24 uur met Cornelis Kraijenhoff
en André Kuipers
Verslag
Tot en met 17 juli 2016 is in het Nationaal Archief (NA) de vorstelijke tentoonstelling '24 uur met Willem. Koning van
Nederland en België' te zien. Aanleiding is de (Nederlandse) viering van 200 jaar Koninkrijk. In de tentoonstelling staat
de werkkamer van koning Willem I centraal. Ook de adviseurs van de koning komen in de zaal aan het woord. Via de
adviseurs komt de bezoeker te weten wat koning Willem I bezighoudt: de vorming van het Verenigd Koninkrijk, de
aanleg van wegen en kanalen, verbetering van de welvaart en later ook de splitsing tussen Nederland en België. Maar zij
geven ook inzicht in het karakter van de koning. Duizendpoot Cornelis Kraijenhoff (1758-1840) en waterstaatsingenieur
Jan Blanken (1755-1838) zijn twee van de acht personages die het verhaal van het begin van het koninkrijk illustreren.
34 Geo-Info I 2015-6
Opening
Op 27 augustus was de opening van de
tentoonstelling door minister Jet Bussemaker
van OCW, daarvoor met de koninklijke trein
getransporteerd van Den Haag HS naar
Den Haag Centraal. De huidige Algemeen
Directeur van het NA, Marens Engelhard, had
het in zijn welkomstwoord al over 'kartograaf
Cornelis Kraijenhoff'. Na hem sprak André
Kuipers over 'Landmetingen, van kerktoren
tot satelliet'. Deze ruimtevaarder (2004 en 2011)
zei terecht over Kraijenhoff: 'Hij was van alles.'
(Op de expositie zelf koos men voor alleen
'vestingbouwer en kartograaf'.) Kuipers legde
kort de beginselen van driehoeksmeting uit,
veelal vanaf kerktorens, en ook de toepassing
van driehoeksmetingen voor hoogtebepa
ling. 'Hij is begonnen met al die metingen', zo
wist Kuipers ook over Kraijenhoff, terwijl die
van Frisius en Snellius toch ook op Wikipedia
Fennelstatief TDN206'in Kraijenhoffhoekje (foto's Adri den Boer).
Landmeterskist uit Universiteitsmuseum Utrecht.
staan... Uiteraard waren die eerste sheets en
toelichting ook slechts een bruggetje naar
mooie sheets vanuitzijn ruimtestation en het
'met zijn beelden verifiëren van Kraijenhoff'.
Driehoeksmetingen in de ruimte en zeker de
Europese GPS-opvolger Galileo kwamen ook
aan bod. Na zijn bijdrage volgde de openings
speech van minister Jet Bussemaker over de
werkkamers van Willem I en zeker over die van
haarzelf maar niet over die van Kraijenhoff
Ook zij noemde de eerste Oranjekoning wel
'de meest bekende workaholic die een miljoen
besluiten nam'.
Expositie
Een kopieportret van Kraijenhoff prijkt in
zijn hoekje op een Fennelstatief uit Kassei
