Promotie Frederika Welle Donker
Verslag
Overheidsinformatie
is breed
Ir. Frederika Welle Donker van het Kenniscentrum Open Data van het OTB van de TU Delft is bij die
universiteit op 6 december 2016 gepromoveerd. 'From access to re-use: a user's perspective on public sector
information availability' is de titel van haar proefschrift. Haar promotor was prof. dr. W.K. Korthals Altes.
20 I
Geo-Info I 2017-1
Toegankelijkheid van overheid(geo)data is niet
alleen essentieel voor een effectieve en efficiënte
overheid, maar wordt ook geassocieerd met
een transparante overheid, burgerparticipatie
in democratische processen en (gezamenlijk)
aanpakken van maatschappelijke vraagstukken.
Daarnaast wordt er verwacht dat het bedrijfsle
ven overheidsdata zal hergebruiken voor het cre-
eren van producten met toegevoegde waarde
en van dito diensten, en daarmee de economie
een boost zal geven. Vooral die laatste ambitie is
het onderwerp van veel literatuur geweest, waar
bij de enorme potentiële economische waarde
van hergebruik van overheidsinformatie werd
benadrukt. Eerder onderzoek had aangetoond
dat die economische waardecreatie achter bleef
op de verwachtingen, omdat hergebruikers van
overheidsdata juridische, financiële, organisa
torische en technische barrières ondervonden.
Met name de juridische en financiële barrières
werden vaak genoemd als één van de hoofd
redenen waarom die waardecreatie in Europa
achterbleef in vergelijking met de Verenigde
Staten. De licenties die door overheden werden
gebruikt voor geodata waren restrictief, complex,
en vormden een grote barrière voor hergebrui
kers die data van verschillende bronnen wilden
combineren. Daarnaast vormden de licentie
kosten een te hoge drempel voor (startende)
ondernemers. Gelukkig komt er steeds meer
overheidsdata beschikbaar als open data, dat
wil zeggen gratis en zonder beperkingen, en is
er een voorzichtig stroompje van producten en
diensten met overheidsdata als grondstof waar te
nemen. Echter, de voorspelde toevloed van pro
ducten en diensten met toegevoegde waarde
is nog steeds niet zichtbaar. Dit proefschrift had
als doel te onderzoeken met welke barrières her
gebruikers van overheidsinformatie nog steeds
worden geconfronteerd na de introductie van
open data en wat kan worden gedaan om deze
beperkingen te verlichten zodat de 'volwassen
heid' van open data naar een hoger niveau kan
worden getild.
Lekenpraatje
In het lekenpraatje vooraf legde de promovenda
in een kwartier uit waar ze in de afgelopen
acht jaar aan had gewerkt (en waar ze mee
doorgaat!). Dat gebeuren was in het Nederlands
en vertaling gold ook al de titel: Overheidsin
formatie en wat kan de gebruiker ermee? Dat
praatje omvatte ook sheets en een filmpje met
veel herkenbaars uit 1980. Bij de sheets was die
met hergebruik door een Rotterdamse bakker
een mooie: 3D-chocolaatjes van de kubuswo
ningen. Soms was er ook de toevoeging: 'staat
niet in mijn proefschrift'. Open Data heette een
politieke term uit 2009 van Obama, 'die weleens
