Eredoctoraat Universiteit Twente
voor professor Edward Tufte
Verslag
of the
GeoVisLab
37
2016-6 1 Geo-Info
Opening van het nieuwe ITC GeoVisLab door Edward Tufte (foto: WJ. Kock).
Op 25 november jl. vierde de Universiteit
Twente haar 55e verjaardag. Op die dag
werd het rectoraat van de universiteit door
Ed Brinksma overgedragen aan Thom Palstra.
Daarnaast is het in lustrumjaren de gewoonte
van de UT om op haar verjaardag eredocto
raten te verlenen aan personen die interna
tionaal hun sporen hebben verdiend in of
voor de wetenschap en maatschappij. Dit jaar
werden vier eredoctoraten verleend aan een
biomechatronicus, een nanotechnoloog, oud
politica Neelie Kroes en aan - en dat was voor
ons vakgebied het meest interessant - profes
sor Edward Tufte uit de Verenigde Staten.
Professor Menno-Jan Kraak was een van de
ere-promotoren van Edward Tufte, die zichzelf
statisticus en kunstenaar noemt. Kartografen
waarderen hem echter al lange tijd vooral om
zijn ideeën met betrekking tot datavisualisatie.
Tufte schreef vier klassieke boeken (zie ook
www.edwardtufte.com):
The Visual Display of Quantitative
Information
Evisioning Information
Visual Explanations
Beautiful Evidence
Momenteel werkt hij aan een boek en film over
The Thinking Eye. Dit was ook het onderwerp van
een openbare lezing die Tufte op 24 november
hield in de grote kerk in Enschede. Daar kwa
men veel luisteraars op af; een teken van de
toenemende belangstelling voor zijn werk
vanuit uiteenlopende vakgebieden in deze tijd
van 'big data'. In het werk van Tufte is de visu
alisatie van geodata inderdaad ook maar een
klein onderdeel. Dat bleek uit de Master Class
die hij een dag later hield op basis van zijn boek
Beautiful Evidence. Voor een vol auditorium in
de Faculteit ITC gaf hij reden tot nadenken over
ontwerp strategieën voor allerlei vormen van
informatieweergave: zinnen, tabellen, diagram
men, grafieken, kaarten, beelden en video, maar
bijvoorbeeld ook mondelinge presentaties.
Aan het slot van zijn Master Class opende Tufte
symbolisch het nieuwe Geovisual Analytics
laboratorium van de afdeling Geo-Information
Processing van de Faculteit ITC. In dit lab gaat
onderzoek worden gedaan met de meest
moderne hard- en software voor de visuele
analyse van geodata. Er is onder andere een
grote videowall opgericht, zijn er schermen
voor 3D weergave en mogelijkheden voor
experimenten met VR (virtual reality). Het bijbe
horende, al langere tijd bestaande laboratorium
voor gebruikersonderzoek in het geodomein,
heeft tegelijkertijd eveneens een uitbreiding en
modernisatie ondergaan. Zo is er een systeem
voor mobiele oogbewegingsregistratie aange
schaft (een speciale bril waarmee bijvoorbeeld
de bruikbaarheid van navigatiesystemen in het
veld kan worden onderzocht) en kunnen nu
ook biometrische gegevens worden verzameld
over de gemoedstoestand van de proefper
sonen. De nieuwe faciliteiten zullen in eerste
instantie worden ingewijd bij het onderzoek
naar de visualisatie van bewegende objecten.
Dr. Come van Elzakker. Hij is werkzaam op het
ITC-Departement van de Universiteit Twente en is
bereikbaar via c.vanelzakker@utwente.nl.
Openbare lezing Edward Tufte in Grote Kerk in Enschede (foto: WJ. Kock).