Jan van Mierlo
(1935-2015)
In Memoriam
Nadat hij NGT een
nieuwe vorm had
gegeven werd het
internationaal bekend
onder de naam
NGT Geodesia
48
Geo-Info I 2016-2
Op 12 juni 2015 stierf Prof. Ir. Johannes van
Mierlo op de leeftijd van 79 jaar in zijn woon
plaats Waldbronn-Reichenbach (bij Karls
ruhe). Jan van Mierlo was van 1979 tot 2000
hoogleraar aan het Geodetisch Instituut
van de Universiteit Karlsruhe (tegenwoordig
Karlsruhe Institute of Technology).
Jan van Mierlo werd op 27 september 1935
geboren in Rotterdam. In Delft ging hij naar
school en haalde hij in 1954 het einddiploma
Lyceum. Hij begon in hetzelfde jaar de
studie Geodesie aan de TH Delft, waarin hij
in 1960 afstudeerde als geodetisch ingeni
eur. Daarna vervulde hij twee jaar militaire
dienstplicht.
Zijn eerste beroepservaring deed hij op in
het buitenland, tot 1963 als landsurveyor
bij het Department of Lands in Sydney.
Daarna was hij tot 1979 wetenschappelijk
medewerker in de Vakgroep van Prof. Baarda
aan de TU Delft.
In nauwe samenwerking met Baarda werkte
hij aan landmeetkundige thema's, waarbij
de nadruk lag op de elegantie van de
wiskundige vormgeving. Een hoeksteen
van zijn werk in Delft was de puntsbepaling
door schrankingscoördinaten, en verder het
gebruik van de quaternionalgebra voor het
beschrijven van geodetische netwerken -
een destijds sterk onderschat onderwerp.
Talrijke publicaties ontstonden samen met
Prof. Baarda. Van Mierlo's werk heeft duidelijk
mede vormgegeven aan de 'Delftse School',
en onderscheidde zich door streng theo
retische oplossingen die tegelijk de prakti
sche toepassing als uitgangspunt hadden.
Daarvan profiteerden vooral de technische
landmeetkunde, en in het bijzonder de
bestudering van recente aardkorstbeweging.
Van Mierlo's wetenschappelijke loopbaan
had als hoogtepunt zijn benoeming aan
het Geodetisch Instituut van de Universiteit
van Karlsruhe in 1979. Hier bracht hij een
opleving van de vereffeningstheorie en de
statistiek. In het bijzonder legde hij een basis
voor de statistische analyse van geodetische
netten. Prof. van Mierlo bewoog zich met
groot overwicht in de thema's complexe
algebra, mathematische statistiek, vereffe
ningsberekening en betrouwbaarheidstheo
rie. Door toepassing daarvan op de gebie
den datasnooping, deformatieanalyse en
modellering van recente aardkorstbeweging
gaf hij zijn theoretische producten betekenis
voor de praktijk.
Ook buiten Karlsruhe werden zijn weten
schappelijke kwaliteiten gewaardeerd: te
noemen is zijn redacteurschap van het NGT
(Nederlands Geodetisch Tijdschrift): nadat hij
dit orgaan een nieuwe vorm had gegeven
werd het internationaal bekend onder de
naam NGT Geodesia.
Reeds in het jaar na zijn benoeming werd
hij lid van de DGK (Deutsche Geodatische
Kommission), waarvan hij na zijn emeritaat
in 2000 corresponderend lid werd. Zijn des
kundigheid inzake deformatieanalyse bracht
hij in de toenmalige werkgroep 'recente
hoogtevariatie en aardkorstbeweging'.
Naast zijn wetenschappelijke prestaties
mogen Van Mierlo's kwaliteiten als docent
niet vergeten worden. Na het afscheid van
zijn collega Kuntz nam hij de statistiek, de
waarnemingsrekening en de landmeet
kunde voor bouwkundigen over; later
verrijkte hij de masterstudie Recources
Engineering door het geven van cursus
sen. Hij slaagde er in de studenten op
ongecompliceerde wijze te bekwamen tot
wetenschappelijke exactheid, en hen tevens
ingenieursmatig denken bij te brengen.
Beide zullen voor velen van zijn studenten
een waardevol fundament blijven.
Niet alleen herinneren wij ons zijn capacitei
ten als hoogleraar maar ook de waardevolle
impulsen die hij de geodesie gaf door zijn
werk in commissies. Zij werden gevormd
door zijn brede blikveld en strategisch
inzicht. In talloze probleemsituaties heeft
Jan van Mierlo er, door zijn ietwat afwij
kende maar altijd doelgerichte gezichtshoek,
toe bijgedragen een elegante en gedragen
oplossing te vinden, waarbij hij overtuigde
door zijn typische bondige, humoristisch-
kritische inbreng. Het ging hem altijd om de
zaak, niet om eerbetoon. Met Jan van Mierlo
hebben wij een authentiek mens verloren,
wie het belang van de geodesie tot aan zijn
dood na aan het hart lag.
Prof. Dr.-lng. Maria Hennes, Universiteit Karlsruhe
(vertaling uit het Duits: Dr. Ir. Herman Quee)
