De Omgevingswet: benutten wij wel
alle beschikbare kennis?
THEMA
Column
2017-2 I Geo-Info
In november 2016 heeft GeoBusiness Nederland haar
nieuwe lobbyagenda gelanceerd. Aan de hand van drie
speerpunten en zeven lobbypunten wordt een overzicht
gegeven van de visie, ambitie en standpunten van de
vereniging.
De lobbyagenda is het resultaat van een lang proces,
waarbij alle leden van de vereniging worden betrokken.
We laten ons daarbij leiden door onze ambitie om de rol van
geo-informatie verder te ontwikkelen in sectoren met grote
maatschappelijke en sociale vraagstukken die een grote
uitdaging vormen voor onze leefomgeving. Dit vraagt om een
krachtig, initiatiefrijk en innovatief geo-bedrijfsleven.
Een van deze ontwikkelingen is de 'Omgevingswet.
De uitdaging is om van 26 wetten naar één te gaan, van
sooowetsartikelen naar 350, en om uiteindelijk naar één wet
voor de hele leefomgeving te komen. Door deze bundeling
zijn minder regels nodig en worden deze regels ook overzich
telijker voor burgers, ondernemers en overheden.
De Rijksoverheid geeft aan dat de Omgevingswet de
gebruikers centraal stelt. Doordat onder meer de regels voor
bouwen en milieu beter en eenvoudiger worden, komt
er meer ruimte om te ondernemen en krijgen burgers de
mogelijkheid aan de voorkant te participeren bij beleids
ontwikkelingen. Een geweldig uitgangspunt hierbij is het 'ja,
mits'-principe in plaats van 'nee, tenzij'-principe
Maar er is ook een zorg. De wet is namelijk zeer complex
en er is nog steeds veel onduidelijk. De realisatie van de wet
vraagt om de juiste kennis bij de Rijksoverheid en gemeenten,
die het portaal zijn van de overheid naar burgers en bedrijven.
Bij gemeenten wordt daarom ook nog eens extra expertise
gevraagd om uitvoering te kunnen geven aan het 'ja, mits'-
principe. Dit is een grote uitdaging want de Rijksoverheid en
gemeenten hebben de afgelopen jaren steeds meer moeten
uitbesteden en de vraag is of zij nog wel genoeg expertise en
ambtenaren met kennis in huis hebben.
Voor GeoBusiness Nederland is de Omgevingswet een
belangrijk onderwerp. In 2012 bundelden 12 bedrijven zich
in het Innovatie Prestatie Contract-project Gezamenlijke
Ontsluiting Omgevingsdata (IPC GOOD (2012-2014). Doel van
dit project was te laten zien hoe in de keten van data inwin
ning, opslag, ontsluiting en gebruik kan worden samen
gewerkt en hoe de verschillende disciplines en expertises
elkaar versterken. In 2014 hebben zich andere bedrijven bij de
kerngroep van IPC GOOD gevoegd en zij vormen nu samen
het programma Omgevingswet van GeoBusiness Nederland.
Vanuit deze samenwerking willen wij laten zien wat het
bedrijfsleven te bieden heeft en wat wij verwachten van de
Rijksoverheid als regievoerder.
Vanuit dit programma is eind 2014 ook een bijdrage gele
verd aan de ICT Haalbaarheidstoets 'Digitaal Stelsel Omge
vingswet' (DSO). Dit was een initiatief van het programma
GOAL van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu en had
tot doel het globaal ontwerp DSO te laten toetsen door
het bedrijfsleven. De belangrijkste aanbevelingen uit deze
toets waren: de gebruiker staat centraal en de toepassingen
bepalen hoe gebruik wordt gekoppeld aan services met data
en informatie. Hierin speelt het bedrijfsleven als leverancier
een belangrijke rol.
De verwachting was dan ook dat er met de start van het
Programma 'Aan de Slag met de Omgevingswet' een goede
samenwerking zou zijn met het bedrijfsleven. Helaas was dat
niet het geval en de reden hiervoor is begrijpelijk. De omge
vingswet is complex en daarbij komt dat het programma ook
een geweldige uitdaging had en heeft om 390 gemeenten,
12 provincies, 22 waterschappen, 8 departementen en verschil
lende uitvoeringsorganisaties te ondersteunen bij de invoering
van de Omgevingswet. Echter, je zou dan ook kunnen stellen
dat het juist daarom belangrijk is om gebruik te maken van
alle expertise die beschikbaar is in het geo-werkveld, zowel
publiek, privaat als vanuit onderzoek en wetenschap.
Gelukkig is hier sinds eind vorig jaar verandering in geko
men. De eerste contouren van het DSO zijn zichtbaar, alsmede
de ruim 15 deelprojecten die door de verschillende partners
worden uitgevoerd. Het bedrijfsleven wordt nu onder meer
geconsulteerd over nieuwe standaarden en de haalbaarheid
van het DSO.
Maar ik denk dat er meer mogelijk is en dat de overheid
en het bedrijfsleven elkaar veel meer kunnen bieden dan deze
consultaties. In onze lobbyagenda dringen wij aan op een
voorspelbare en transparante overheid die wordt bepaald
door professionals die vanuit een overheidsorganisatie
opereren en desgewenst worden geadviseerd door externe
consultants. De realisatie en uitvoering van de Omgevingswet
en het DSO is complex en vraagt om samenwerking en
co-creatie.
Ik nodig onze partners bij de Rijksoverheid en gemeenten
dan ook van harte uit om met ons en onze leden samen te
werken en gezamenlijk de uitdagingen met betrekking tot de
realisatie van de Omgevingswet aan te gaan.
Zie ook de website van GeoBusiness Nederland:
www.geobusiness.nl en de lobbyagenda:
publicaties.geobusiness.nl/lobbyagenda#!/geobusiness.
Camille van der Harten
Directeur GeoBusiness Nederland
c.vanderharten@geobusiness.nl
