Lu n 62 I Geo-Info I 2015-5 tussen de vele technologische oplossingen (zoals WMS) en de beheerders van, met name kleinere, collecties historische kaarten. Zij zijn in veel gevallen niet volledig op de hoogte van de nieuwste ontwikkelingen en bekijken de digitale ontsluiting op een andere manier. Een andere presentatie richtte zich op het gebruik van historische kaarten als middel bij onderzoek naar landschapsverandering. Zijn oude landschapsstructuren en veldnamen nog herkenbaar in het huidige landschap van Noord-Bohemen? Dit deel van Tsjechië draagt de sporen van uitgebreide industriële exploita tie en delfstoffenwinning en heeft als gebied aan de grens met Duitsland tijdens de Koude Oorlog ook te maken gehad met ontruimin gen en de inrichting van een bufferzone, als onderdeel van het IJzeren Gordijn. Sinds 1990 zijn er meerdere initiatieven om te komen tot reconstructie van het landschap, waarvoor naast luchtfoto's en oude kronieken vooral gebruik gemaakt wordt van gegeorefereerde historische kaarten en gevectoriseerde bestan den daarvan. Vooral uit de 19e eeuw zijn veel bronnen beschikbaar. Met name de kadastrale kaarten uit deze periode vormen prima vergelijkingsmateriaal met de sinds omstreeks 1950 beschikbare grootschalige kaarten. Door combinatie met actuele LIDAR-gegevens en orthofoto's is het ook goed mogelijk om het historisch kaartmateriaal in 3D-modellen te bestuderen en dit heeft in dit onderzoek opvallende resultaten opgeleverd. Lokale bijdragen betroffen onder andere de Qipu kaarten van het wegenstelsel van de Inca's, een soort Peutingerkaart van de Nieuwe wereld, en de eerste Portugese kaarten van Brazilië (zie figuur 4). We kregen een indrukwekkende voorpresentatie van imagine Rio, een website die in december 2015 start met alle oude kaarten en een (3D) model van de ontwikkeling van de stad (hrc.rice.edu/imagineRio/home), en het aantal webservers met oude globes is weer uitgebreid met die van www.chartae-antiquae.cz/en/globes. In Oost-Europa is men verder gegaan met het creëren van websites waarop men resultaten van de Habsburgse topografische karteringen van de Balkan kan bekijken Ruimtelijke analyse Tijdens het congres zijn vele vormen van ruimtelijke analyse aan bod gekomen, variërend van het gebruik van toepassingen bij klimaats veranderingen en energiebronnen, tot het (semi-) geautomatiseerd visualiseren van in een tekst aanwezige plaatsaanduidingen. Ook is er veel aandacht voor speciale toepassingen van Open Street Map, onder andere als ondersteu ning bij bevolkingstellingen en voor gegevens die uit sociale media gehaald kunnen worden (zoals de verspreiding van astma-aanvallen). Onder dit thema werd ook de kartografische voorbereiding op de Amerikaanse volkstelling van 2020 gerekend. Tim Trainor gaf een duidelijk overzicht van de manier waarop men hiervoor 150 miljoen adressen (straatadressen, postbussen of omschrijvingen) gaat benaderen, desgewenst digitaal, om een zo hoog mogelijke dekkings graad en betrouwbare uitkomsten te genereren. Web-kartografie Met de grote rol die het World Wide Web speelt in de huidige samenleving, en daarmee ook in de kartografie, was het niet verwonder lijk te zien dat hiervoor op allerlei manieren aandacht was tijdens de conferentie. Wel hadden de presentatoren in de mondelinge presentaties de handicap dat de gebruikte techniek het onmogelijk maakte om systemen echt te demonstreren (alles moest van de Mac naar PC's worden omgezet), maar desondanks kregen diverse sprekers het voor elkaar om interessante ontwikkelingen te laten zien. Vooral de toenemende integratie van (web) technologie uit de "main-stream" informatica was duidelijk te merken: Het programmeren in Javascript en allerlei daarmee verbonden tools, het werken met "cloud-" en database technieken om "Big Data" te verwerken, betere integratie van kartografie in SDI's, "social media" en andere informatiesystemen, het zijn allemaal zaken waar kartografen zich tegen woordig ook mee bezig houden, en die hier aan de orde kwamen. Daarmee is de positionering van de diverse commissies wier onderwerpen aan deze ontwikkelingen raken, er niet duidelijker op geworden. Wie in web-kaarten geïnteresseerd is moet eigenlijk de ontwikkelingen volgen in de commissies Maps the Internet, Ubiquitous Cartography, Neocartography, Geoinformation Infrastructures Standards én Open Source Geo- spatial Technologies. Gelukkig organiseren deze commissies vaak gezamenlijk veel workshops en andere activiteiten. Kartografie en Kunst Het is de afgelopen jaren een goede gewoonte geworden dat de Commission on Art Cartography naast "gewone" sessies met praatjes, ook het een en ander organiseert dat buiten het standaard stramien valt. Dit jaar was dat een voorstelling van twee korte films. De eerste daarvan, MDMD - A Cartomentary, is het uiteindelijke resultaat van een workshop van de commissie in Zürich. Op deze bijeen komst werd door een groep van kartografen en filmmakers nagedacht over de verbeelding van "place time" in film, en is de aanzet gemaakt voor een korte fictie-film, vermomd als documentaire overeen geheim project met als doel het maken van een "Multi Dimensional Mapping Device"... Het uiteindelijke resultaat dat nu werd gepresenteerd had een hoog gehalte aan experimenteel surrealisme en David Lynch-invloeden, en voor wie het herkende was het aardig te zien hoe het kartografie-instituut van de ETH Zürich en haar huidige en vroegere medewerkers figureerden (zie figuur 5). Als tweede werd Unmappabie gepresenteerd, een documentaire over Denis Wood, welke onlangs op diverse filmfestivals prijzen in de wacht heeft gesleept. Dat was wat mij betreft terecht, ik zag een goed gemaakte documen taire overeen getroubleerd mens, waarbij het feit dat hij (karto)graficus is een belangrijk deel van het verhaal vormde. r Öi Figuur4 - Brasil Nuova Tavola, door Girolamo Ruscelli (i574)(georiënteerd op het Westen). Foto Elger Heere.

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Geo-Info | 2015 | | pagina 64