Nederland in 3D 2016-5 I Geo-Info 29 ten zichtbaar maken (of onzichtbaar) voor verdere inspectie. Via "klikken" op de objecten ziet men de 3D-indices en de eigenaren van de rechtsvolumes. Voordelen van 3D boven 2D De 3D-registratie heeft belangrijke voordelen boven de traditionele 2D-registratie. Ten eerste zijn in een 3D-omgeving com plexe eigendomssituaties beter inzichtelijk te maken. Een voorbeeld is een draaideur van de gemeente (behorend bij de ingang van het stadskantoor), die zich uitstrekt tot in het eigendom van NS (reizigersgebied), maar niet doorloopt tot aan het plafond (zie figuur 6). Wie bezit de ruimte vanaf de deur tot aan het plafond? Dit is in 2D niet en in 3D wel expliciet te maken. Een belangrijke conclusie is ook dat deze manier van registratie kosten-effectiever is omdat het omslachtige proces van het 'plat slaan' van een 3D-situatie in een 2D-beschrij- ving, gevolgd door een een splitsing van bestaande kadastrale percelen, kan worden ver meden (en in de toekomst de 3D-reconstructie op basis van een 2D-registratie). Verder zijn de kosten benodigd voor landmeetkundig inme ten veel lager omdat 2D-percelen niet meer hoeven te worden opgeknipt om verschillende rechtsvolumes voldoende weer te geven. Zeker daar waar grenzen niet precies op elkaar geprojecteerd worden op een 2D-vlak, kan dit een tijdrovende klus zijn. In dit project gaf juist deze puzzel de meeste discussie onder de stakeholders: wie heeft er een (beperkt) recht op de gereconstrueerde mini-percelen en waar ligt precies de tunnel in 2D?, zie figuur 7. Vervolg Op basis van de ervaringen, vindt momenteel een evaluatie plaats en wordt bekeken hoe het Kadaster 3D-registraties in de toekomst verder kan verbeteren, in samenhang met aanpassingen in regelgeving. Bijvoorbeeld 319e Figuur 7 - Kleine percelen ten gevolge van splitsing van grondpercelen om stapeling van rechten nader te duiden. Met als doel het gebruik te bevorderen van 3D-basisinformatie in een grote hoeveelheid 3D- toepassingen hebben het Kadaster, CycloMedia, Esri en 3D Geoinfo-TU Delft elkaar gevonden in het samenwerkingsproject "3D Omgeving". Ze werken aan de reconstructie van een landsdekkend virtueel model van Nederland gebaseerd op bestaande databronnen zoals BGT, BAG, AHN en puntenwolken gegenereerd uit luchtfo to's (zie arcg.is/2crWDgu). Het project zal de uitdagingen voor beheer en gebruik van een landsdekkende 3D-referentieset in beeld brengen en laten zien hoe een 3D-omgeving als ondersteuningsinstru ment voor de Omgevingswet eruit zou kunnen zien. Kadaster bekijkt daarbij de mogelijk heid om hoogtepunten te genereren uit luchtfoto's met 60% en/of 80% overlap en de geschiktheid daarvan voor automa tische reconstructie van 3D-topografie. Deze 3D-reconstructie bestaat uit twee onderdelen: gebouw en terrein. Voor de gebouwen test het Kadaster beschikbare software op de mogelijk heid om LOD2-modellen automatisch te reconstrueren uit 2D-BAG-geometrie en hoogtepunten. Cyclomedia ontwikkelt een methode om 3D-gebouwen te voor zien van textuur (zie: www.youtube.com/ watch?v=oBzKkdkfi2w). Voor wat betreft het terrein, ontwikkelt TU Delft open-source-software om op basis van 2D-BGT en hoogtepunten een 3D-BGT te reconstrueren welke geschikt is voor simulaties zoals geluid en luchtkwaliteit, zie vimeo.com/181421237. Gebouwen kun nen optioneel onderdeel uitmaken hiervan. De open-source-software (github.com/ tudelft3d/3dfier) werkt met een input-file waarin je input parameters kunt aangeven zoals de topografische klassen die in je bestand staan en verschillende hoogtere- constructieparameters per klasse. Daarnaast ontwikkelt TU Delft een oplossing voor validatie, beheer en ontsluiting van de 3D-BGT-data, zie 3d.bk.tudelft.nl/code/. Esri tenslotte, werkt aan de fit-for-purpose- ontsluiting van de 3D-basisdata. Dit strekt van webservices voor het consumeren van de data in diverse toepassingen tot het ter download beschikbaar stellen van de data ten behoeve van GIS-analyses. Dit alles ter bevordering van het gebruik van de 3D-basisdata in een veelheid aan 3D-toepassingen. Prototype van Zwolle van projectgroep "Nederland 3D" door de wijze waarop het "specialiteitsbegin sel" nog steeds in de praktijk wordt toegepast te heroverwegen. Door deze toepassing diende het Delftse complex alsnog te worden verdeeld in 15 kadastrale grondpercelen. Vooral een cor rect overzicht krijgen van de stapeling van rechten op deze percelen ten behoeve van de 3D-registratie bleek ingewikkeld. Een 3D-regis- tratie op uiteindelijk één grondperceel maakt deze "reconstructie" van de juridische werkelijkheid uit informatie geregistreerd op 2D-percelen overbodig. Dit vergt echter een wijziging van het Kadasterbesluit. Andere vragen die worden onderzocht: Kan het Kadaster in bepaalde situaties een 3D-registratie afdwingen, en zo ja, in welke gevallen? Wat zijn de (minimum) eisen voor de 3D-tekening? Kunnen stakeholders van een toekomstige 3D-registratie worden voorzien van een standaard-workflow met alle stappen die nodig zijn om een 3D-CAD-ontwerp om te zetten naar rechtsvolumes in een stan daard 3D-kadaster-PDF?

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Geo-Info | 2016 | | pagina 31