200 jaar topografie... een historische weg met grote veranderingen! Column 2015-5 I Geo-Info "zulk een welgelijkend portret des oppervlakte des lands, dat tevens door zijn officieel karakter eene volkomene zekerheid verschaft en allen twijfel en wantrouwen buitensluit..." - citaat uit 1855 van historicus en kartograaf W. Eekhoff in Algemeene Konst- en Letterbode Dat doet mij mijmeren, zelf wonend in een kleine gemeen schap waar in al die jaren niet zo veel is veranderd. In onze kleine gemeenschap kennen wij nog het begrip noaberschap. Dit houdt een verplichting in, de noabers (buren, in een ruime zin des woords) bij te staan in raad en daad indien dat nodig is. Twintig jaar geleden verhuisden mijn man en ik samen met onze drie kinderen naar "onze boerderij", een lang gekoesterde wens. Wij "maakten buren" zoals dat hier in onze gemeenschap heet. We werden welkom geheten in de gemeenschap, er werden verhalen verteld en door iedere buur werd drie gulden neergelegd. Bij navraag bleek dit "het adopteren van onze kinderen te zijn". Dit wilde zeggen dat alle buren zich verantwoordelijk voelden voor onze kinderen. Het begrip samen en onderlinge verantwoording hoefde je hier niet uit te leggen. Het was een vanzelfsprekendheid. Ook bij begrafenissen, geboorten, jubilea en ziekten werden strikte regels nageleefd. Je ging ook altijd samen naar dit soort aangele genheden. Ik waardeer deze gewoonten en het leven in een hechte gemeenschap. Tot zover de veranderingen in onze gemeenschap, maar wat veranderde er in 200 jaar topografie? U begrijpt wellicht dat ik (ondanks dat ik ook niet meer piepjong ben) maar een fractie van deze historie heb mogen meemaken. Wel heb ik in die relatief korte periode een heel scala aan veranderingen meegemaakt en zelf mogen initiëren. De Topografische Dienst is ingesteld bij Koninklijk Besluit van 18 februari 1815 als onderdeel van het archief van Oorlog. Al voor het ontstaan van de Topografische Dienst speelde de kartering door baron Kraijenhoff (1758-1840) een belangrijke rol. Eind 18e eeuw kreeg hij de opdracht om de Bataafsche Republiek in kaart te brengen. Hij zorgde voor een belangrijke basis, namelijk de opmeting van het Driehoeksnet. De onder leiding van Kraijenhoff vervaardigde kaart is op een schaal van 800 Rijnlandse roeden op een duim (1:115.200). Een bijzondere schaal, 800 Rijnlandse roeden zou precies de afstand zijn die een kanon kon schieten. Of dit op waarheid berust Sinds 2004 is de Topografische Dienst onderdeel van het Kadaster. In 2007 heeft het Kadaster zijn 175-jarig bestaan gevierd (1832). De oorspronkelijke Topografische Dienst heeft dus een iets langere historie. Sindsdien heeft de tijd niet stil gestaan. In 2008 is de kleinschalige topografie als basisregistratie (BRT) opgenomen in het stelsel van basisregistraties. Sinds 2012 is de BRT beschikbaar als open data. Dat betekent dat het Kadaster deze gegevensbestanden kos teloos en met minimale leveringsvoorwaarden ter beschikking stelt. Dit heeft er toe heeft geleid dat het gebruik enorm is toegenomen. Het Kadaster staat garant voor betrouwbare informatie en adviezen, ziet zichzelf als een innovatieve en inspirerende ken nispartner, is betrokken bij maatschappelijke veranderingen, denkt in maatschappelijke thema's en is toegankelijk voor klanten en partners. De Nederlandse overheid hecht zeer aan de kwaliteit van de topografische kaart. Er is de afgelopen jaren steeds geïnvesteerd in nieuwe technieken en concepten. Baanbrekende innovatie en vernieuwingen in productieprocessen leverden veel internationale belangstelling en aanzien op. Denk hier bijvoorbeeld aan ontwik kelingen op het gebied van Automatische Generalisatie, 3D en de introductie van Lean. Door automatisering zijn steeds meer gegevens digitaal beschikbaar. Daardoor is veel meer met de vastgelegde informatie te doen dan alleen een papieren kaart produceren. Topografie is een belangrijk onderdeel geworden van het veel ruimere begrip geo- informatie. De veranderingen in het geo-domein vinden in een toe nemende snelheid plaats. Open data is een zegen voor de gebruiker omdat de financiële drempel voor het gebruik van geografische data is weggevallen, waardoor vele smart oplossingen gebruik kunnen maken van de open beschikbare topografie. Navigatiesys temen, simulatiesystemen, apps, smartphones, smart-tv, smartdata, smartwatch, smartglasses, smartcars, smart-highways, smartclothing, precisielandbouw, e-readers en 3D-printers zorgen voor een verandering in de belevingswereld van de moderne mens. Dit snel veranderende speelveld vraagt om smarttopografie en smart geo-informatieproductie. Digitale informatie wordt gecombineerd en geanalyseerd, wat leidt tot nieuwe toepassingen. Ook beheer van de openbare ruimte en de nationale geo-informatievoorziening via PDOK (Publieke Dienstverlening Op de Kaart) dragen bij aan een steeds waardevoller dienstenpakket voor de maatschappij. Deze resultaten bereik je alleen samen. Het Kadaster zoekt dan ook de samenwerking op met partners uit de wetenschap en het bedrijfsleven. Het doet mij weer mijmeren: noaberschap. De basis voor noa berschap is elkaar kennen en vertrouwen. Samenwerken en elkaar business gunnen. Ach.. dat bestaat toch eigenlijk ook al jaren! Ulrike Schild-Kamlah Hoofd Geo-Informatie en Maatwerk en Advies Ulrike.Kamlah@kadaster.nlw

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Geo-Info | 2015 | | pagina 41