2017-3 I Geo-Info
39
Fragment van panorama van de Kaap van Gordon uit 1778.
dit punt is het gesigt genomen'. Het kerkhof
en de slavenbegraafplaats waren al apart en
dus apart aangegeven....
Boek
Bij uitgeverij Waanders verschenen 'The Dutch
East India Company Book' en 'Het Grote VOC
Boek' van Ron Guleij (2e druk al!). Het boek
bestaat uit in totaal elf hoofdstukken die de
lezer meenemen op een VOC-reis door alle
gebieden waar deze eerste multinational actief
was. Naast zeven geografische hoofdstukken
bevat Het Grote VOC Boek vier hoofdstukken
die kernthema's behandelen met 'kartogra-
fie navigatie' voor lezers van dit blad als
topper. Een hele kolom staat er bijvoorbeeld
in over Gerrit de Haan, baas-kaartenmaker in
Batavia, 1747-1769. Leerzaam vond ik wat de
meer bekende Willem Barentsz. over zichzelf
schreef in het voorwoord van een atlas: 'Van
mijne kintsche daghen aen altijtgheneghen ben
gheweest was, omme nae alle mijne vermoghen
de Landen die ick bewandelde ofte beseylde
Caertsghewijse met de omloopende Zeen, Wateren
en de Streeckingen af te beelden.' Voor dit boek
te hebben gelezen had ik ook nog nooit van
de 'ziel' van een dieplood gehoord: een holle
ruimte aan de onderkant van een dieplood om
vet in te smeren en zodoende bodemmonsters
mee omhoog te nemen. Tot slot wat leerzame
cijfers: in de periode 1602-1753 zijn tenminste
70.000 VOC-kaarten op perkament gemaakt.
Elk VOC-schip kreeg vier sets kaarten mee en
gemiddeld ging een kaart zes reizen mee. Van
de kleinschalige overzeilers op perkament zijn
er wereldwijd nog 350 bewaard, waarvan een
kleine 100 op het Nationaal Archief! Maar toen
in Batavia de kaartenmakerswinkel in 1793 werd
gesloten gingen er alleen al 3000 kaarten naar
Nederland terug...
Zie voor de plaats en openingstijden van de
expositie de website www.gahetna.nl.
Adri den Boer
Plan van het fort de Goede Hoop, met het begonnen nieuwe project voor Vyfhoek, aanleg van de Stad
enz. 1665. Met schaal van 100 Rijnlandse roeden 300 strepen.
