al Understanding
J
2016-5 I Geo-Info I 9
Figuur 2 - Aandeel van de kaarten voor de verschil
lende werelddelen in de Bosatlas, nu en in 1877.
Of een atlasmaker iets belangrijk vindt, kun je
ook zien aan de schaal van de kaarten. Belang
rijke gebieden worden groter afgebeeld, dus
op een grotere schaal, zodat er meer van te
zien is.
Als je gebieden wilt vergelijken moeten de
kaarten van die gebieden dezelfde schaal
hebben.
Vraag 5: Vergelijk de schaal van de kaart van
Nederland en de kaart van Australië in je
schoolatlas. Kun je die twee kaarten vergelij
ken? Hoe kun je deze landen wel vergelijken?
Vraag 6: Om kaarten van gebieden te mogen
vergelijken moet niet alleen de schaal gelijk
zijn. Wat nog meer?
3. De volgorde van het verhaal
Wanneer je de onderwerpen van de kaarten
van Nederland in de Bosatlas bekijkt, zie je dat
er na de overzichtskaarten eerst landschappen
(hoe ziet het land er uit?) en reliëf (hoogtelig
ging en hellingen) worden behandeld. Daarna
komen grondsoorten, klimaat en water,
voordat we aan de mensen toekomen. Dat
begint dan met de bevolking en daarna komt
het werken: landbouw, industrie en diensten
sector. Tot slot is er verkeer, energie, ruimtelijke
ordening, toerisme en milieu. Die volgorde
is eigenlijk een erfenis uit de i9e eeuw, toen
men dacht dat de natuurlijke omgeving
bepaalde hoeveel mensen ergens konden
wonen. Inmiddels weten we dat gebieden
met een vergelijkbare natuurlijke omgeving
door verschillende groepen mensen verschil
lend ingericht worden, wat tot verschillen
in welvaart kan leiden. En we weten ook dat
landbouw, industrie en verkeer een invloed
kunnen hebben op onze leefomgeving, en
dat die invloed in sommige landen groter is
dan elders. Om dat te laten zien, plaatsen de
makers van sommige schoolatlassen kaarten
van de natuurlijke omgeving en van de inrich
ting van een gebied naast elkaar (zie figuur 3).
pm ïCMilhluc1!
W
#1 Hf r an tiMta-
ïÜOAHlfflKA Wlriichahswrufcuir
ITB+ E3Q£££V«T£
SÜDAMERIKA
126
M a P f p a I n M I
Figuur 3 - Natuurlijke omgeving naast de inrichting door de mens van hetzelfde gebied. C Hölzel - Weltatlas für die Oberstufe, 2003.
