog tot h 2oo jaar Topografie In de avond van 6 september 1976 maakten drie pelotons commandanten zich gereed voor de bevelsuitgifte voor een grote aanvalsoperatie. Vijfentwintig kaartbladen op de schaal 1:50.000 moesten aan elkaar worden geplakt tot één geheel. De randinformatie van de kaartbladen werd gedeeltelijk afgeknipt om de kaartbladen nagenoeg naadloos op elkaar te plakken en zo een prima basis te vormen in combinatie met de nog te tekenen operationele oleaten, doorzichtige overlays waarop belangrijke routes of troepenverplaatsingen kunnen worden aangegeven. Aansluitend beplakten ze het geheel met doorzichtig landbouwplastic, zodat ze er later met glaspotlood operationele informatie op konden schrijven. Dit speelde zich af tijdens de NAVO oefening GroBer Bar in Twistringen, een stadje in voormalig West- Duitsland, waar Duitse, Engelse, Amerikaanse en Nederlandse eenheden, tezamen 60.000 man sterk, zich voorbereiden op wat er in de periode van de Koude Oorlog zich zou kunnen afspelen. 10 Geo-Info I 2015-5 Door Ron Heeres In de periode van de koude oorlog heeft de Topografische Dienst Nederland (TDN) een belangrijke rol gespeeld in de voorziening van geografische informatie van Defensie. Ook na de overgang naar het Kadaster en de veranderde, meer expeditionaire, taak van Defensie, is deze rol onveranderd gebleven. Periode van de Koude Oorlog Tijdens de Koude Oorlog stond de beveiliging van het eigen en bondgenootschappelijk (NAVO) grondgebied centraal in het denken over militair optreden. Het inlichtingenproces binnen de Nederlandse krijgsmacht was gericht op het verzamelen van informatie van een duidelijke, concrete en bekende vijand. Vanaf de vijftiger jaren zijn de NAVO-partners bezig geweest om het gevechtsveld in Duits land in kaart te brengen. In deze periode werden veel van de geplande locaties in de operationele plannen daadwerkelijk tot op de enkele tank of rupsvoertuig verkend. Grote oefeningen zoals GroBer Bar werden gebruikt om geplande operationele scenario's na te spelen en zo de eenheden te trainen en voor te bereiden. Naast de standaard stafkaarten 1:50.000, gebruikte men ook andere kaartschalen voor diverse doeleinden. Thematische kaarten, over lays en Tactische Weer- en Terreinstudies (TWTS), later Klimaat en Terrein Studies (KTS) genoemd, gaven inzicht in het terrein, de invloed van het weer op het terrein en dat werd weer vertaald naar de invloed van deze facetten op het vijan delijk optreden maar ook op het eigen optreden. Eén van de terreinaspecten, de begaanbaarheid, werd in kaart gebracht op de zogeheten Cross Country Movement (CCM)-kaarten. De mogelijke verplaatsingsroutes met de bruggen en viaduc ten werden verkend, gearchiveerd en weer gegeven op zogenaamde Road Bridge maps. Daarnaast zijn alle rivieren en grote waterlopen beschreven. Van het complete inzetgebied van het ie Neder landse Legerkorps is alles in kaart gebracht door het Terrein Documentatie Centrum (TERDOC). Vele manuren zijn gestoken in het handmatig tekenen van oleaten voor de stafkaarten. Bij elke stafkaart horen ongeveer 20 oleaten met ter- reingegevens. Eind 1994 is men gestart met het digitaliseren van het archief Grote voorraden aan kaarten werden aange houden in drie grote kaartenmagazijnen op Nederlands grondgebied te weten Wezep, De Bilt en Ruinen. Verder lagen er in het Leger korps achtergebied in Althoorn en Cloppenburg enorme hoeveelheden kaarten opgeslagen in vooruitgeschoven magazijnen. Op veel mobili satiecomplexen lagen grote voorraden kaarten opgeslagen voor mobilisabele eenheden. Standaardisatie De NAVO vormt één van de belangrijkste institutionele kaders voor militaire samenwer king. Interoperabiliteit is een sleutelwoord en om dat te bereiken heeft men onder andere Standardization Agreements (Stanags) vastge legd. De Interservice Geospatial Working Group (IGEOWG) is een NATO werkgroep, die een aantal Stanags beheert op het gebied van geografi sche informatie. De Stanags beschrijven veelal de standaardisatie van het produceren van geo grafische informatie, zowel analoog als digitaal, en van de uitwisseling en beheer. Deze Stanags worden door de NAVO landen geratificeerd en geïmplementeerd in de nationale processen. Anticiperend op het aanbreken van het informati seringtijdperk halverwege de jaren '80 is er vanuit de IGEOWG de Digital Geographic Information Working Group (DGIWG) opgericht. De DGIWG is een niet-NATO werkgroep die zich met name bezighoudt met het standaardiseren van de beschrijving, uitwisseling en visualisatie van digitale geografische informatie en wat recenter ook architecturen. Eén van de resultaten van de DGIWG is de Digital Geographic Information Exchange Standard (DIGEST) en die is vastgelegd in Stanag 7074. Hiermee is binnen het militaire geo-werkveld een eerste generatie standaarden vastgelegd met betrekking tot de uitwisseling digitale geografische informatie tussen MilGeo- instituten. Het gaat hierbij dan om de specificaties van vectordata, raster- en/of imagedata, data- uitwisseling en informatiecoderingen.

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Geo-Info | 2015 | | pagina 12