De CartoSummit
ru
fü
Column
2016-2 I Geo-Info
35
Een summit? Een Top? Wanneer landen een top
organiseren doen ze dit om grote problemen zoals de
klimaatveranderingen of de vluchtelingencrises te bespreken,
of om handelsbarrières te slechten. Een CartoSummit? Was
deze bijeenkomst nu juist georganiseerd om problemen of
mogelijkheden te bespreken? Waarschijnlijk beide. Soms kan
een discipline zo in zichzelf gekeerd zijn dat het vergeet om
open te staan voor externe invloeden of andersom anderen
een hand te reiken. Niet dat dit het geval is met de Inter
national Cartographic Society, maar toch. Drie jaar geleden
tijdens de International Cartographic Conference in Dresden
vond er een ontmoeting plaats tussen het ICA-bestuur en de
keynotespreker Jack Dangermond. Tijdens deze bijeenkomst
werd het idee geboren om een kleine besloten bijeenkomst
te organiseren waar kartografen samen met spelers uit andere
disciplines die veel met kaarten werken de toekomst van het
vak te laten bespreken.
Een besloten bijeenkomst is niet direct iets waar de ICA
zich mee vereenzelvigd. Maar als je echt iets wilt bereiken
kan soms een kleine (besloten) bijeenkomst weleens veel
effectiever zijn dan een bijeenkomst met honderden deelne
mers. Maar bij besloten duikt onmiddellijk de vraag op wie uit
te nodigen? In zo'n proces spelen allerlei randvoorwaarden
een rol, variërend van agenda's, interesse, locatie, financiën,
organisatoren, teleurstelling, enzovoort. Ondanks dit hebben
we toch een zeer interessant programma in elkaar gezet, al
waren er natuurlijk klachten over de exclusiviteit van deze
ICA-ESRI-relatie.
Kan zo'n exclusieve top ons vak beïnvloeden? Waarschijn
lijk maar beperkt, want het beoogde bereik van de top dekt
bij lange na niet alle aspecten van de kartografie. Drie pro
minente onderwerpen werden gekozen: gegevens, media
en ontwerp. Gegevens omdat dat het momenteel niet het
gebrek aan data is, maar eerder de overvloed ervan die voor
problemen zorgt (het 'big data' paradigma). Media omdat
kaarten overal gebruikt worden, en ontwerp omdat kaarten
een verhaal te vertellen hebben, en dat ze dit goed moeten
doen. Natuurlijk kunnen de drie onderwerpen niet los van
elkaar gezien worden.
Met het doel in gedachten om met name inzichten van
externe experts in te brengen werden de hoofdsprekers
buiten de ICA-gemeenschap gezocht. Vanzelf moesten
ze affiniteit met kaarten hebben, maar hen werd uitdruk
kelijk verzocht om de kaart vanuit hun eigen perspectief te
belichten. Iedere hoofdspreker werd ondersteund door twee
kortere bijdragen, met opnieuw één van een buitenstaander
en één vanuit onze kartografische wereld. De presentaties
waren slechts een klein deel van het programma. Veel tijd
was ingeruimd voor discussie in levendige 'breakout'-sessies
opgezet op basis van de sleutelwoorden die de deelnemers
naar aanleiding van de presentaties hadden opgegeven.
Via rapportagesessies werden alle meningen weer bij elkaar
gebracht.
Een bijzondere ervaring voor mij, niet al te actief op
sociale media, was het feit dat de gebeurtenis live werd
gestreamd en getwitterd. Zoiets kan tot interessante situaties
leiden. Het publiek van de stream hoort alleen de stem van
de spreker en ziet de slides. Context van opmerkingen kan
verloren gaan en op Twitter een eigen leven gaan leiden. Wat
ook mis kan gaan, is dat de resultaten of afbeeldingen die je
presenteert en die normaal in het besloten gezelschap van
de zaal blijven, viraal gaan op het net, en uit context gebracht
irritatie kunnen oproepen omdat bijvoorbeeld niet voldoende
informatie over de rechten is gegeven. Nu realiseer ik me
waarom politici altijd zo vaag zijn. Dat is veel veiliger. Aan de
andere kant is het nieuws over een kartografische bijeen
komst waarschijnlijk nog nooit zo snel de wereld rond gegaan.
In ieder geval sneller dan via deze column. De hier genoemde
voorbeelden waren ook de reden dat de discussies en
breakout-sessies niet gestreamd werden, zodat men zich toch
enigszins onbezwaard kon voelen tijdens de discussies.
Hier een paar quotes van de bijeenkomst en van Twitter:
"de toekomst van de kaart is divers - daar komen ze nooit uit',
"een goede discussie om cartografie verder te brengen, en
beter dan je zou verwachten van die gemeenschap' "een elite
groepje', "we vergeten het genot van het kijken naar de kaart'
en "een goed ontwerp is onzichtbaar'
De CartoSummit was op gezet als een eenmalige
gebeurtenis. Het belangrijkste doel van de top was het bijeen
brengen van de kartografische gemeenschap met onder
andere de vaak jonge slimme 'geocomputational big data
visualizers. Wij kunnen van hen leren, en zij hebben kunnen
ervaren dat kartografen toch niet zo saai zijn als ze misschien
voorheen dachten. Voor een meer inhoudelijk verslag van de
top zie mijn presidential-blog op de ICA-website (icaci.org/
presidents-blog-cartosummit-a-report/) en de summit-
website (www.esri.com/events/cartographic-summit/) waar
de streams zijn terug te kijken. Voor diverse meningen kijk op
Twitter #cartosummit.
Prof. dr. Menno-Jan Kraak
ITC International Institute ofGeo-Information Science
and Earth Observation
Department of Geo-Information Processing
E-mail: kraak@itc.nl
