wijzigt
4?
2016-4 I Geo-Info
5
dan naast prijs andere elementen een rol spelen
als subgunningscriterium. Gebruik van EMVI was
het uitgangspunt, gunnen op "Laagste prijs" moest
gemotiveerd kunnen worden. In de gewijzigde
AW2012 wordt de term "EMVI" gebruikt als overkoe
pelende term voor alle gunningscriteria. Hiermee
geeft de wetgever aan dat vanuit de aanbeste
dende dienst altijd gestreefd moet worden naar
de economisch beste oplossing. De gewijzigde
AW2012 kent drie mogelijke gunningscriteria:
De beste prijs-kwaliteitsverhouding;
Laagste prijs op basis van kosteneffectiviteit;
Laagste prijs.
Ad 1. Dit is het gunningscriterium "EMVI" van vóór
de gewijzigde AW2012 waarbij het opvallend is
dat het kenmerk "prijs" niet meer als te hanteren
element (naast functionaliteit etc.) in de wet [2]
wordt genoemd.
Ad 2. De bepaling van de "laagste prijs op basis
van kosteneffectiviteit" kan plaats vinden aan de
hand van de levenscycluskosten. Deze hebben
betrekking op [3] de aanschafprijs maar ook op
de kosten voor verwerving, gebruikskosten,
onderhoudskosten, en kosten volgend uit het
einde van de levenscyclus. Ook kosten van externe
milieu-effecten kunnen hierin worden meege
nomen, maar dan moeten de effecten wel op
geld waardeerbaar zijn. Kennelijk is er ruimte voor
creativiteit en kan de bepaling ook op andere wij
zen plaats vinden gegeven het gebruik van "zoals"
in art. 2.114 lid 2 sub: "b. laagste kosten berekend op
basis van kosteneffectiviteit, zoals de levenscyclus-
kosten, bedoeld in artikel2.115a."
Ad 3. Gebruik van het criterium laagste prijs is
in toegestaan mits deugdelijk gemotiveerd.
Denk hierbij aan de verwerving van homogene
massaproducten in een volwassen markt met
voornamelijk prijsconcurrentie.
Natuurlijk moet de aanbestedende dienst bij
gebruik van gunningscriteria 1 en 2 in de aanbeste
dingsdocumenten nog steeds aangeven wat de
relatieve gewichten van de gekozen kenmerken of
hun volgorde van belangrijkheid is.
Het voorgaande is een reden temeer om de
zakelijke rechtvaardiging voor Geo-ICT projecten,
waarover Jos Anneveld een artikel publiceerde in
Geo-Info 2016-1, in orde te hebben.
Percelen
Een belangrijk doel van de wetgever is het vergro
ten van de toegang voor het MKB tot (Europese)
aanbestedingen. Waar de aanbestedende dienst
tot nu toe de keuze heeft om een opdracht of
raamovereenkomst in percelen te verdelen, is in
de gewijzigde AW2012 de hoofdregel dat er een
verdeling in percelen wordt gehanteerd tenzij
deugdelijk gemotiveerd kan worden waarom
niet. Bij de indeling in percelen moet de aanbe
stedende dienst ook in de gewijzigde AW2012 de
verdeling zo maken dat de toegang voor het MKB
niet wordt gehinderd. Daartoe zal zij de verde
ling moeten baseren op de kenmerken van de
opdracht, en de mate waarin percelen voor wat
betreft aard en omvang interessant kunnen zijn
voor het MKB. Als er een verdeling in percelen
wordt gehanteerd kan een inschrijver er voor
kiezen (als de aanbestedende dienst dat toestaat)
een combinatie-inschrijving in te dienen. In dat
geval wordt met één inschrijving ingeschreven op
twee of meer percelen. Daarbij kan de inschrijver
de voorwaarde stellen dat hij de opdracht alleen
zal uitvoeren als hij alle percelen waarvoor hij de
combinatie-inschrijving heeft ingediend gegund
krijgt. Daarnaast heeft de aanbestedende dienst de
mogelijkheid om het aantal percelen dat aan een
inschrijver wordt gegund te beperken, maar dan
moet wel vooraf helder zijn hoe er wordt vastge
steld welke percelen niet worden gegund.
Verlicht regime 2B-diensten vervalt
Met de invoering van de gewijzigde AW2012 vervalt
[4] ook het verlichte aanbestedingsregime (melden
van de gegunde opdracht) voor de 2B-diensten
waar geen sprake is van een grensoverschrijdend
belang. Dit betekent dat diensten voor de terbe
schikkingstelling van geo-personeel (detachering),
en tijdelijk geo-personeel (interim personeel,
uitzendkrachten) Europees moeten worden
aanbesteed indien de opdrachtwaarde ervan
boven de drempelwaarde [5] uitkomt. Aanbeste
dende diensten en leveranciers, let dus goed op:
als de waarde van het met een leverancier gesloten
detacheringscontract boven de betreffende drem
pelwaarde uitkomt, moet dit Europees worden
aanbesteed!
Elektronisch aanbesteden verplicht
Alle aanbestedingen volgens nationale en
Europese procedures moesten al op TenderNed
gepubliceerd worden. Het wordt (als het wets
voorstel wordt aangenomen) vanaf 1 juli 2017 ook
verplicht om de communicatie tussen inschrijvers
en aanbestedende diensten (in ieder geval de vra
gen, de Nota('s) van Inlichtingen, verduidelijkende
documenten en de inschrijving) elektronisch te
laten verlopen. Dat hoeft niet via TenderNed, maar
dat kan wel. Vaak worden door aanbestedende
diensten een elektronisch inkoop- en aanbeste
dingsplatform als Negometrix, Commerce-hub of
CTM solution gebruikt. Er wordt dan vanuit één
van deze platforms gepubliceerd op TenderNed
waarbij in de publicatie wordt verwezen naar een
website die toegang biedt tot de aanbesteding.
Voor iedere aanbestedende dienst die nog niet de
beschikking heeft over een elektronisch inkoop- en
aanbestedingsplatform is het nu toch echt het
moment om actie te ondernemen. Ook indien u
slechts sporadisch Europees aanbesteedt, want de
platforms ondersteunen ook meervoudig onder
handse aanbestedingen, dynamische aankoop
systemen (marktplaatsen), erkenningsregelingen,
groslijsten, en niet te vergeten functionaliteiten
voor contractmanagement!
Leveranciers moeten er voor zorgen dat ze om
kunnen gaan met de platforms die hen door de
aanbestedende diensten worden aangeboden.
Dat is niet moeilijk maar kost even wat inspanning.
Gelukkig beseffen de aanbieders van de platforms
dat goede ondersteuning van leveranciers belang
rijk is en is de ondersteuning, ook naar leveranciers,
van een goed niveau.
Tot slot
De komende wijzigingen in de Aanbestedingswet
zullen in de dagelijkse praktijk wel even wennen
zijn, zowel voor de aanbestedende diensten als
voor de leveranciers. Er zal nog veel over geschre
ven, geklaagd en geprocedeerd worden, en zo
blijft het aanbestedingsrecht in ontwikkeling.
Referenties
[1] Strikt genomen het wetsvoorstel "Implementatie aanbe
stedingsrichtlijnen voor opdrachten boven de Europese
drempelwaarden en concessierichtlijn (EK 34.329)"
[2] Art. 2.115 lid 2 gewijzigde AW2012
[3] Art. 2.115a AW2012
[4] Strikt genomen is het verlichte regime al sinds 18 april
2016 vervallen, aangezien de Europese Richtlijnen voor dit
onderdeel rechtstreekse werking hadden omdat Neder
land de Richtlijnen niet op tijd had geïmplementeerd.
[5] De opdrachtwaarde exclusief BTW en inclusief opties.
Deze bedraagt voor de centrale overheid 135.000, voor
andere aanbestedende diensten 209.000, en voor zoge
naamde speciale sectorbedrijven (sectoren water- en ener
gievoorziening, vervoer en postdiensten) 418.00
mr.ir.Jos C. Anneveld is DGA
van Cernan BV en als onafhan
kelijk adviseur verbonden aan
AeroVision BV. Jos is te bereiken
via jos.anneveld@aerovision.nl.
Ronald Vroom is als senior pro
curement specialist verbonden
aan Precure-iT, onderdeel van
Emirator. Hij is gespecialiseerd in
iT-sourcing en aanbestedings
recht. Ronald is te bereiken via
r.vroom@precure-it.com.
j.
