Inwoners en
professionals moeten
voorzien worden van
dezelfde startinformatie
Kadastrale mecenassen
II [KAAKT
2016-6 1 Geo-Info 1 39
11 tata hvl
A RH u N fflltt &E >1 K !S T Tl l 1-
uaBrunÉir vu d> ft<trmrleT ft-na.rtl
ds. TiclecWJiafil CU» «H </##-
BHhik
f 'i t iyry ril 14 j^i/irrj fs-ji nvinJ'ivf' «AM
«##(J y Ml 1 n o!*n Jniir din Wfii I I* P 1 II B J1 cj
ui Gt t rl r rf.ja ir*i J+cw' Je ï-m fi J 'H f 1 u*n
JiTf A.H/éiifi.r C ÜCAIIJ! ui J if. Trd
■Jv/iHirrj j/P-C
I |L|rif 1 hl. i I ejUfjIEtr TiI t.
Het Regionaal Archief Rivierenland uit Tiel
zond tevergeefs een kaart in van de Tielse
Kadasterlandmeters C. Genis en A. Sou-
tendijk. De toelichting: 'In januari 1861
vond de laatste grote overstroming van
het Rivierengebied plaats. De nood was
groot en verschillende hulpacties volgden.
De Tielse drukker Campagne gaf een kaart
uit van het arrondissement Tiel waarvan
de opbrengsten ten goede kwamen aan de
talloze slachtoffers van de watersnood....'
Van deze kaart is nu ook een legpuzzel
(500 stukjes) te koop voor 7,50
(www.regionaalarchiefrivierenland.nl).
het Streekarchief Langs Aa en Dommel en het
Streekarchief Brabant-Noordoost.) Voor mij
had het publiek deze inzending mogen
kiezen. Hun toelichting was te landmetervrien-
delijk om hem hierna niet volledig te citeren!
'Waarom werden deze kaarten gemaakt?
Door de eeuwen heen is er in Brabant voortdu
rend gezeik en gezeur over grenzen. Of het nu
gaat om grenzen met naburige landen, provincies
en gemeenten of de erfgrens met je buurman,
vaak komen we er onderling niet uit. Meer dan
eens moeten de helden van de juiste grenzen,
de landmeters, uitsluitsel geven. Zoals hier, waar
op de heide tussen Schijndel en Sint-Oedenrode
door die van Rooi twaalf zandheuveltjes als
grens zijn opgeworpen, die echter volgens die
van Schijndel aan hün kant van de grens liggen.
Daar moet met één maat gemeten worden...
Daarom een afgemeten ode aan onze landmeters!
En waarom nu precies déze kaart?
Kijk naar het verhaal dat het archiefstuk zélf al
vertelt: waar de kaart wordt in- en uitgevouwen,
heeft het papier de strijd allang opgegeven.
Door het vele gebruik zijn delen losgelaten. De
reden van het talloze raadplegen van de kaart?
Sint-Oedenrode en Schijndel ruziën lange tijd
over een stuk heide dat precies tussen de twee
dorpen in ligt. Want dat Sint-Oedenrode de
heide tussen 1647 en 1649 niet heeft open
gesteld om te vlaggen en te turven; daar is
Schijndel het absoluut niet mee eens. En dan
had Sint-Oedenrode ook nog eens een sloot
gegraven met zandheuveltjes erbij; Schijndel
ziet het als een directe aanval op hun grond.
En hoe moet dat worden bewezen? Alleen een
correcte kaart kan uitkomst brengen.
Welke landmeter tekende de kaart?
Gezworen landmeter der Stad en Meierij van
's-Hertogenbosch Adriaen van der Vleuten
staat voor de taak om de heuveltjes te meten
en te nummeren. Uitermate nauwkeurig, want
op basis daarvan wordt de uitspraak gedaan.'
Kaart met moddervlekken
Alle 48 archiefstukken die hebben meegedaan
aan de verkiezing zijn te bekijken op
www.stukvanhetjaar.nl. Het thema was dus
'Grenzen' en daarom werden er wel twaalf
landkaarten ingezonden! Erfgoedcentrum Rozet
in Arnhem deed zelfs mee met een bevuilde
topografische kaart. 'De moddervlekken op
deze kaart en een aantekening op de achterzijde
vertellen een bijzonder verhaal. Op de achterkant
staat geschreven: "Gevonden op onze derde
Oosterbeek expeditie na de evacuatie op de
Graaf v. Rechterenweg, Allerzielen 1944". De kaart
is gebruikt door de geallieerden tijdens Operatie
Market Garden en vervolgens, meer dan een
maand later, buiten op straat gevonden. Hij is
deels beschadigd en de resten van modder
vlekken zijn duidelijk te zien. Het betreft een
militaire stafkaart van Zevenaar gemaakt in 1944
in Washington D.C. door de Army Map Service.
Informatie van Duitse en Nederlandse kaarten
is hiervoor gedeeltelijk herzien op basis van
recentere luchtfotografie. Bovenaan is genoteerd:
"For use by War and Navy Department Agencies
only". Er zijn nog vier andere, vergelijkbare staf
kaarten gevonden in Oosterbeek: van Doesburg,
Harskamp, Millingen en 's-Hertogenbosch.'
'Grensgezeik in Brabant' 1647-1649. (www.stukvanhetjaar.nl)
