Internationale schakel: AGRS-station Radio Kootwijk
In de ochtend van 8 maart 2016
hebben de TU-Delft en het Kadas
ter, na 25 jaar trouwe dienst, het
laatste stukje geodetisch onderzoek
op het voormalige terrein van het
satellietwaarnemingsstation in
Kootwijk om laten vallen.
34
Geo-Info I 2016-2
Hiermee is, zoals met Staatsbosbeheer was
afgesproken, het terrein teruggegeven aan de
natuur. De twaalf meter hoge mast was al in
1981 geplaatst naast het toen nog aanwezige
gebouw van het satellietwaarnemingsstation.
Dit station was een van de eerste stations voor
satellietnavigatie en in de geodetische wereld
bekend als KOSG. Het station heeft ook onderdeel
uitgemaakt van het Europese EUREF-netwerk en
het wereldwijde IGS-netwerk. Deze functies zijn al
enige tijd geleden overgenomen door het AGRS-
station WSRT in Westerbork.
Voordat de mast neergehaald kon worden
moest eerst met de nodige voorzichtigheid
de antenne samen met de antennekabel uit
de mast worden gehaald. Deze antenne moet
namelijk nog gekalibreerd worden om precies
te kunnen nagaan waar het exacte 'meetpunt'
van de antenne ligt. Begin jaren negentig was
deze methode van heel precies kalibreren
(=ijken) nog niet gebruikelijk.
Ter vervanging van KOSG is in 2013 in Radio
Kootwijk op het gebouw A, ook bekend als
AGRS-mast van 1981 viel in 2016.
"de Kathedraal", op ongeveer 700 meter ten
zuidoosten van de oude locatie, het nieuwe
AGRS-station KOS1 gemaakt.
Achter op het gebouw staat een GNSS-
antenne en ook deze data is alweer geruime
tijd beschikbaar voor onderzoek.
Het Kadaster gebruikt de data voor de
realisatie van RD en ETRS89 in Nederland;
het controleren van de footprint én voor de
jaarlijkse certificering van de ruim 150 GNSS-
referentiestations van de verschillende
RTK-providers.
In 2013 zijn door de afdeling GRS uitgebreide
driehoeksmetingen uitgevoerd om heel
nauwkeurig de onderlinge posities (ligging
en hoogte) van beide antennes te kun
nen bepalen. Deze informatie wordt weer
gebruikt om de tijdreeks van het oude
station KOSG te kunnen koppelen aan de
tijdreeks van het nieuwe station KOS1.
Jaarlijks worden op de nieuwe locatie
ook zwaartekrachtmetingen uitgevoerd.
Deze zijn nodig om een zogenaamd geoï-
demodel van Nederland te kunnen bepalen.
Hiermee kan de landmeter met zijn GPS-
apparaat niet alleen een RD-coördinaat, maar
ook op enkele centimeters nauwkeurig een
NAP-hoogte meten.
Meer info: AGRS zie www.agrs.nl, EUREF zie
www.epncb.oma.be en IGS zie www.igs.org.
Nieuwe AGRS-station KOS1.
Gé Lobé is werkzaam bij het
Kadaster. Hij is te bereiken via
ge.lobe@kadaster.nl.
