INSPIRE versterkt het hergebruik
Op 18 juli 2015 is de Wet hergebruik
van overheidsinformatie in
werking getreden. De nieuwe
wet bevordert het hergebruik
van overheidsinformatie doordat
openbare informatie nu verplicht
ook voor hergebruik beschikbaar
moeten worden gesteld.
De nieuwe wet gaat echter lang
niet zo ver als de kaders die
gelden voor ruimtelijke informatie.
Wat kan men leren van de kaders
van de ruimtelijke informatie?
10
Geo-Info I 2016-1
veikba,
oikba,
Door Bastiaan van Loenen en
Michel Grothe
Introductie
Directe toegang tot overheidsinformatie
biedt ongekende mogelijkheden voor de
ontwikkeling van nieuwe producten, diensten
en toepassingen en leidt tot efficientere en
effectievere processen binnen de overheid.
De Europese Unie introduceerde diverse
juridische instrumenten om hergebruik te
stimuleren. Ten eerste de richtlijn inzake het
hergebruik van overheidsinformatie (ook wel
de PSI-richtlijn) die specifiek op het stimuleren
van hergebruik toeziet. Uit dit artikel zal blijken
dat ook de INSPIRE-richtlijn voor de oprichting
van een infrastructuur voor ruimtelijke infor
matie in de Europese Gemeenschap (INSPIRE)
het hergebruik stimuleert. Beide richtlijnen
zijn omgezet in Nederlandse wetgeving: de
Wet hergebruik van overheidsinformatie en de
Implementatiewet EG-richtlijn infrastructuur
ruimtelijke informatie (INSPIRE-wet).
In dit artikel onderzoeken we in hoeverre deze
wetten het hergebruik van overheidsinforma
tie bevorderen.
2. Het concentrische model voor her
gebruik van overheidsinformatie
Het concentrische model geeft goed inzicht
in het perspectief van de hergebruiker (zie
figuuri). Overheidsinformatie kan worden
hergebruikt als de informatie:
1. bekend is bij de (her)gebruiker (waar kan
informatie worden verkregen?);
2. bereikbaar is voor de (her)gebruiker (kan de
re-gebruiker de informatie te verkrijgen, en zo
ja, onder welke voorwaarden?);
3. bruikbaar is voor het beoogde doel van de
(her)gebruiker (bijvoorbeeld, in het licht van
de mate van aggregatie, gebruikte standaard,
juistheid en volledigheid van de informatie).
Alleen indien aan deze drie voorwaarden is
voldaan zal een gebruiker de informatie kun
nen hergebruiken.
I
Dit artikel is een bewerking van "INSPIRE
Empowers Re-Use of Public Sector
Information", dat is gepubliceerd in het
International Journal of Spatial Data Infra
structures Research, 2014, Vol.9, 86-106.
Eisen voor hergebruik
van overheidsinformatie
In dit artikel wordt hergebruik gedefinieerd als
het gebruik van informatie, die in het bezit zijn
van openbare lichamen, voor andere doelein
den dan het oorspronkelijk doel waarvoor de
informatie is geproduceerd. Een hergebruiker
gebruikt dus overheidsinformatie voor een
ander doel dan het oorspronkelijke waarvoor
de informatie is geproduceerd.
1. Hergebruik
Hergebruikers van overheidsinformatie kennen
vele uitdagingen voordat ze met succes hun
hergebruik doelstellingen kunnen verwezen
lijken. Een belangrijk aspect is de mogelijkheid
overheidsinformatie te vinden, te verkrijgen
en te gebruiken. Deze kwaliteiten van de
overheidsinformatie zijn een belangrijke zorg
van hergebruikers: zonder de gegevens zelf is
hergebruik onmogelijk. Andere vragen houden
verband met de omgeving van de hergebrui
ker. De toegang tot financiële markten, duur
zame informatietechnologie, een level-playing-
field, maar ook tot geschoolde mensen, en de
juiste kennis (netwerken), zijn zeer relevante
aspecten voor adequaat hergebruik.
In dit artikel gebruiken we het concentrische
schillen model van Backx (2003) om te beoor
delen in hoeverre wordt voldaan voldoen aan
de behoeften van hergebruikers.
Figuur 1 - Model voor hergebruik van overheids
informatie (Backx, 2003).
In de volgende paragrafen, worden deze eisen
gebruikt om de Wet hergebruik van over
heidsinformatie (Who) en de INSPIRE-kaders te
beoordelen op hun mogelijkheden om herge
bruik van overheidsinformatie te versterken.
De wet hergebruik overheidsinformatie
Deze wet stelt een minimumpakket aan voor
schriften vast voor het hergebruik van overheids
informatie en de concrete middelen ter vereen
voudiging van het hergebruik van bestaande
documenten van publieke instanties van de
lidstaten van de EU. In deze paragraaf wordt bezien
in hoeverre de Wet hergebruik van overheidsinfor
matie voldoet aan de in 2.2 geformuleerde eisen.
Eis: informatie is bekend (kenbaar en vindbaar)
De kenbaarheid en vindbaarheid van
overheidsinformatie vereist de publicatie van
Bekend
Duidelijk
tl rit eerbaar
Betrouwbaar