Belgenmonument ingemeten
10 I
Geo-Info I 2017-1
deels digitaal gegaan. Ze leveren nu licenties
om verschillende kaarten digitaal te bekijken
en te vergelijken.
In 2005 is GIS toegevoegd aan het curriculum
van Finland [7]. Dit schooljaar is voor het
eerst gebruik gemaakt van een digitaal exa
men voor aardrijkskunde. Hierin kwamen ook
aardig wat vragen voor over de interpretatie,
gebruik en verwerking van geo-media. Dit is
een verandering in vergelijking met het voor
heen meer op feiten georiënteerde examen.
Daarom was er ook redelijk wat kritiek van
leerlingen en leraren. Maar ook in China,
India, Noorwegen, Zuid Afrika, Taiwan, Turkije
en het Verenigd Koninkrijk is GIS onderdeel
van het aardrijkskunde curriculum [9]. Er zul
len nog andere landen volgen.
In Nederland werd GIS tot voor kort niet
genoemd in het aardrijkskunde curriculum. In
het vernieuwde curriculum dat in het school
jaar 2017/2018 ingaat, wordt GIS en Geo-ICT
duidelijk genoemd. De vaardigheden zullen
in het schoolexamen getoetst worden, aange
zien het centrale examen (nog) niet digitaal
afgenomen wordt. Dit is een grote stap in het
gebruik van GIS in het Voortgezet Onderwijs.
Docenten
Een groot struikelblok voor het gebruik van
GIS in het voorgezet onderwijs is de GIS-kennis
van docenten, en het gebrek aan tijd en geld.
Vooral het eerste, de kennis van docenten in GIS
is iets wat er voor zorgt dat GIS relatief gezien
nog maar weinig wordt toegepast. Dit is zeer
begrijpelijk, GIS kan complex zijn en het kan
een uitdaging zijn om ermee te beginnen.
Veel aardrijkskundedocenten hebben onvol
doende GIS-kennis, dit zouden ze kunnen
oppikken door zelfstudie en/of workshops.
Hier is helaas niet altijd geld en tijd voor. De GIS-
didactische kennis is lastiger aan te leren. Hier is
vaak veel oefening voor nodig en de hulp van
een ervaren collega is zeer gewenst. Zo'n expert
collega kan dan uitleggen waarom een leerling
vastloopt of hij kan voorbeelden geven hoe een
concept het beste uitgelegd kan worden [11].
Voor bestaande docenten is het lastig GIS toe te
passen omdat in de lerarenopleiding aardrijks
kunde GIS niet aangeleerd werd. Tegenwoordig
is het sinds enkele jaren bij sommige opleidin
gen een onderdeel van het lessenpakket.
Advies
Kwalitatief goed en gratis lesmateriaal
ontwikkelen.
Webapplicatie maken, speciaal voor het
onderwijs.
Medewerking van reguliere educatieve
uitgeverijen.
GIS in de lerarenopleidingen aardrijkskunde
verplichten.
Regelmatig workshops voor bestaande
leerkrachten organiseren.
Blijven communiceren waarom GIS en
digitale kaarten belangrijk zijn in het
aardrijkskundeonderwijs.
GIS in het Voortgezet Onderwijs wordt
nog onvoldoende gebruikt maar is zeker in
opkomst. Zodra er grote stappen genomen
worden om het beter te faciliteren, zal een
groter deel van de aardrijkskundedocenten
hier gebruik van kunnen gaan maken.
Bibliografie
[1] Kerski, J. J. (2015). Why GIS in Education Matters. Opgehaalc
van Esri: bit.ly/2jvcnWi.
[2] Favier, T (2013). Geo-informatietechnologie in het voortge
zet aardrijkskundeonderwijs: Een brochure voor docenten.
[3] EduGIS. (sd). Ruimte voor de rivier de IJssel. Opgehaald van
EduGIS: bit.ly/2jFx13v.
[4] Stamos. (2016, 02). Leerlingen/studentenaantallen. Opge
haald van Stamos: bit.ly/2jjYNTi.
[5] National Center for Education Statistics. (2015, 01). Num
ber and enrollment of public elementary and secondary
schools, by school level, type, and charter and magnet sta
tus: Selected years, 1990-91 through 2012-13. Opgehaald van
National Center for Education Statistics: bit.ly/2jk1u7D.
[6] Adriaens, R. (2016, 06 05). Geo Future School en per
soonvorming. Opgehaald van Leraren Ontwikkel Fonds:
bit.ly/2jUyVws.
[7] CBS. (2015, 04 07). Hoeveel scholen telt Nederland? Opge
haald van CBS: bit.ly/1WTPQzX.
[8] Korenvaar, W. (2016, 06 05). Op veler verzoek: vervolgcursus
QGIS voor onderwijs. Opgehaald van De Aardrijkskunde
Community: bit.ly/2k0tXlV.
[9] Johansson, T. (2003, 06). GIS in Teacher Education - Facili
tating GIS Applications in Secondary School Geography.
Helsinki, Finland. Opgehaald van tinyurl.com/zdghnyb.
[10] Milson, A. J., Demirci, A., Kerski, J. J. (2012). International
Perspectives on teaching and learning with GIS in secon
dary schools. New York City: Springer.
[11] Favier, T., van der Schee, J. (2012). Op zoek naar een ken
nisbasis voor lesgeven met GIS. In L. E.-e.-C. Geografie,
Aardrijkskundeonderwijs onderzocht (p. 135). Enschede:
Printpartners Ipskamp. Opgehaald van bit.ly/1ZmKCeQ.
Jessy Faas is blogger en student
Geo Media and Design.
Ze is te bereiken op Twitter via
@JessyFaas.
Geomaat heeft opdracht gekregen voor de
documentatie van het Belgenmonument
in Amersfoort. Het grootste monument van
Nederland werd in 1916, twee jaar voor het
einde van de Eerste Wereldoorlog, door de
Belgische overheid aangeboden aan Neder
land als blijk van waardering voor de gast
vrijheid. Gedurende de oorlog bood Neder
land onderdak aan ruim 19.000 gevluchte
militairen en bijna een miljoen burgers uit
België.
Geomaat heeft de gedenkmuur tot in
detail ingemeten en gedocumenteerd met
behulp van een 3D-scan, zodat Heijmans alle
stenen en natuursteenonderdelen kan rei
nigen, demonteren, nummeren en opslaan.
De bestaande fundering is slecht en wordt
verbeterd. Met alle originele onderdelen
bouwt Heijmans vervolgens de gedenkmuur
weer volledig op.
De gedenkmuur is exact gedocumenteerd
en gefotografeerd met de Faro Focus laser-
scanner. De meting is gecombineerd met
een nauwkeurige landmeetkundige grond
slag. Op deze manier is het monument altijd
opnieuw te bouwen.
www.geomaat.nl, David van Dijk
