met open AHN!
I
eg
E$3B5HE$Sa
2016-5 I Geo-Info
43
ifj Wtt
fiosrrfr/lr/
14 .M*
Sr ■Jpcium f c jo
4 3&5HL-
PSWkTVTvyF
it ictuepiatlai
ja ft*,
iSfC ktfjw
M-jOij.-: I - Jin: nr i I iI i
Figuur 1 - De zonnekaart van MapGear, waarbij het AHN met verschillende datasets wordt gecombineerd
voor om de geschiktheid van daken voor zonnepanelen te bepalen. Met dank aan E. Griffioen van MapGear.
Alleen blijkt dat de 'thuiskoks' in deze ana
logie het niet zo makkelijk hebben met het
'ingrediënt' AHN. Zo behoort maar ongeveer
8 procent van de gebruikers tot de particuliere
gebruikersgroep (zie voor de onderzoeksme
thode kader 'Onderzoeksaanpak'). Vooral de
experts durven het aan om met 'Fusion AHN'
aan de slag te gaan. Er wordt flink geana
lyseerd en gevisualiseerd met het AHN. De
grootste gebruikersgroep bestaat uit zakelijke
gebruikers, ongeveer 53%. Bovendien is door
de huidige gratis toegang tot het AHN het
aantal gebruikers sinds 2014 gestegen. De uit
komst van de enquête laat een groei van 80%
zien in de zakelijke gebruikersgroep in 2015.
Dat betekent dat de zakelijke sector enthousi
ast aan de gang is gegaan met het open AHN.
De beeldvorming over de AHN verstrekkende
organisaties (Rijkswaterstaat, Waterschappen
en provincies) is ook positief beïnvloed door
het openstellen van het AHN.
Wat ligt er ter grondslag aan de groei van het
aantal gebruikers? Zoals aangegeven heeft
dit grotendeels te maken met de vervallen
kosten van het AHN. Het AHN was vóór maart
2014 een prijzige dataset in aanschaf. Zakelijke
gebruikers bestelden het AHN op 'postzegel
formaat omdat dit voor werk op projectbasis
de goedkoopste keuze was. De aanschaf van
het hele AHN zou pas op lange termijn renda
bel worden. En nu hoeven bedrijven de kosten
niet meer door te berekenen aan de klant en
worden producten dus goedkoper. Anderzijds
zijn anderen door het openstellen van het
AHN in staat geweest nieuwe producten te
ontwikkelen. En hierdoor ontstaan dus nieuwe
toepassingen waar voorheen geen geld voor
was. Kortom, de gratis en vrije toegang tot het
AHN (de CC-o-licentie) is voor velen een groot
pluspunt.
Hoe komt het dat particulieren het AHN niet
zo wijdverbreid gebruiken als bijvoorbeeld de
BRT? Het is de aard van het AHN-beestje: de
dataset is namelijk niet snel te doorgronden.
Dit komt naar voren in het aantal dagen dat
gebruikers spenderen aan het gebruik omtrent
het AHN. Ze nemen echt de tijd om de dataset
te begrijpen om zo eventueel ook producten
en diensten aan te bieden. Dat is te zien in de
gebruikswijze van het AHN. Een grote meer-
derheid (95%) gebruikt het AHN zelfstandig,
biedt producten aan of ondersteunt derden in
gebruik van het AHN. Hieruit blijkt dat begrip
en kennis van het AHN nodig is. Vooral als
je bedenkt dat het AHN vaak in combinatie
gebruikt wordt met andere datasets. Het
samenvoegen kan deel zijn van een analyse of
van een visualisatie. En dus vragen activiteiten
omtrent het AHN vaak om kennis, tijd en inzet.
En voor velen is dat de moeite zeker waard.
5,5 miljoen geïnvesteerd in het AHN
Show me the money! Dé brandende vraag
voor velen: hoe ziet het financiële plaatje
eruit in 2015? We hebben de totale directe
investering van gebruikers kunnen schatten
op 5,5miljoen euro. Dit zijn overheid, zakelijke
gebruikers en gebruikers in het onderwijs
en onderzoek tezamen. Een verbluffende
i,8mijoen euro is voor de rekening van 'nieuwe'
gebruikers in het bedrijfsleven. Dit is opvallend
omdat we een dergelijk groot aandeel van het
bedrijfsleven in directe investeringen zo kort na
het openstellen eigenlijk niet verwachtten. Het
geeft aan dat de zakelijke sector kansen ziet
en deze ook benut. We kunnen ervan uitgaan
dat bedrijven alleen investeren als ze ervan
uitgaan dat het bedrijf er rendement op haalt.
We hebben alleen gekeken naar de directe
investeringen. Dit komt omdat de waarde die
bedrijven toevoegen voor ons niet inzichtelijk
is. We kunnen er dus vanuit gaan dat de directe
investeringen de minimale opbrengsten zijn.
De werkelijke opbrengsten kunnen dus veel
hoger liggen. De financiële schattingen zijn
gemaakt op basis van bestede uren van de
enquête respondenten. Daarna is de steekproef
onderschatting gecorrigeerd met behulp van
de leveringscontracten uit 2013.
Daarbij, hoe verhouden de opbrengsten van
het AHN zich tot de kosten? De maatschap
pelijke baten van het open AHN zijn in grote
mate aanwezig, maar ook lastig te kwantifi
ceren. Vandaar dat we dat niet meenemen in
deze vergelijking. Aan de kostenkant komt het
totaal van de productie, distributie en onder
steuning van gebruikers neer op 2 miljoen
euro per jaar. Rekenend met een belasting
tarief van 30% zijn de opbrengsten van de
investeringen voor de overheid 1,65 miljoen
euro. Dit getal ligt aardig in de buurt van de
kosten AHN. En let wel: hier zijn de maatschap
pelijke baten nog niet in meegenomen.
