2016-5 I Geo-Info
37
vervangen. En dus heeft het geen zin om
opeenvolgende scans ervan te tonen, mede
omdat ze ondertussen niet zijn bijgewerkt. Het
zou wel eventueel te overwegen zijn om ook
de nieuwere versies van de traditionele natuur-
en staatkundige kaarten te scannen.
Vereiste functionaliteit van de website
Om als een gebruikersvriendelijke website
te kunnen functioneren, dient de resolutie
van de scans voldoende te zijn om ook alle
plaatsnamen te kunnen lezen. Wanneer de
gebruikers een overzicht van het gekarteerde
gebied willen hebben dat niet mogelijk is op
hun computermonitor, moet het mogelijk
zijn om de scans op het gewenste formaat,
bijvoorbeeld A3, uit te printen. Soms is de
leesbaarheid van de kaarten verminderd
door de erop gekliederde commentaren van
vroegere eigenaren; de UB heeft zijn collectie
Bosatlassen opgebouwd door de aanschaf van
tweedehands-exemplaren van antiquaren en
eBay. In een enkel geval hadden we toegang
tot het originele redactie-exemplaar van de
atlasredacteur, waarin hij in de marge alle ver
anderingen aangaf die in de volgende editie
moesten worden aangebracht (zie figuur 5).
De standaardmanier waarop boeken (en een
atlas is ook een boek) op het web worden
opengelegd bestaat uit het toevoegen van de
mogelijkheid om door het exemplaar te blade
ren. Maar voor dit project zou dat niet voldoende
zijn. De hier vereiste functionaliteit moet gebrui
kers in staat stellen opeenvolgende edities van
de atlas met elkaar te vergelijken, en om dat te
realiseren moet het mogelijk gemaakt worden
het computerscherm door midden te delen en
tenminste twee beelden naast elkaar te bekijken.
Idealiter zouden veranderingen in de schaal
of de uitsnede van het ene beeld automatisch
dezelfde veranderingen in het andere beeld
(waarmee werd vergeleken) moeten genereren.
Voor dergelijke vergelijkingen kunnen software
pakketten als Fasttone ook worden gebruikt.
Uiteindelijk - maar dat gaat wellicht te ver voor
het voorziene middelbare- schoolpubliek - zou
het ook mogelijk moeten worden de beelden
over elkaar heen te leggen waardoor verande
ringen sneller kunnen worden geïdentificeerd.
Ook zouden de scans van atlas-spreads op ver
schillende manieren moeten worden opgesla
gen zodat ze zowel gepresenteerd kunnen wor
den in een map sequence mode (zoals in figuur 6,
waarbij de bladen uit een specifieke atlaseditie,
van p 1 tot en met p 45 worden gepresenteerd)
als in een atlas sequence mode (zoals in figuur
7, waarbij een specifieke kaart (zoals de natuur
kundige kaart van Afrika) in de opeenvolgende
edities van 1877-1939 wordt getoond).
Vooroordelen
Bij het bestuderen van de kaarten uit opeenvol
gende Bosatlassen moet men zich wel realiseren
dat atlassen en zeker geschiedenisatlassen altijd
leiden aan een bepaalde mate van bevoor
oordeeld zijn - aan bias op zijn Engels. Weinig
geschiedenisatlassen ontsnappen aan een te
nationalistisch standpunt. Weinig Europese
geschiedenisatlassen ontsnappen bovendien
aan een bepaalde mate van Eurocentrisme. Er is
Figuur 5 - Door redacteur Kwast geannoteerd redactie-exemplaar van de 31 editie (1927).
