if?
IJ
Ook tatoeages van kaarten
As
t
Landmeters en geodeten...
78
Geo-Info I 2017-2
tol
HCWiï
THING, rou
wotifin
UTÜJiHiTAW
volgorde wordt afgehandeld, omdat anders de
kaart niet in goede orde kan worden bijge
werkt. Dit is ook van toepassing als de gebruiker
fanatiek de kaart gaat zoomen of schuiven.
Het is belangrijk dat het systeem de vraag-
antwoordverzoeken in de goede volgorde blijft
afhandelen.
Al met al leveren de drie opties de mogelijk
heid om vector data uit de tGAP structuur
traploos te gebruiken. De meest geavan
ceerde optie (optie C) maakt het ook mogelijk
om het kaartbeeld zeer geleidelijk object voor
object bij te werken. Dit kan met gebruik van
ongeveer dezelfde hoeveelheid bandbreedte
en zelfde hoeveelheid verwerkingstijd als de
rechttoe rechtaan optie A (geschikt voor niet
tGAP-bewuste clients) gebruikt, maar levert
een meer geleidelijke indruk, met snellere
visuele feedback voor de eindgebruiker (door
de tGAP-bewuste client).
Conclusie
We hebben drie alternatieve client-server
communicatieopties ontworpen en geïmple
menteerd. Onze experimenten laten zien dat
het daarmee mogelijk is om data uit een vario-
schaal structuur op verschillende manieren via
het web te ontsluiten.
Alle vraag-antwoord opties die onderzocht
zijn, leveren een antwoord binnen een of
twee seconde, en maken dus interactief
kaartgebruik mogelijk. De inhoud van de kaart
is hierbij traploos instelbaar qua hoeveelheid
detail. De eindgebruiker wordt de moge
lijkheid geboden om te beïnvloeden hoe
druk het kaartbeeld is (en dus hoeveel data
opgehaald en gevisualiseerd wordt). Dit kan
zodoende worden gebaseerd op de directe
voorkeur van de gebruiker. Mogelijk kan dit
ook dynamisch worden bepaald door het
systeem zelf, bijvoorbeeld als bandbreedte
beperkt is om zo over te schakelen naar een
minder gedetailleerde versie. Hiervoor zal het
wel nodig zijn om statistieken bij te houden
met betrekking tot de snelheid van de gege
vensoverdracht.
Verder lieten de experimenten zien dat de
mogelijkheid om dataverkeer te besparen
door gebruik te maken van een cache al de
meeste winst haalt door alleen hergebruik van
het laatst ontvangen antwoord van de client,
hetgeen zichtbaar is bij optie B1. Een benade
ring die we verder willen onderzoeken, is het
gebruik van 'eenvoudige' datablokken om
beter onthouden van eerdere antwoorden
mogelijk te maken. Eerste stappen in deze
richting zijn inmiddels gezet met het afstu
deerwerk van Adrie Rovers (Rovers, 2016).
Een andere richting die we graag verder willen
onderzoeken, is de kaartinhoud nog meer
geleidelijk te laten veranderen. Niet een heel
vlakobject vervangen, maar ook bijvoorbeeld
(delen van) de grenzen. Dit kan worden
bereikt door gebruik te maken van expliciete
3D-geometrie, waarbij de z-coördinaat
gebruikt wordt om op te slaan hoe de geome
trie door verschillende schalen heen veran
dert. Met een redelijk standaard aanpak kan
deze 3D ruimte-schaal geometrie efficiënt op
de client worden afgebeeld met behulp van
de grafische hardware (GPU). Eerste stappen in
deze richting zijn gezet met het afstudeerwerk
van Mattijs Driel (Driel, 2015).
Bronnen
OGC, OpenGIS Web Map Server Interface implementation
Specification. URL portal.opengeospatial.org/files/?artifact_
id=7i96, 2000.
Peter van Oosterom, Martijn Meijers, Variabele-schaal geo-
informatie, Geo-Info, 9(10), pp. 14-19, 2012
Adrie Rovers, Exploring the Use of a Generic Spatial Access
Method for Caching and Efficient Retrieval of Vario-scale
Data in a Client-Server Architecture, Master's thesis, Delft
University of Technology, pp. 101, 2016.
Mattijs Driel, Real time intersections on space scale cube
data, Master's thesis, Utrecht University, pp. 12, 2015.
Dit artikel is een bewerking van het Engelstalige
artikel: Lina Huang, Martijn Meijers, Radan Suba,
Peter van Oosterom, Engineering web maps with
gradual content zoom based on streaming vector
data, in: iSPRS Journal of Photogrammetry and
Remote Sensing, Elsevier BV, 114, pp. 274-293,2016.
Radan Suba is promovendus
GiS technologie bij de TU Delft.
Hij is bereikbaar via
R.Suba@tudelft.nl.
Martijn Meijers is onderzoeker
GiS technologie bij de TU Delft.
Hij is bereikbaar via
B.M.Meijers@tudelft.nl.
Peter van Oosterom is profes
sor GiS technologie bij de TU Delft.
Hij is bereikbaar via
P.J.M.vanOosterom@tudelft.nl.
Lina Huang is docente bij de
Wuhan Universiteit (en was in
2014 gastonderzoekster bij de
TU Delft). Zij is bereikbaar via
linahuang@whu.edu.cn.
In Geo-Info nummer 4, 2016 is een pagina
gewijd aan tatoeages met vakinstrumenten.
Beloofd was opname van een foto van de eerste
vrouwelijke tatoeagedrager van een landmeetkun
dig instrument op GeoBuzz, maar die werd (nog?)
niet gesignaleerd. In reacties moest verder toege
geven worden dat er nog veel meer tatoeages zijn
met globes en landkaarten (meestal kleinschalige).
Volstaan wordt hier met enkele voorbeelden van
www.popsugar.com. De ene is een hoogtelijnen-
kaart van de Mount St. Helens en de andere is er
een met midden- tot grootschalige topografie.
Adri den Boer
Een kruiswoordpuzzel in NRC Handels
blad van 29 september 2016 (pag. C19)
leerde: Verticaal 3: heet officieel 'geodeet'.
Antwoord: landmeter.
Soms is er toch verschil. In Geo-Info 2017-1 zijn
in de bijdrage 'Vakidiotie en T-shirts' uitsluitend
kledingstukken van surveyors, landmeters,
opgenomen. Maar er zijn er ook van geodeten
(www.cafepress.co.uk)
Adri den Boer
