Catalogus Omgevingswet
Omgevingswet
Verbinden van wet- en regelgeving met informatieproducten en -diensten in de leefomgeving
Met de Omgevingswet wil het
kabinet het omgevingsrecht
makkelijker maken: meer
gebruiksgemak, snellere en
betere besluitvorming en minder
onderzoekslasten. Om deze
doelen te kunnen realiseren, is
een verbeterslag nodig in de
digitale ondersteuning van de
wet. Daarom is in 2015 gestart met
het programma Digitaal Stelsel
Omgevingswet (DSO). Eén van
de deelprojecten binnen dat DSO
is de catalogus Omgevingswet.
De catalogus is bedoeld als een
centrale ingang tot het stelsel,
waarin wetgeving, begrippen,
regels, informatiemodellen,
datasets, producten en services
met elkaar zijn verbonden (zijn
gelinkt). De catalogus is dus een
centrale plek waar de verschillende
gebruikersgroepen van het stelsel
kunnen zien waar het stelsel uit
bestaat, wat begrippen betekenen
en hoe de verschillende elementen
van het stelsel aan elkaar zijn
gerelateerd. We realiseren hiermee
als het ware een 'doorverwijs
machine'. Ook kunnen begrippen
worden gerelateerd aan begrippen
uit de catalogi voor basisregistraties
zoals de BGT en de BAG.
18
Geo-Info I 2017-2
Door Peter Stolk en Arjen Santema
Het DSO onderkent aan de 'voorkant' initia
tiefnemers, belanghebbenden en bevoegd
gezagen. Zij willen een activiteit ontplooien
in de leefomgeving en hebben daarvoor een
vergunning nodig, hebben daar mogelijke
bezwaren tegen of moeten toestemming
geven. Daarvoor komen gebruikerstoepassin
gen die gebruikmaken van het stelsel. Aan de
'achterkant' sluit het stelsel aan op informatie
in omgevingsdocumenten en in 'informa
tiehuizen'. Omgevingsdocumenten hebben
een ruimtelijk aspect. Informatiehuizen
bevatten informatieproducten en -diensten
van bronhouders. Voorbeelden zijn het
Informatiehuis Ruimte, dat informatie uit oude
bestemmingsplannen en nieuwe omgevings
documenten transparant ter beschikking stelt,
en het Informatiehuis Lucht, met rekenmo
dellen over bijvoorbeeld stikstofuitstoot.
De infrastructuur van het DSO zorgt ervoor
dat de voor- en achterkant eenduidig met
elkaar (proces)gegevens kunnen uitwisselen
en delen. Het is een open stelsel dat mogelijk
maakt dat initiatiefnemers, belanghebbenden
en bevoegd gezagen dezelfde informatiepo
sitie hebben. De catalogus is in dit stelsel de
primaire informatiebron voor informatie over
welke gegevens er in het DSO beschikbaar zijn
en wat deze gegevens betekenen (seman
tiek). Met die informatie kunnen gebruikers
gegevens uit het stelsel eenvoudig inpassen in
hun eigen werkprocessen.
Wegwijzer
De data die de catalogus ontsluit, worden ook
wel 'metagegevens' genoemd: gegevens-
over-gegevens. De semantiek en metadata
vormen een onderliggend kennissysteem
binnen het DSO. Dit werkt als een wegwijzer
die vragen vanuit de voorkant verbindt
met potentiële antwoorden in beschikbare
informatie aan de achterkant. De catalogus
verwijst uiteindelijk naar de gegevens zelf die
terugkomen in andere voorzieningen van het
digitaal stelsel. Overigens bevat de catalogus
strikt genomen meer dan alleen metagege
vens. Het bevat bijvoorbeeld ook beschrijvin
gen over producten, diensten, beslisbomen en
formulieren.
De catalogus is dus een middel om inzicht
en overzicht te bieden in het omvangrijke en
complexe landschap van de Omgevingswet.
De catalogus ondersteunt de volgende
doelen:
Samenhang en standaardisatie van begrip
pen; het is belangrijk om te voorkomen dat
onduidelijkheid bestaat hoe een begrip in
(lokale) regelgeving zich verhoudt tot een
begrip uit de wetgeving. Standaardisatie
voorkomt dat onnodig nieuwe begrippen
worden geïntroduceerd. Betere samenhang
en voorkomen van onnodige begrippen
draagt bij aan de begrijpelijkheid van de
regelgeving.
Regelgeving in samenhang kunnen bevra
gen en ontsluiten; dit is cruciaal om invulling
te kunnen geven aan de ultieme doelstelling
om met één klik op de kaart alle relevante
wet- en regelgeving te kunnen ontsluiten.
De catalogus speelt hierbij een belangrijke
rol, omdat regelgeving vooral met elkaar
samenhangt door de verwijzingen tussen
begrippen. Daarbij speelt versionering een
belangrijke rol.
Informatiebronnen verbinden met regels;
dit is cruciaal zodat de informatie bruikbaar
is voor het toepassen van regels en het
oriënteren op deze regels. Hiermee wordt
ondersteuning gegeven aan de doelstelling
van de Omgevingswet dat bij een aanvraag
alle relevante informatie wordt gebruikt die
de overheid al ter beschikking heeft, zodat
een aanvrager deze informatie niet meer zelf
hoeft te zoeken en op te geven.
Gelijke informatiepositie mogelijk maken
tussen initiatiefnemers, belanghebbenden
en bevoegd gezagen. Dit vereist dat het
taalgebruik van initiatiefnemers, belangheb
benden en bevoegd gezagen met elkaar
verbonden wordt en verbonden wordt
met de regelgeving en de informatie die
beschikbaar is. Door werkzaamheden,
onderwerpen en activiteiten als concepten
vanuit de catalogus beschikbaar te stellen
en deze te verbinden aan de regels en de
beschikbare informatieproducten, ontstaat
de basis om te komen tot één volledige en
gelijke informatiepositie.