Nederland in 3D
2016-5 I Geo-Info
29
ten zichtbaar maken (of onzichtbaar) voor
verdere inspectie. Via "klikken" op de objecten
ziet men de 3D-indices en de eigenaren van
de rechtsvolumes.
Voordelen van 3D boven 2D
De 3D-registratie heeft belangrijke voordelen
boven de traditionele 2D-registratie.
Ten eerste zijn in een 3D-omgeving com
plexe eigendomssituaties beter inzichtelijk te
maken. Een voorbeeld is een draaideur van
de gemeente (behorend bij de ingang van
het stadskantoor), die zich uitstrekt tot in het
eigendom van NS (reizigersgebied), maar niet
doorloopt tot aan het plafond (zie figuur 6).
Wie bezit de ruimte vanaf de deur tot aan het
plafond? Dit is in 2D niet en in 3D wel expliciet
te maken.
Een belangrijke conclusie is ook dat deze
manier van registratie kosten-effectiever is
omdat het omslachtige proces van het 'plat
slaan' van een 3D-situatie in een 2D-beschrij-
ving, gevolgd door een een splitsing van
bestaande kadastrale percelen, kan worden ver
meden (en in de toekomst de 3D-reconstructie
op basis van een 2D-registratie). Verder zijn de
kosten benodigd voor landmeetkundig inme
ten veel lager omdat 2D-percelen niet meer
hoeven te worden opgeknipt om verschillende
rechtsvolumes voldoende weer te geven.
Zeker daar waar grenzen niet precies op elkaar
geprojecteerd worden op een 2D-vlak, kan
dit een tijdrovende klus zijn. In dit project gaf
juist deze puzzel de meeste discussie onder de
stakeholders: wie heeft er een (beperkt) recht
op de gereconstrueerde mini-percelen en
waar ligt precies de tunnel in 2D?, zie figuur 7.
Vervolg
Op basis van de ervaringen, vindt momenteel
een evaluatie plaats en wordt bekeken hoe
het Kadaster 3D-registraties in de toekomst
verder kan verbeteren, in samenhang met
aanpassingen in regelgeving. Bijvoorbeeld
319e
Figuur 7 - Kleine percelen ten gevolge van splitsing
van grondpercelen om stapeling van rechten nader
te duiden.
Met als doel het gebruik te bevorderen
van 3D-basisinformatie in een grote
hoeveelheid 3D- toepassingen hebben
het Kadaster, CycloMedia, Esri en 3D
Geoinfo-TU Delft elkaar gevonden in het
samenwerkingsproject "3D Omgeving".
Ze werken aan de reconstructie van
een landsdekkend virtueel model van
Nederland gebaseerd op bestaande
databronnen zoals BGT, BAG, AHN en
puntenwolken gegenereerd uit luchtfo
to's (zie arcg.is/2crWDgu). Het project zal
de uitdagingen voor beheer en gebruik
van een landsdekkende 3D-referentieset
in beeld brengen en laten zien hoe een
3D-omgeving als ondersteuningsinstru
ment voor de Omgevingswet eruit zou
kunnen zien.
Kadaster bekijkt daarbij de mogelijk
heid om hoogtepunten te genereren uit
luchtfoto's met 60% en/of 80% overlap en
de geschiktheid daarvan voor automa
tische reconstructie van 3D-topografie.
Deze 3D-reconstructie bestaat uit twee
onderdelen: gebouw en terrein.
Voor de gebouwen test het Kadaster
beschikbare software op de mogelijk
heid om LOD2-modellen automatisch te
reconstrueren uit 2D-BAG-geometrie en
hoogtepunten. Cyclomedia ontwikkelt
een methode om 3D-gebouwen te voor
zien van textuur (zie: www.youtube.com/
watch?v=oBzKkdkfi2w).
Voor wat betreft het terrein, ontwikkelt TU
Delft open-source-software om op basis
van 2D-BGT en hoogtepunten een 3D-BGT
te reconstrueren welke geschikt is voor
simulaties zoals geluid en luchtkwaliteit,
zie vimeo.com/181421237. Gebouwen kun
nen optioneel onderdeel uitmaken hiervan.
De open-source-software (github.com/
tudelft3d/3dfier) werkt met een input-file
waarin je input parameters kunt aangeven
zoals de topografische klassen die in je
bestand staan en verschillende hoogtere-
constructieparameters per klasse. Daarnaast
ontwikkelt TU Delft een oplossing voor
validatie, beheer en ontsluiting van de
3D-BGT-data, zie 3d.bk.tudelft.nl/code/.
Esri tenslotte, werkt aan de fit-for-purpose-
ontsluiting van de 3D-basisdata. Dit strekt
van webservices voor het consumeren
van de data in diverse toepassingen tot
het ter download beschikbaar stellen van
de data ten behoeve van GIS-analyses.
Dit alles ter bevordering van het gebruik
van de 3D-basisdata in een veelheid aan
3D-toepassingen.
Prototype van Zwolle van projectgroep "Nederland 3D"
door de wijze waarop het "specialiteitsbegin
sel" nog steeds in de praktijk wordt toegepast
te heroverwegen.
Door deze toepassing diende het Delftse
complex alsnog te worden verdeeld in 15
kadastrale grondpercelen. Vooral een cor
rect overzicht krijgen van de stapeling van
rechten op deze percelen ten behoeve van de
3D-registratie bleek ingewikkeld. Een 3D-regis-
tratie op uiteindelijk één grondperceel maakt
deze "reconstructie" van de juridische
werkelijkheid uit informatie geregistreerd op
2D-percelen overbodig. Dit vergt echter een
wijziging van het Kadasterbesluit. Andere
vragen die worden onderzocht:
Kan het Kadaster in bepaalde situaties een
3D-registratie afdwingen, en zo ja, in welke
gevallen?
Wat zijn de (minimum) eisen voor de
3D-tekening?
Kunnen stakeholders van een toekomstige
3D-registratie worden voorzien van een
standaard-workflow met alle stappen die
nodig zijn om een 3D-CAD-ontwerp om te
zetten naar rechtsvolumes in een stan
daard 3D-kadaster-PDF?