Wegennetwerken in vario
Zo'n vijf jaar gelden is voor het
eerst in Geo-Info het concept
van vario-schaal geo-informatie
beschreven (Van Oosterom en
Meijers, 2012). In dit eerdere
artikel werd de eerste echt
geleidelijke vario-schaal structuur
gepresenteerd: een delta schaal
geeft een delta in de kaart (en
hoe kleiner de delta schaal
hoe kleiner de delta kaart).
De afgelopen vijf jaar is er veel
R&D verricht om het concept
van vario-schaal geo-informatie
te realiseren: ontwikkelen van
prototypen en testen met
echte data. In het kader van het
Open Technologieprogramma
(OTP van STW, Stichting
Technische Wetenschappen [1])
project 11185 'Vario-scale geo-
information' is er de afgelopen
jaren veel vooruitgang geboekt.
De belangrijkste resultaten zullen
in een serie beknopte artikelen
worden gepresenteerd. Dit is het
eerste artikel in de serie.
44
Geo-Info I 2017-1
Door Radan Saba, Martijn Meijers en
Peter van Oosterom
De artikelen zijn gebaseerd op de meer
uitgebreide, Engelstalige, versies. De bij
behorende software is vrij beschikbaar; zie
varioscale.bk.tudelft.nl/software/ Hiermee
is het vario-schaal geo-informatie concept
van het meer theoretische startpunt (met
zeer bescheiden eerste prototype zowel qua
kwaliteit als omvang) nu doorgegroeid naar
een meer volwassen oplossing, klaar om in de
praktijk ingezet te worden. Hierdoor komt het
hoofddoel van het onderzoek heel dichtbij:
het realiseren van een paradigmaverschuiving
van gebruik van serie discrete kaartschalen
naar gebruik van geïntegreerde vario-schaal
representatie.
Verschillende manieren
van representatie
Sinds de introductie van het concept van
vario-schaal geo-informatie is de inhoudelijke
kaartkwaliteit een punt van aandacht geweest.
De tGAP structuur (een hiërarchische vlak-
kenpartitie) was oorspronkelijk alleen geschikt
voor de representatie van vlakobjecten. Dat is
lastig voor meer kleinschalige representaties
van wegennetwerken, die doorgaans een
lijnrepresentatie gebruiken voor de wegen.
Daarom is de tGAP structuur uitgebreid met
de expliciete representatie van lijnobjecten
en dit is nu voor het eerst ook daadwerkelijk
geïmplementeerd (eerder was al aangeven
dat dit mogelijk was, maar nog niet uitge
voerd). Het vullen van de tGAP structuur is
het resultaat van een generalisatieproces. In
eerdere tGAP prototypen werd er hierbij geen
kennis over het wegennetwerk (structuur: con-
nectiviteit, hiërarchie) meegenomen, wat tot
kwalitatief minder goede representaties leidde
op de midden en kleinere schalen. In dit artikel
wordt beschreven hoe wegennetwerken
kwalitatief wel goed meegenomen kunnen
worden in een vario-schaal representatie.
Voor andere onderzoekers en ontwikkelaars
van wegennetgeneralisatie is het hoofddoel
meestal om van de ene vaste schaal (groot
schalige brondata) naar een andere vaste
schaal te komen (midden- of kleinschalige
data). Dit kan dan leiden tot behoorlijk grote
verschillen in inhoud en weergave van twee
opeenvolgende kaartschalen. Bijvoorbeeld,
een plotselinge verandering van de repre
sentatie van wegdelen als vlakken op de ene
schaal naar lijnen op de volgende (kleinere)
schaal. Of het weglaten van een bepaalde
categorie wegen. Deze grote veranderingen in
opeenvolgende kaartinhoud kunnen gebrui
kers verwarren bij het in- of uitzoomen; zie
figuur 1. Daarom richten wij ons op een meer
geleidelijke generalisatie van het wegennet
voor het gehele schaalbereik, van de meest
grootschalige representatie waar wegen
worden voorgesteld als vlakken, tot midden-
en kleinschalige representaties waar wegen
steeds vaker worden voorgesteld als lijnen.
Het gevolg van deze geleidelijke aanpak is dat
er een tussenliggend schaalbereik is, waarbij
tegelijkertijd sommige wegen nog worden
gerepresenteerd als vlakken, terwijl andere al
als lijnen worden gerepresenteerd. We hebben
een nieuw datamodel, met bijbehorende
datastructuur en software ontwikkeld, waarin
voor alle kaartobjecten, een bereik/range
van geldige kaartschalen wordt opgeslagen.
Figuur 1 - Twee kaartfragmenten van opeenvolgende stappen uit OpenStreetMap (OSM, links de meer
gedetailleerde representatie, bedoeld voor grotere kaartschaal). Merk op dat alleen het water en het
wegennet worden weergegeven, beide komen rechtstreeks uit de oorspronkelijke multi-schaal OSM-
database zonder enige verandering aan inhoud (styling: MapBox Studio).